• Instalację LPG można skomponować z elementów różnych marek, ale lepiej, jeśli części pochodzą od jednego producenta
  • Kluczowe dla wydajności instalacji są reduktor i wtryskiwacze gazu
  • Instalacja złożona z przypadkowych najtańszych komponentów jest nietrwała i stanowi zagrożenie dla silnika

Choć na przestrzeni ostatnich lat pojawiło się kilka nowatorskich, ciekawych rozwiązań związanych z zasilaniem samochodów autogazem, to jednak z racji wysokich cen albo ograniczonych możliwości zastosowania ich wciąż najpopularniejszym typem instalacji LPG jest sekwencyjny wtrysk gazu. Korzystna cena, prosta budowa i duża uniwersalność robią swoje.

Butla i wielozawór

Butla LPG Foto: Przemysław Wąworek / Auto Świat
Butla LPG

Najbardziej ograniczającym użytkownika elementem instalacji gazowej jest butla – zbiornik na gaz. Jest umieszczona w bagażniku albo umocowana od zewnątrz do podwozia samochodu. Butla może mieć kształt walca albo toroidalny i wówczas zazwyczaj montowana jest w miejscu przeznaczonym fabrycznie na koło zapasowe. Butla umocowana w miejscu na koło zapasowe jest o tyle praktyczniejsza, że wprawdzie zabiera miejsce na koło, ale może ono jechać osobno w bagażniku schowane w pokrowcu, a w razie potrzeby można je też wyjąć, „odzyskując” bagażnik. W butli umieszczony jest tzw. wielozawór – to zestaw zaworów umożliwiających tankowanie gazu, zabezpieczających przed niekontrolowanym wypływem paliwa czy też przed nadmiernym napełnieniem butli. Jeden z zaworów otwiera i zamyka wypływ paliwa z butli w zależności od tego czy instalacja pracuje, czy też jest wyłączona.

Reduktor

Reduktor/parownik LPG Foto: Przemysław Wąworek / Auto Świat
Reduktor/parownik LPG

Z butli przewodami miedzianymi lub wężem elastycznym typu Faro gaz płynie do reduktora. Reduktor wpięty jest w układ chłodzenia silnika, gdyż do rozprężania gazu i zmiany jego stanu z ciekłego w płynny potrzebne jest ciepło. Gaz zmienia stan skupienia w reduktorze po to, by silnik mógł być zasilany paliwem w stanie lotnym. Reduktory produkowane są przez wielu producentów i każdy z nich oferuje wiele modeli różniących się wydajnością i ceną. Jest to jeden z elementów, na którym warsztaty oferujące tanie instalacje gazowe chętnie oszczędzają: reduktor musi być dostosowany do wielkości oraz mocy silnika pod kątem maksymalnego chwilowego zapotrzebowania na paliwo, jakie może wystąpić. Można jednak dobrać reduktor „na styk”, ale wiąże się to z dużym ryzykiem: wystarczy, że nieco zanieczyści się filtr gazu i spadnie ciśnienie w układzie albo minimalnie zużyje się sam reduktor, a zaczyna dochodzić do zubażania mieszanki paliwowej w silniku. Prawidłowo skonfigurowany układ w takiej sytuacji się wyłączy, ale jeśli priorytetem warsztatu i klienta jest niska cena montażu, próg bezpieczeństwa można nieco przesunąć. W efekcie silnik jeździ, ale na wysokich obrotach spada moc, dochodzi też do punktowego przegrzewania głowicy. Czasem, mając „oszczędnościowo” dobrany reduktor, silnik przejeździ nawet rok czy dwa, jednak usterka głowicy silnika, do której dojdzie wcześniej czy później, zabierze znaczną część oszczędności. By tego uniknąć, wystarczy zainwestować w dobry reduktor o wydajności dobranej z odpowiednim zapasem.

Wtryskiwacze

Wtryskiwacze LPG Foto: Przemysław Wąworek / Auto Świat
Wtryskiwacze LPG

Na wtryskiwaczach można zaoszczędzić szczególnie dużo. To elektromechaniczne elementy zgrupowane z reguły na wspólnej listwie w liczbie odpowiadającej liczbie cylindrów silnika. Komplet czterech wtryskiwaczy może kosztować 100 zł, ale może kosztować też 1500 zł. Jeśli silnik ma 6 albo 8 cylindrów, potencjalne oszczędności mogą być jeszcze większe.

Dyskusyjne jest, czy konieczne jest inwestowanie we wtryskiwacze z najwyższej półki – można przyjąć, że ma to sens jedynie w przypadku szczególnie wymagających silników. W żadnym jednak wypadku nie należy liczyć na to, że najtańsze wtryskiwacze za 100-150 zł będą działać precyzyjnie, długo i bezawaryjnie. Im gorsze wtryskiwacze, tym częściej rozkalibrowują się, co oznacza przynajmniej konieczność wizyty w warsztacie gazowym w celu ponownego strojenia instalacji. Dobre wtryskiwacze są szczególnie ważne w przypadku silników z bezpośrednim wtryskiem benzyny, gdzie konieczna jest ich współpraca z wtryskiwaczami benzyny i gdzie wykonują one nawet po kilka operacji na sekundę.

Sterownik

Sterownik STAG Foto: Przemysław Wąworek / Auto Świat
Sterownik STAG

To komputer – mózg systemu. W starszych silnikach sterownik instalacji LPG nie musi być szczególnie wyrafinowany, zwłaszcza że i oryginalny fabryczny sterownik benzynowego układu paliwowego nie jest urządzeniem o dużej mocy przeliczeniowej. Co do zasady im wyższa norma emisji spalin, jaką spełnia silnik, tym bardziej wyrafinowany jest jego układ zasilania, zaś sterownik gazowy musi mieć odpowiednio wyższy standard. Sterowniki do nowoczesnych silników muszą być wyposażone m.in. w możliwość współpracy z układem start-stop.

Oczywiście, sterowniki są lepsze i gorsze. Dobry sterownik z dobrym oprogramowaniem elastycznie i szybko reaguje na zmieniające się warunki pracy silnika i zapewnia tak dobre parametry pracy silnika, że jego obecność pozostaje niezauważona przez fabryczny system autodiagnostyczny. Nie mniej ważna jest łatwość programowania i obsługi warsztatowej sterownika – ryzyko błędu mechanika podczas montażu instalacji jest wtedy niższe, a usuwanie usterek łatwiejsze.

Przypadkowe części czy fabryczny zestaw?

Teoretycznie każdy z podstawowych podzespołów instalacji LPG może pochodzić od innego producenta, albo może zostać wybrany spośród komponentów jednej marki. W przypadku doświadczonych monterów takie warsztatowo komponowane zestawy bywają dobre, znacznie częściej jednak kluczem wyboru części potrzebnych do skompletowania instalacji jest cena. Szansa, że samochód odjedzie z warsztatu o własnych siłach jest duża, niemal pewne jest jednak, że będzie do tego warsztatu często wracał. Do kłopotów związanych z serwisem taniej, byle jak skompletowanej instalacji dochodzi narażenie silnika na usterki.

Znacznie pewniejszym sposobem wyboru komponentów instalacji jest kupno zestawu skompletowanego przez producenta instalacji. Mamy wtedy pewność, że zestaw ten został przetestowany pod względem współpracy poszczególnych części i że działa. Również warsztat, który sprzedaje nam instalację wraz z montażem, korzystając z przygotowanej i przetestowanej oferty jednego producenta, ma dobrze opanowane zachowanie gotowych zestawów czy innych części tej samej marki. A w razie problemów może liczyć na wsparcie producenta. Jeśli sterownik pochodzi od jednej firmy, a reduktor od innej, a wtryskiwacze od jeszcze innego producenta, nie ma co liczyć na to, że w razie problemów da się łatwo je opanować. Producent sterownika może jedynie doradzić: proszę wymienić reduktor i wtryskiwacze na „nasze”, a potem zobaczymy.

Gwarancja

Warsztat LPG Foto: Przemysław Wąworek / Auto Świat
Warsztat LPG

W teorii każdy warsztat udziela gwarancji czy choćby rękojmi na instalację gazową. W praktyce z serwisem gwarancyjnym nie ma problemu, dopóki usterki nie są poważne, łatwo je zdiagnozować i usunąć. Bywa jednak, że nie wiadomo, co nie współpracuje, i wtedy pojawia się przerzucanie winy: a może instalacja działa, tylko silnik jest zepsuty? Zwłaszcza wtedy, gdy warsztat ma niską marżę, nie może pozwolić sobie na niekończące się naprawy, które są niezbędne zwłaszcza w przypadku tanich instalacji. Takich problemów jest znacznie mniej, gdy korzystamy z fabrycznie skompletowanych zestawów dobrej marki montowanych w sieci warsztatów jednej firmy: wówczas i o serwis łatwiej, gdyż dostępny jest w wielu warsztatach na terenie całego kraju, a nie np. w jednym warsztacie w okolicach naszego domu. Chcesz dowiedzieć się więcej o instalacjach LPG? Możesz zadać pytanie ekspertowi: Zapytaj eksperta LPG