Siła oktanów

. Oto, co nam obiecują producenci paliw, zachęcając do tankowania na stacji danej sieci. Szczególnie chętnie wykorzystywanym w reklamach parametrem jest liczba oktanowa: 98 jest lepsze niż 95, a 100 korzystniejsze niż 98. I rzeczywiście: niejeden kierowca już po pierwszym zatankowaniu droższej, wysokooktanowej benzyny poczuł różnicę... Złudzenie?Więcej oktanów?Co jak co, ale paliwo ma ogromny wpływ na pracę silników naszych samochodów. Przede wszystkim chodzi o jego jakość - benzyna o niewłaściwym składzie chemicznym może zniszczyć silnik i elementy układu paliwowego.Druga sprawa to rodzaj benzyny. Producent każdego samochodu określa minimalną liczbę oktanową paliwa, jakim powinien on być zasilany. W przeważającej liczbie przypadków jest to benzyna 95-oktanowa. "Minimalna liczba oktanowa" oznacza, że można wlewać do baku paliwo 98 lub nawet 100 zamiast 95, można też zastąpić benzynę 91-oktanową paliwem 95, ale nie odwrotnie. Wprawdzie układy zasilania nowoczesnych silników wyposażone są w urządzenia "obronne" - chroniące silnik przed krótkotrwałym spalaniem benzyny o zbyt niskiej liczbie oktanowej, ale na dłuższą metę nie uchronią one jednostki przed uszkodzeniem.Czy jednak warto dopłacać za dodatkowe, "ponadnormatywne" oktany? Policzmy: różnica w cenie pomiędzy najtańszą a najdroższą benzyną wynosi nawet złotówkę za litr. Jeśli przyjmiemy jako średnie zużycie paliwa "okrągłe" 10 l/100 km, oznacza to wydatki większe o 100 złotych na tysiąc kilometrów, czyli 10 tys. złotych na 100 tys. km! Czy przy okazji wzrośnie moc, poprawi się przyspieszenie? Próba mocySprawdziliśmy to. Na 6 stacjach należących do znanych koncernów zatankowaliśmy benzynę wysokooktanową, aby przekonać się, jak wzrosną osiągi dwóch testowych samochodów zasilanych droższym paliwem w porównaniu ze "zwykłą", jedną z najtańszych, benzyną 95 sprzedawaną na stacji należącej do hipermarketu. Wśród testowanych paliw znalazła się 99-oktanowa benzyna V-Power Racing i pięć benzyn 98-oktanowych. Jedną próbkę 98 przywieźliśmy z Niemiec, ze stacji Aral. Chcieliśmy przekonać, się czy prawdą jest, że po zatankowaniu benzyny w Niemczech auto rzeczywiście jeździ szybciej i przyspiesza lepiej. Każde paliwo zmierzyło się z przebadaną, spełniającą wymagane normy, "zwykłą" benzyną 95--oktanową kupioną na stacji renomowanego koncernu.Samochody badaliśmy na hamowni podwoziowej, mierząc moc i moment obrotowy. Nie wlewaliśmy próbek do baku, aby uniknąć mieszania się testowanej benzyny z resztkami pozostającymi w zbiorniku i w przewodach paliwowych. Urządzenie, którym z zewnątrz zasilaliśmy samochody, zbudowaliśmy w obu przypadkach z oryginalnej pompy paliwowej zintegrowanej z oryginalnym korektorem ciśnienia paliwa oraz przewodu doprowadzającego benzynę do silnika. Badanie wpływu każdego z paliw na osiągi silnika przeprowadzliśmy co najmniej dwukrotnie, w sytuacjach "podejrzanej" zmiany osiągów (a za "podejrzane" uznawaliśmy różnicę wyższą niż 1 Nm) - kilkakrotnie. Sprawdzaliśmy też skład spalin analizatorem. Zbadanie próbek paliw zleciliśmy również niezależnemu laboratorium, aby wiedzieć, czy testowane na hamowni paliwo ma tyle oktanów, ile powinno mieć. I... nicPo serii prób stwierdziliśmy, że nie ma bezpośredniego związku pomiędzy wyższą liczbą oktanową, niż minimalna wymagana, a osiągami samochodu. Po co więc "lepsze", wysokooktanowe benzyny? Należy je stosować w autach, które wymagają takiego paliwa. Są to z reguły auta wyposażone w silniki wysilone, o dużym stopniu sprężania - każdy producent informuje o minimalnych wymaganiach paliwowych auta. Paliwo 98, 99, 100, a nawet o większej liczbie oktanowej wskazane jest też w silnikach poddanych tuningowi, w których mechanicznie zwiększono stopień sprężania. Wszystko zależy od skali przeróbek. A w aucie "cywilnym"? Silnik spalający benzynę 98 lub 99 pracuje nieco ciszej, bo taka benzyna pali się spokojniej, ma mniejsze skłonności do detonacji. Ale twierdzenie, że poprawią się osiągi, jest nieprawdziwe. W niektórych przypadkach mogą troszkę wzrosnąć, w innych zmaleć.