- GDDKiA wprowadza innowacyjne rozwiązania w budowie dróg ekspresowych i obwodnic
- Dzięki wykorzystaniu materiału recyklingowego oszczędności mogą wynieść ponad 400 mln zł
- Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska ułatwia wykorzystanie asfaltu z recyklingu
- Wprowadzono kryterium premiujące wykorzystanie destruktu asfaltowego w przetargach na realizację dróg
- Dużo czytania, a mało czasu? Sprawdź skrót artykułu
Rosnące potrzeby ochrony środowiska i efektywności finansowej sprawiają, że branża budowlana skupia się na innowacjach wpisujących się w ideę gospodarki o obiegu zamkniętym. Poszukuje i stosuje technologie związane z wykorzystaniem materiału recyklingowego.
- Przeczytaj także: Już dzisiaj paliwo za 4,99 zł za litr. Wracają z szaloną promocją na benzynę i diesla
GDDKiA wykorzystuje w tym celu nowe regulacje prawne, które umożliwiają ponowne użycie destruktu asfaltowego w konstrukcji dróg, przyczyniając się do redukcji negatywnego wpływu na środowisko i zmniejszenia kosztów.
Destrukt może zaoszczędzić setki milionów złotych
W 2020 r. Tomasz Żuchowski, p.o. Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad podkreślał, że — "Już w 2019 roku zainicjowaliśmy rozmowy z ówczesnym Ministerstwem Środowiska, deklarując gotowość do współpracy zmierzającej do wprowadzenia regulacji pozwalającej na pełne wykorzystanie destruktu asfaltowego.
– Chcemy doprowadzić do zmian w wykorzystaniu destruktu, widząc olbrzymi potencjał zaoszczędzenia olbrzymich środków finansowych. Tym bardziej że zbliżamy się do uruchomienia programu wymiany nawierzchni na odcinkach autostrad i dróg ekspresowych oddanych do użytku przed 2012 rokiem. Potencjalne oszczędności zastosowania materiału z recyklingu jako substytut materiału nowego oraz oszczędności przy transporcie kruszyw mogą wynieść w przybliżeniu, w kilkuletniej perspektywie ponad 400 mln zł".
Prof. dr hab. inż. Antoni Szydło, zastępca przewodniczącego Rady Naukowej podkreślał za to, że — "Kiedyś mieliśmy nawierzchnie, w których stosowano smołę, teraz stosujemy asfalty modyfikowane i dobrej jakości kruszywo. Byłoby grzechem, gdybyśmy nie wykorzystali ich ponownie".
Destrukt można wykorzystać na mocy obowiązujących przepisów
Dzięki współpracy środowiska drogowego i aktywnemu udziałowi GDDKiA, w życie weszło rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 23 grudnia 2021 r. w sprawie określenia szczegółowych kryteriów stosowania warunków utraty statusu odpadów dla odpadów destruktu asfaltowego, które ułatwia wykorzystanie asfaltu z recyklingu. Działanie podjęte przez GDDKiA pozwalają na dużo łatwiejsze wykorzystanie tego materiału. A to z kolei przekłada się na wymierne korzyści. Zarówno ekonomiczne, jak i środowiskowe.
Tak wygląda procedura wykorzystania destruktu
Aby destrukt asfaltowy mógł znaleźć ponowne zastosowanie, już na etapie przygotowania inwestycji GDDKiA podejmuje działania dotyczące rozpoznania możliwości jego pozyskania i wykorzystania.
Opracowywane są m.in. bilanse destruktu asfaltowego dla danej budowy. Oparte są one o możliwości zagospodarowania go, przy czym GDDKiA uwzględnia przy tym wymagania techniczne i jakościowe. Celem takiego opracowania jest bowiem maksymalne wykorzystanie destruktu asfaltowego w inwestycji, w której został pozyskany. Takie działania są oczekiwane w zasadzie w każdym typie prac — od wzmocnień przez podbudowy aż do mieszanek mineralno-asfaltowych włącznie z warstwą ścieralną, czyli tym, po czym finalnie poruszają się pojazdy.
Dla ponownego wykorzystanie destruktu asfaltowego konieczne są wstępne badania m.in. wykluczające obecność smoły. W dalszym kroku wymagana jest decyzja administracyjna (kierowana do właściwego organu — marszałka województwa lub starosty), której uzyskanie leży w gestii wykonawców – chyba że specyfika kontraktu wskazuje na GDDKiA jako wnioskodawcę.
Recykling asfaltu w praktyce
GDDKiA już teraz w przetargach na realizację ponad 20 zadań z dwóch kluczowych programów drogowych (Rządowego Programu Budowy Dróg Krajowych do 2030 r. oraz Programu budowy 100 obwodnic na lata 2020-2030) wprowadza pozacenowe kryterium oceny ofert, które premiuje wykorzystanie destruktu asfaltowego. Ta praktyka znajduje zastosowanie zarówno w dużych projektach, jak i mniejszych inwestycjach.
Kryterium wykorzystania destruktu asfaltowego wprowadzono w takich inwestycjach, jak:
- S7 Czosnów — Kiełpin,
- S10 osiem odcinków między węzłami Szczecin Kijewo i Piła Północ,
- S11 Oborniki — Poznań Północ wraz z obwodnicą Obornik,
- S11 Bobolice — Szczecinek,
- S11 Przygodzice — Ostrzeszów Północ,
- S11 Ostrzeszów Północ — Kępno Północ,
- S16 Olsztyn – Barczewo (budowa drugiej jezdni),
- S16 Barczewo — Biskupiec (budowa drugiej jezdni),
- S19 Sokółka Północ — Czarna Białostocka,
- S74 gr. woj. świętokrzyskiego i łódzkiego — Przełom/Mniów,
- DK20 obwodnica Stargardu,
- DK22 obwodnica Szwecji,
- DK22 obwodnica Rusinowa,
- DK22 obwodnica Wałcza,
- DK28 obwodnica Zatora
- DK9 Skaryszew – Iłża wraz z budową obwodnicy Skaryszewa,
- DK25 Biskupice Ołoboczne — Ostrów Wielkopolski.
Oraz do mniejszych zadań — m.in. na poprawę układu komunikacyjnego na odcinku DK7 Kraków — Libertów — Gaj.
Wspieranie innowacji drogowych
W ramach współpracy z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, GDDKiA angażuje się w projekty mające na celu opracowanie wytycznych do ponownego wykorzystania destruktu asfaltowego. Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad współpracuje z Dyrektorem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w ramach Wspólnego Przedsięwzięcia (II konkurs Rozwój Innowacji Drogowych). Celem tej współpracy jest wsparcie badań naukowych lub prac rozwojowych w obszarze drogownictwa. Jeden z takich wspólnych projektów dotyczy opracowania wytycznych powtórnego wykorzystania destruktu asfaltowego z warstw SMA (mieszanka mineralno-asfaltowa) do nowych warstw ścieralnych układanych w tej samej technologii, czego rezultatem będzie znacząco ulepszona technologia ponownego wykorzystania destruktu. Rezultaty tych działań mają przyczynić się do optymalizacji procesów remontowych i utrzymaniowych dróg krajowych.
Nowe przepisy i praktyki wprowadzane przez GDDKiA mają przynieść kolosalne korzyści nie tylko dla środowiska naturalnego i podatników, ale także dla branży drogowej. Mają ułatwić korzystanie przy budowie dróg z materiału powstałego w wyniku rozbiórki czy remontów tras i stanowić jedną z podstaw realizacji założeń gospodarki o obiegu zamkniętym w branży drogowej.
