Pilarka ukosowa – jaką wybrać i do czego może się przydać?

Szczególnym rodzajem ukośnicy jest narzędzie, którego głowica (tarcza) może przesuwać się na ślizgach, co wydłuża zasięg narzędzia do nawet ponad 30-35 cm. Można przyjąć, że możliwość przecinania desek (płyt) o szerokości ponad 30 cm zasadniczo zwiększa zasięg i użyteczność narzędzia, zwłaszcza ma to znaczenie w domowym warsztacie, gdy nie mamy miejsca np. na pilarkę stołową. Teoretyczny „zasięg” ukośnicy można bowiem pomnożyć przez dwa: jeśli chcemy przeciąć jakąś płytę czy sklejkę o szerokości 60 cm, to można z jednej strony przeciąć ją do połowy pilarką o zasięgu 30 cm, odwrócić i dokończyć cięcie. A wszystko to łatwo, szybko, komfortowo.

Jak to działa?

Typowa ukośnica jest wyposażona w znacznik laserowy, który oświetla linię cięcia – bez niego trudno byłoby precyzyjnie ułożyć przecinany przedmiot pod ostrzem. A zatem: kładziemy przedmiot na stole pilarki, włączamy laser, który obrazuje linię cięcia, przesuwamy przecinany przedmiot do właściwej pozycji (by lina planowanego cięcia pokrywała się ze znacznikiem lasera) i... możemy ciąć.

Ukośnica – pilarka bezpieczniejsza od innych

Pilarka ukosowa to dobre narzędzie dla początkujących – jest bezpieczna i pozwala wyrobić prawidłowe nawyki. Wystarczy zachować podstawowe zasady bezpieczeństwa, by wypadek niemal wykluczyć. Typowa pilarka ukosowa ma pełną osłonę ostrza, która automatycznie uchyla się, gdy naciskamy na rączkę, by opuścić ostrze w celu wykonania cięcia. Jest tu dużo dodatkowych zabezpieczeń: nie da się uruchomić silnika bez naciśnięcia przycisku blokady i nie da się opuścić ostrza i odsłonić tarczy bez intencjonalnego naciśnięcia drugiego klawisza blokady. Jednocześnie – w przypadku dobrze przemyślanych narzędzi – wszystkie blokady obsłużymy jedną ręką, z czym jednak dziecko nie da sobie rady.

Dobra pilarka ukosowa wyposażona jest w tzw. miękki start – czyli rozpędza się płynnie, ale sprawnie. Jednocześnie – po wyłączeniu – bardzo szybko zatrzymuje się. To bardzo ważne, bo nie zniechęca do zachowania podstawowych zasad bezpieczeństwa.

Korzystając z pilarki ukosowej, pamiętaj!

• Przed przecięciem elementu zablokuj go na stole pilarki dociskiem
• Zanim ostrze dotknie przecinanego materiału, powinno nabrać pełnej prędkości obrotowej
• Ostrze nie powinno wyraźnie zwalniać, należy je zagłębiać w przecinany materiał płynnie, by rzecz została przecięta, a nie „rozszarpana”.
• Zanim podniesiesz głowicę wraz z tarczą po wykonaniu cięcia, powinna się ona całkowicie zatrzymać
• Unikaj przecinania przedmiotów tak małych, że nie da się ich umocować ściskiem do stołu pilarki
• Dobieraj prawidłowo tarcze tnące do materiału – jeśli przecinasz stare deski, w których mogą być gwoździe, użyj tarczy, która się gwoździ i nie boi

Ukośnica – jak wybrać dobrą?

Najtańsza ukośnica to wydatek ok. 200 zł – będzie to jednak pilarka mała i być może bez opcji pochylania tarczy, niemal na pewno bez przesuwu. Nie brak niektórych funkcji i nie wielkość jest jednak największym problemem tego typu narzędzi z dolnej półki (bo przecież niektórzy potrzebują właśnie małego narzędzia), lecz brak precyzji i brak możliwości kalibrowania maszyny. Pierwszym warunkiem precyzyjnego przecinania różnych rzeczy pod wybranym kątem (najczęściej 90 stopni i 45 stopni) jest stabilność konstrukcji (brak luzów, nieuginanie się pod obciążeniem) a po drugie, możliwość regulacji i ustawiania skrajnych oraz typowych położeń -45-90-45 stopni.

Bo na to, że pilarka ukosowa, która jest narzędziem bardzo złożonym (ma obracany talerz, różne blokady i opcje ułożenia głowicy) będzie idealnie ustawiona już w fabryce i że to idealne ustawienie (jeśli można o nim mówić) utrzyma się na zawsze, nie ma co liczyć. By być dokładnym, pilarkę trzeba co jakiś czas ustawić, a nie w każdym przypadku jest taka możliwość. Pocieszające, że jedynym narzędziem zewnętrznym, jakie jest potrzebne do kalibrowania pilarki ukosowej, jest ekierka równoramienna.

Duża pilarka ukosowa (z tarczą 260 mm lub więcej) z przesuwem, z możliwością blokowania ciętych materiałów, z miękkim startem i hamulcem elektrycznym oraz możliwością regulacji wszystkiego, to wydatek od ok. 1,2 do ponad 2 tys. zł.

PIlarka ukosowa: z jaką tarczą?

Nawet profesjonalne pilarki ukosowe fabrycznie wyposażane są w tarcze nieodpowiednie do „czystego” cięcia – najczęściej w zestawie dostajemy tarczę nadającą się co najwyżej do cięcia materiałów konstrukcyjnych, co nie od razu będzie dokuczliwe, bo nowe, bardzo ostre narzędzie, tnie dobrze wszystko . Kupując tarczę do pilarki ukosowej musimy oczywiście dobrać ostrze o odpowiedniej średnicy (np. 210 mm, 260 mm, 305 mm, itp.) i odpowiednim otworze centrujacym (np. 30 mm). Poza tym jednak wybór wciąż jest duży.

Im więcej zębów ma tarcza pilarska, tym większa szansa na precyzyjne cięcie bez wyrywania fragmentów delikatnego obrabianego materiału i tym gładsza powierzchnia powstająca po przecięciu materiału. Im więcej zębów, tym wyższa cena. Cena tarczy rośnie (nawet powyżej 300 zł w przypadku dużych tarcz), jeśli mają one służyć i do cięcia poprzecznego, i wzdłużnego (wzdłuż i w poprzek włókien drewna) – taka wszechstronna tarcza jest potrzebna np. do precyzyjnego cięcia sklejki. Do cięcia „byle przeciąć” wystarczą tarcze w cenie poniżej 50 zł.

Pilara ukosowa: na czym ją postawisz?

Pilarkę ukosową najlepiej ustawić na specjalnym stole do ukośnic – to najczęściej składana i często wyposażona w kółka podstawa, do której można umocować pilarkę. Sam stół powinien mieć wysuwane i regulowane wsporniki-podpory (przydatne przy cięciu np. długich desek). Dobry, stabilny stół to wydatek kolejnych kilkuset zł, ale warto – przyda się nie tylko do pracy, ale także do przemieszczania i przechowywania narzędzia. Dobra pilarka ukosowa waży bowiem kilkanaście kilogramów, a także jest spora. Niektóre stoły pozwalają ustawić się do pionu pod ścianą wraz z pilarką – w wielu wypadkach ma to znaczenie.