Litery na tablicach rejestracyjnych. Tłumaczymy, co mówią o samochodzie

• Polskie tablice rejestracyjne składają się z wyróżnika województwa, powiatu oraz pojazdu
• Litery po lewej stronie tablicy mogą być jasne dla każdego. Z cyframi jest już gorzej
• System oznaczeń powiatów często bazuje na pierwszych literach miejscowości, choć są wyjątki, czasem okryte legendami

Tzw. zwyczajny numer rejestracyjny składa się z wyróżnika województwa (pierwsza litera numeru rejestracyjnego), wyróżnika powiatu (jedna lub dwie litery), a oprócz tego wyróżnika pojazdu, który jest ciągiem 4-5 cyfr albo kombinacji cyfr i liter. Numery rejestracyjne tworzone są z liter: A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, O, P, R, S, T, U, V, W, X, Y i Z oraz cyfr od 0 do 9.

• Przeczytaj także: Trzy pasy na autostradzie. Można jechać środkowym? Mandat do 3 tys. zł. "Po coś się je w końcu buduje"

Co oznaczają litery na tablicach rejestracyjnych? Wyróżniki są najbardziej jasne

O tym, gdzie zarejestrowany jest samochód, mówią litery po lewej stronie tablicy rejestracyjnej – dwie lub trzy:

• Jeśli auto zarejestrowane jest w mieście na prawach powiatu (to takie miasto, które ma prezydenta miasta), po lewej stronie na tablicy rejestracyjnej są tylko dwie literki.
• Jeśli samochód zarejestrowany jest poza miastem na prawach powiatu, po lewej stronie numeru rejestracyjnego mamy trzy litery.

Po pierwszych dwóch (albo trzech) literach rejestracyjnych można rozpoznać miejsce zarejestrowania pojazdu – każdy powiat ma swój indywidualny wyróżnik.

• Przeczytaj także: Zaczęli. Kierowcy tracą prawa jazdy w zaskakującym miejscu. Mandaty lecą jeden za drugim

Litery i cyfry na talicach rejestracyjnych. Mogą powiedzieć nawet o dzielnicy

W stolicy druga litera numeru rejestracyjnego mówi o dzielnicy, w której wydano tablice rejestracyjne. Przykład: jeśli mamy numer rejestracyjny WH 43442, to "W" oznacza Warszawę, "H" dzielnicę Praga Północ, a ciąg cyfr to po prostu wyróżnik pojazdu.

Warto jeszcze wiedzieć, że o ile wyróżnikiem województwa czy powiatu może być dowolna z wymienionych wyżej liter alfabetu, to w wyróżnikach pojazdu (prawa strona numeru rejestracyjnego) nie można stosować liter: B, D, I, O oraz Z. To dlatego, że B jest zbyt podobne do cyfry osiem, D przypomina z daleka literę O albo cyfrę zero, litera I przypomina cyfrę jeden, natomiast Z można łatwo pomylić z dwójką.

Wyróżnik tablicy rejestracyjnej jest najważniejszy i stąd da się odkryć, gdzie auto zostało zarejestrowaneBilanol / Shutterstock

• Przeczytaj także: Mandat za nieużywanie kierunkowskazu? Oto co grozi kierowcom

Litery na polskich tablicach rejestracyjnych. Skąd wzięły się wyróżniki województw?

• Najprościej byłoby przydzielić każdemu województwu literę zgodną z pierwszą literą miasta wojewódzkiego. Udało się to w przypadku Białegostoku (B – województwo podlaskie), Gdańska (G – pomorskie), Krakowa (K – woj. małopolskie), Poznania (P – wielkopolskie), Rzeszowa (R – podkarpackie), Warszawy (W – mazowieckie), Lublina (L – woj. lubelskie) i Opola (O – opolskie). Dalej się nie udało skorzystać z pierwszych liter nazw miast wojewódzkich, bo wśród miast wojewódzkich są takie, których pierwsze litery są takie same, np. na "B" zaczynają się Białystok i Bydgoszcz, na "G" Gdańsk i Gorzów Wielkopolski, na "K" Kraków, Kielce i Katowice, na "W" Wrocław i Warszawa.
• Skoro więc pierwsze litery nazw miast wojewódzkich zostały zajęte, sięgnięto po pierwsze litery nazw województw. Mamy więc: D – dolnośląskie, S – śląskie i Z – zachodniopomorskie.

To jednak nie wszystkie województwa. Na przeszkodzie, by dalej iść tą drogą przy wyznaczaniu wyróżników województw, stanął ten sam problem, co przy braniu pierwszych liter miast wojewódzkich: "K" zajął Kraków (małopolskie), a pozostało jeszcze województwo kujawsko-pomorskie; zostało województwo łódzkie, ale "L" zabrał Lublin. Pecha miało województwo warmińsko-mazurskie ze stolicą w Olsztynie, bo literę "O" skradło woj. opolskie ze stolicą w Opolu...

• Samochody z łódzkiego mają numery rejestracyjne zaczynające się na E. Podobno dlatego, że literę "L" wymawia się "el". Litera E miała się kojarzyć z L (jak Łódź, łódzkie);
• Kujawsko-pomorskie dostało "C" od łacińskiej nazwy Cuiavia (faktycznie jest to lokalnie nazwa używana, istnieją np. kluby sportowe ze słowem "Cuiavia" w nazwie)
• Warmińsko-mazurskie dostało N – od ostatniej litery miasta Olsztyn; rozważano użycie litery M, ale uznano, że w połączeniu z literą O źle by się to kojarzyło
• Województwo świętokrzyskie – litera T (bo T przypomina krzyż)
• Województwo lubuskie – numery rejestracyjne zaczynają się na literę "F". Lubuskie nie mogło dostać L, bo tę literę "wziął" Lublin, nie mogło dostać G (od Gorzowa Wielkopolskiego), bo tę literę dostał Gdańsk; wprawdzie lubuskie ma dwa miasta wojewódzkie – obok Gorzowa, w którym jest siedziba wojewody ma również wojewódzką Zieloną Górę (siedziba sejmiku wojewódzkiego), ale Z też zostało zajęte przez woj. zachodniopomorskie. Na temat pochodzenia litery F na tablicach aut z lubuskiego krążą różne legendy, m.in. takie, że inspiracją była nazwa słynnego klubu żużlowego Falubaz. To jednak tylko jedna z opcji.

Wyróżnik "PY" jest nowy w Poznaniu. Jeszcze niedawno korzystano z wyróżnika "PO"Krzysztof Słomski / Auto Świat

W niektórych miastach wyróżniki już się skończyły i zaczęły działać inne

Co ciekawe, w największych miastach skończyły się albo wkrótce skończą tablice rejestracyjne z dotychczas stosowanymi wyróżnikami powiatów. Dlatego w Warszawie w niektórych dzielnicach zaczęło się wydawanie tablic z numerem zaczynającym się od "A" zamiast od "W", natomiast w województwie pomorskim po wyczerpaniu numerów z literką "G" wydawane będą numery zaczynające się od "X". We Wrocławiu z czasem wyróżnikiem miasta będą litery "VW". W Krakowie z kolei nie używa się już wyróżnika "KR" a "KK", który powinien starczyć na ok. 20 lat. W Poznaniu natomiast wyróżnikiem już nie jest "PO" a "PY"

Jak odczytać tablice rejestracyjne? Druga litera i wiesz, z jakiego jest miasta

Najczęściej kolejne litery (wyróżniki powiatu) zdradzają miejscowość, w której zarejestrowany jest samochód w bardzo prosty sposób: druga litera (albo kombinacja drugiej i trzeciej litery numeru rejestracyjnego) pochodzi od pierwszej litery miejscowości. Przykłady: SK – S jak woj. śląskie i K – Katowice; SJ – woj. śląskie, miasto Jaworzno; SRS – śląskie, Ruda Śląska; BL – podlaskie, Łomża; BHA – podlaskie, powiat hajnowski; GS – pomorskie, Słupsk. I tak dalej. Oczywiście są wyjątki, wiele oznaczeń sprawia wrażenie przypadkowych, ale w każdym wypadku wystarczy mieć przed oczami tabelkę, która zdradza: skąd jest ten samochód?