Spalanie stukowe w cylindrze może się pojawiać z wielu powodów. Eksperci zauważają jednak, że najczęściej takie awarie pojawiają się przy stosowaniu paliwa słabej jakości o niskiej liczbie oktanów. Warto wiedzieć, że paliwa wysokiej jakości mają w swoim składzie specjalne dodatki, które chronią przed niekontrolowanym spalaniem mieszanki paliwowo-powietrznej. Do spalania stukowego może dojść także poprzez nadmierne obciążenia silnika, przegrzanie lub awarię świecy zapłonowej w samochodzie.
Przyczyną spalania detonacyjnego może być także złe dobranie świec zapłonowych oraz gromadzenie nagaru, który możemy zauważyć na cylindrze i w denku tłoka. Spalanie stukowe można wykryć, gdy po włączeniu silnika usłyszymy charakterystyczny, metaliczny odgłos z dużą częstotliwością pod maską. W wykrywaniu nieprawidłowości pomoże nam specjalny czujnik AKR.
Co to jest AKR?
AKR to czujnik, który pozwoli nam rozpoznać, czy silnik samochodu wpadł w spalanie detonacyjne. To specjalny układ, który jest zamontowany praktycznie w każdym współczesnym układzie wtrysku benzyny z zintegrowanym zapłonem. Nadrzędnym zadaniem AKR jest zapewnienie bezstukowej pracy silnika nawet przy wykorzystaniu paliw o różnej jakości, a także podczas pracy na zimnym silniku lub biegu jałowym. Czujnik AKR w momencie wykrycia objawów spalania stukowego przestawi kąt wyprzedzania zapłonu w cylindrze.
AKR - jak działa?
Spalanie stukowe w silniku jest rozpoznawane przez AKR za pomocą specjalnego elementu piezoelektrycznego. Czujnik AKR jest umocowany do kadłuba silnika. Warto wiedzieć, że spalanie stukowe wywołuje znaczne drgania w silniku, zatem przetwornik piezoelektryczny czujnika może rejestrować zmiany kształtu lub sił na niego działających. AKR wykonany jest z kwarcu, turmalinu, tytanianu baru. Te materiały mają kluczowe właściwości w procesie rejestrowania spalania stukowego. Płytki czujnika pod wpływem rozciągania lub ściskania mają na sobie ładunki elektryczne. Jeśli pojawia się spalanie stukowe, na module odczytamy także napięcie - dochodzi wówczas do detonacji.
Do czujnika wysyłany jest odpowiedni sygnał, wówczas system AKR może zacząć właściwie działać, np. poprzez zmianę wyprzedzenia kąta zapłonu. Komputer pokładowy może także po analizie czasu występowania spalania stukowego określić, w którym cylindrze zachodzi cały proces. AKR jest na tyle funkcjonalny, że nie potrzebne są dodatkowe czujniki w samochodzie, które sprawdziłyby potencjalne zagrożenie spalaniem stukowym.
Czujnik spalania stukowego AKR jest bardzo dobrze zestrojony z innymi podzespołami samochodu. Oczywiście, jest to bardzo ważne dla prawidłowego funkcjonowania systemu, bowiem czujnik nie może reagować na każde drgania występujące w silniku. Co jeśli czujnik AKR ulegnie awarii? Na szczęście, dowiemy się o tym bardzo szybko, bo system poinformuje nas ostrzegawczą kontrolką „Check Engine” na desce. Ponadto odczujemy, że zużycie paliwa jest dużo wyższe, a samochód traci moc oraz przyspieszenie. Zepsuty sterownik przechodzi wtedy w tryb awaryjny. Warto wówczas wybrać się do najbliższego mechanika, który sprawdzi stan czujnika.
Pamiętajmy jednak, że kontrola Check Engine nie zawsze musi oznaczać awarię AKR i bez sprawdzenia błędów u specjalisty na komputerze diagnostycznym, nie warto wydawać pochopnej diagnozy. Należy wiedzieć, że kontrolka ta może zapalić się w dwóch kolorach. Pomarańczowy jest dla nas informacją, że doszło do awarii silnika. Czerwona kontrolka to wyraźny znak, że czas zakończyć jazdę, by uniknąć np. zatarcia jednostki napędowej. Nigdy jednak nie odkładajmy na później wizyty w warsztacie z tego powodu, nawet jeśli od razu nie zaobserwowaliśmy wyraźnej różnicy w prowadzeniu samochodu. „Check Engine” jest wyraźnym sygnałem, że dzieje się coś niedobrego z naszym samochodem i powinniśmy go jak najszybciej zdiagnozować.