55 lat FSO

Wybrano Fiata,z którym ściśle współpracowano jeszcze przed wojną. 31 lipca 1948 rokuPaństwowa Komisja Planowania Gospodarczego podpisała umowę na budowę fabryki motoryzacyjnej w Warszawie i licencję na Fiata 1100. Do produkcji tego auta jednak nie doszło. Od ZSRR otrzymaliśmy propozycję nie do odrzucenia. W nowej fabryce mieliśmy wytwarzać Pobiedę M-20, technicznie opartą na Fordzie z lat 30. W 1951 roku rozpoczęła się w Fabryce Samochodów Osobowych (FSO) era Warszawy. W pierwszym roku z taśm zjechało 75 samochodów. Mimo że plany produkcyjne zakładały 250 000 sztuk rocznie, nigdy nie udało się osiągnąć tej liczby. W roku 1957 przeprowadzono pierwszą modernizację Warszawy. Nowy model nazwano M-202. W roku 1962 zastąpiła go nowa generacja M-202. Później pojawiły się modele 203i 204, jednak po protestach Peugeota, który zastrzegł sobie zero w środku oznaczenia typu, zmieniono nazwę na M-223 oraz M-224. W sezonie 1957 na Żeraniu rozpoczęto produkcję Syreny skonstruowanej przez polskich inżynierów. W połowie lat 60. szukano następcy dla mocno już przestarzałej Warszawy. Tym razem wrócono do Fiata. 28 listopada 1967 roku z taśm montażowych FSO zjechał pierwszy Polski Fiat 125p. Początkowo w ofercie produkcyjnej znajdowały się dwa podstawowe modele z silnikami o pojemności 1300 i 1500 ccm. Systematycznie gamę pojazdów rozszerzano o kolejne jednostki napędowe. Pojawiły się także kolejne wersje nadwoziowe - kombi, pikap oraz tzw. jamniki do przewozu turystów. Kolejna era w dziejach FSO rozpoczęła się 3 maja 1978 roku. Wtedy to bramy fabryki opuścił pierwszy Polonez. Jego konstrukcja była oparta na Fiacie 125p. Samochód ten podobnie jak jego poprzednik był kilkakrotnie modernizowany. W 1997 roku po przejęciu FSO przez koreański koncern Daewoo nadal przez kilka lat na Żeraniu produkowano Polonezy. Później z taśm zakładów Daewoo-FSO zjeżdżały już tylko Matizy i Lanosy. Sierpień roku 2004 przyniósł powrót do tradycyjnej nazwy Fabryka Samochodów Osobowych. Pod marką FSO nadal produkowane są modele Lanos i Matiz. Obecnie inwestorem strategicznym żerańskiej fabryki jest ukraiński AvtoZAZ.Seria i niezrealizowane marzenia Koszty budowy Fabryki Samochodów Osobowych wyniosły 130 mln ówczesnych złotych. Na jej wyposażenie wydano kolejne 250 mln. Licencję na produkcję Warszawy M-20 otrzymaliśmy od bratniego ZSRR za darmo. W żerańskiej fabryce powstawały nie tylko produkowane seryjnie Warszawy, Syreny, Fiaty, Polonezy, Matizy czy Lanosy. Nasi inżynierowie stworzyli tam szereg interesujących konstrukcji. Wiele rozwiązań uważanych jest za pierwsze na świecie. Takimi były Syrena Mikrobus (1959) - pierwowzór vana, oraz Syrena 110 (1966) - pierwszy hatchback. Swą wyjątkową piękną linią, jakby zaprojektowaną przez włoskiego stylistę, zachwycała Syrena Sport (1960). Kolejne sportowe auto powstało na Żeraniuw latach 70. Był nim Ogar. Inżynierowie ośrodka badawczego stworzyli także Polskiego Fiata w wersji coupé. Kolejną bardzo udaną konstrukcją był Wars - nowoczesne auto rodzinne. Niestety, wszystkie te projekty nie weszły do seryjnej produkcji.