Niebezpieczne substancje

Nawet najbardziej szkodliwe ładunki mogą być transportowane przez centra miast. W większości przypadków zresztą nie ma alternatywy. I zazwyczaj w normalnym ruchu nie zdajemy sobie nawet sprawy, jaką "jeżdżąca bombę" możemy mijać na swojej drodze. OznaczeniaCzy powinniśmy znać oznaczenia niebezpiecznych substancji? Do czego może to nam się przydać? Wbrew pozorom to właśnie od świadków wypadków z udziałem takich ładunków może zależeć rozpoczęcie i przeprowadzenie skutecznej akcji ratunkowej. Każdy pojazd, który przewozi groźne substancje, ma zarówno z przodu (np. na kabinie) jak i z tyłu prostokątną pomarańczową odblaskową tabliczkę ostrzegawczą. Jej kształt i wymiary są zunifikowane, więc nie powinno być kłopotów z jej identyfikacją. Samochody transportowe (zazwyczaj ciągniki siodłowe) mają pomarańczową tabliczkę pustą. Natomiast oznaczenie niebezpiecznego ładunku zawsze występuje w postaci cyfrowej. Tabliczka taka jest podzielona poziomą linią na dwie części, w których widnieją cyfry. Cyfry nad linią poziomą są kodem informującym o rodzaju zagrożenia związanego z substancją. Pierwsza, najważniejsza cyfra podaje główne niebezpieczeństwa wg określonego kodu, druga, a czasami także trzecia, oznacza drugorzędne zagrożenie.Podwojenie cyfry oznacza większe zagrożenie (np. kod 33 to niezwykle łatwo palna ciecz lub gaz). Natomiast jeśli w kodzie występuje znak "x", to chodzi o substancję, której nie można mieszać z wodą (np. kod x83 to żrąca łatwo palna ciecz lub gaz, którego nie można mieszać z wodą). Liczba pod linią jest numerem identyfikacyjnym przewożonego ładunku. Na jej podstawie możemy dowiedzieć się, z jaką substancją mamy do czynienia. Przy czym należy pamiętać, że do tego oznaczenia cyfrowego nie ma zastosowania powyższy kod.Symbole ogólne Oprócz (lub zamiast) oznaczenia pomarańczową tabliczką może wystąpić tylko symbol ogólny (specjalny piktogram). Jego odszyfrowanie wydaje się łatwiejsze, bowiem bardzo często spotkamy identyczne oznaczenia na opakowaniach wielu chemicznych produktów czy cieczy używanych powszechnie w każdym domu.Wezwanie pomocyTo najistotniejszy punkt właściwego rozpoczęcia akcji ratunkowej. Bardzo często zdarza się, że kierowcy będący świadkami wypadku z udziałem pojazdu przewożącego szkodliwe substancje tylko zdawkowo informują przez telefon straż pożarną lub policję o ładunku, który mógł być przewożony (np. ... cysterna najprawdopodobniej z benzyną wywróciła się na łuku drogi...). Tak skąpa informacja powoduje, że straż pożarna musi najpierw rozpoznać, z czym ma do czynienia. Płyną cenne minuty, a zagrożenie może bardzo szybko rosnąć. Dlatego podczas wzywania odpowiednich służb koniecznie powinniśmy powiedzieć o kodzie informującym o niebezpieczeństwie, a także o numerze identyfikacyjnym produktu (tym pod linią). Warto także (jeśli jest) podać typ substancji z symbolu ogólnego. Wtedy straż lub ekipa ratownicza może zawczasu przygotować się do neutralizacji zagrożenia związanego z przewożonym ładunkiem.Dariusz Kowalczuk