- Rządowa strona pokazująca, których aut nie można tankować benzyną E10, jest pełna błędów
- Ktoś w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, kopiując informacje z fachowych stron internetowych, wspierał się darmowym elektronicznym tłumaczem. Wyszło śmiesznie
Uczciwie trzeba powiedzieć, że choć powstało co najmniej kilka dobrych list kompatybilności różnych marek i modeli samochodów z paliwami E10 (w Polsce będzie ono sprzedawane od początku 2024 r., w krajach Europy Zachodniej pojawiło się wiele lat wcześniej), to żadna z tych list nie jest pełna, idealna i niebudząca wątpliwości. Jednak ci kierowcy w krajach UE (np. w Niemczech), którzy naprawdę nie powinni tankować benzyny E10, mogą liczyć na ostrzeżenie, także większość tych, którzy nie muszą się przejmować, dostali taką informację. Niestety to, co udostępniono na stronach polskiego Ministerstwa Klimatu i Środowiska, to żenujący bubel.
Czy mogę tankować paliwo E10. Ta strona miała pomóc
Problem polega na tym, że w Europie paliwa E10 pojawiły się dopiero ok. 2009 r., znacznie później niż np. w USA. Przyjmuje się, że niemal wszystkie samochody sprzedawane w Europie od tego czasu są w pełni kompatybilne z paliwem E10, jednak rodzi się pytanie: co ze starszymi samochodami, których w Polsce jest bardzo wiele?
Czytaj także: E5, E10 – o co chodzi z nowym paliwem na stacjach? Wyjaśniamy
W nowych autach pod klapką wlewu paliwa znajdziemy nawet symbole "E5" i "E10", które nie pozostawiają wątpliwości, natomiast w starszych samochodach takich oznaczeń nie ma. To proste: wcześniej takiego paliwa nie było, a zatem ani producenci aut nie musieli dbać o dostosowanie swoich samochodów do E10, ani (jeśli nawet auto jest z takim paliwem w pełni kompatybilne) nie musieli umieszczać takich informacji na klapce wlewu paliwa czy w instrukcji obsługi auta. Więcej: zwykle nie testowano nawet samochodów pod kątem użytkowania na paliwie z domieszką do 10 proc. biokomponentów, bo nie było takiej potrzeby. Stąd wszelkie informacje o tym, czy można, czy też nie można używać w danym modelu benzyny E10 biorą się z późniejszych analiz fachowców oraz z doświadczenia, które rośnie z każdym rokiem dostępności paliw E10 w Europie.
Rada dla właścicieli starszych aut: zanim otworzycie rządową stronę i z jej powodu niepotrzebnie podskoczy Wam ciśnienie, uspokajamy: dość łatwo jest wymienić auta, które nie mogą (nie powinny) jeździć na E10, bo nie ma ich aż tak wiele.
Paliwo E10 - do jakich aut można tankować
W pierwszym ruchu postanowiłem sprawdzić, co rządowa strona mówi o możliwości użycia paliwa E10 w niezwykle rzadkich już, jednak typowo polskich starych samochodach – o nich informacji w zachodnich źródłach z oczywistych przyczyn nie ma. Weźmy Poloneza, najmłodszy możliwy rocznik występujący w rządowej wyszukiwarce.
Okazuje się, że nie wiadomo, a sugestia, aby zajrzeć pod klapkę wlewu paliwa czy do instrukcji auta, to jakiś żart. Jest oczywiste, że nie ma tam informacji ani o paliwie E10, ani o E5. Podobnie śmieszna jest rada, aby zapytać producenta samochodu/dilera.
Nasza rada: do rzadko jeżdżącego klasyka lejcie benzynę premium E5 – bo potencjalnie wolniej się starzeje. Do auta używanego na co dzień możecie lać E10. Jedyne ryzyko to potencjalne rozszczelnienie starych uszczelek/przewodów, ale przecież te auta już dawno nie mają oryginalnych gumowych elementów układu paliwowego.
Ale weźmy młodsze i bardziej popularne samochody. Przykładowo w Polsce jeździ dużo dość już wiekowych Mercedesów.
Według rządowej bazy danych aż do 2002 r. większość Mercedesów nie powinna być tankowana benzyną E10. Zwraca jednak uwagę nielogiczna informacja: "modele niewyposażone w katalizatory trójdrożne, modele wyposażone w katalizatory trójdrożne lub modele wyprodukowane z gaźnikiem nie powinny korzystać z paliwa E10".
O co chodzi? Dlaczego modele bez katalizatorów i modele z katalizatorami nie mogą jeździć na E10? Błąd tkwi w tłumaczeniu (całkiem solidnej, choć być może nie najlepszej z dostępnych) listy ACEA. Oryginał brzmi: "Models not equipped with three-way catalysts, models retrofitted with three-way catalysts or produced with a carburettor" (ang. "modele niewyposażone w katalizatory trójdrożne, modele wyposażone w katalizatory trójdrożne poza fabryką lub modele wyprodukowane z gaźnikiem").
- Czytaj także: Nowe paliwo na stacjach od 1 stycznia. Mamy listę aut, do których nie można go tankować
Panowie i panie z Ministerstwa Klimatu i Środowiska: oszukał was tłumacz Google. Sprawdziłem: po przepuszczeniu oryginalnego (sensownego) tekstu przez elektronicznego tłumacza wychodzą bzdury identyczne jak u was. A większość z Mercedesów zaznaczonych na Waszej liście na czerwono spokojnie może jeździć na E10.
Benzyna E10 - lista aut. Jeśli robił ją ktoś z zewnątrz, niech zwróci pieniądze
Błędy w danych ministerstwa są rażące i jest ich wiele, w tym takie, że na liście aut, do których można lać benzynę E10, pojawiają się diesle... Nie ma sensu dalej drążyć – tym informacjom nie można zaufać żadną miarą. Jeśli strona ta powstała na zewnątrz ministerstwa na zlecenie, wykonawca powinien zwrócić pieniądze. A wystarczyłoby pokazać efekt prac kilku osobom z branży – szybko wskazaliby najważniejsze błędy. A tak... miało być dobrze, wyszedł wstyd.
To jakich aut nie można tankować benzyny E10 i dlaczego?
Benzyna E10 tym różni się od benzyny E5, że może zawierać do 10 proc. biokomponentów (w praktyce: etanolu), podczas gdy benzyna E5 może zawierać maksymalnie 5 proc. biododatków. Co nie znaczy, że benzyna E10 ma zawsze 10 proc. biokomponentów – to może być mniej, np. 6 proc.
Współczesne samochody (niemal wszystkie produkowane od 2009 r. i większość starszych) nie mają problemu ze spalaniem paliwa z 10-procentowym wsadem biododatków. Dotyczy to także samochodów z bezpośrednim wtryskiem paliwa – wśród aktualnie produkowanych samochodów benzynowych większość ma wtrysk bezpośredni i "lubi się" z benzyną E10.
Paliwo E10. Jest pula starszych modeli, do których nie można jej tankować
- Wszystkie samochody wyposażone w mechaniczny wtrysk paliwa. To m.in. stare Mercedesy (Mercedes zastępował wtrysk mechaniczny wtryskiem elektronicznym na początku lat 90.), ale też stare Porsche, Audi i inne. Jest tak dlatego, że niektóre elementy układu paliwowego w tych samochodach są podatne na korozję, są niezwykle wrażliwe na jakość paliwa i obecnie bardzo trudno się je naprawia. W praktyce w samochodach jeżdżących na co dzień obecnie często bardziej opłaca się zastąpić uszkodzony wtrysk mechaniczny elektronicznym (to da się zrobić) niż naprawiać oryginalny układ zasilania.
- Samochody z bezpośrednim wtryskiem paliwa pierwszych generacji, wśród nich pojazdy grupy VW (TSI/TFSI), Mitsubishi (GDI), Mercedesy (CGI z lat 2002-2005) i in. jest tak dlatego, że układy zasilania tych aut są bardzo niestabilne, wrażliwe i na zawartość wody w paliwie, i na zawartość siarki. Jeśli ktoś ma do dziś taki samochód, powinien uważać).
- Sama obecność gaźnika w starszym aucie nie przesądza o możliwości lub braku możliwości zasilania pojazdu paliwem E10. Problemem w wybranych modelach są uszczelnienia, które mogą ulegać przyspieszonemu zużyciu w kontakcie z biokomponentami, ewentualnie obecność elementów narażonych na korozję, której sprzyja zawarty w paliwie etanol chłonący wodę z otoczenia.
- Jedną z list kompatybilności pojazdów z paliwem E10 przygotowało stowarzyszenie ACEA (Stowarzyszenie Europejskich Producentów Samochodów), a znajdziecie ją tu.
E10 - strona dla kierowców. Auta znikają i pojawiają się na listach
Mówiąc o samochodach, które mogą źle reagować na benzynę z podwyższoną zawartością etanolu, siłą rzeczy mamy na myśli samochody już dość stare, które testowane są pod tym kątem – najczęściej przez użytkowników – wiele lat po puszczeniu fabryki. Z czasem okazuje się, że wiele aut, które w teorii nie powinny jeździć na E10, są tankowane takim paliwem i nic się złego nie dzieje. Rzadziej okazuje się, że jednak podwyższona zawartość etanolu w benzynie okazuje się szkodliwa.
Jedno jest pewne: w żadnym wypadku jednorazowe, nawet błędne zatankowanie sprawnego samochodu benzyną E10 nalaną zamiast benzyny E5 nie powinno doprowadzić do usterki.
Benzyna E10. Alkohol w paliwie to żadna nowość
Stosowanie biokomponentów w paliwach to żadna nowość. To pomysł, który na dobre wprowadzany jest w życie od czasu poważnego kryzysu paliwowego na początku lat 70. XX w. Jednym z państw, które silnie postawiły na etanol jako paliwo do samochodów, jest Brazylia. Już pod koniec lat 70. używano w tym kraju benzyny E25 – zawierającej domieszkę do 25 proc. etanolu. Obecnie w tym kraju jednym z podstawowych paliw jest E85 – mieszanka minimum 15 proc. benzyny i maksymalnie 85 proc. etanolu. Samochody jeżdżące na takim paliwie mają odpowiednio dostosowany układ paliwowy wykonany z materiałów odpornych na korozję, mają też elektronikę adaptującą się do bardzo różnej zawartości etanolu w paliwie. W Brazylii poruszają się też pojazdy zasilane czystym etanolem. W Europie nie byłoby to możliwe ze względu na klimat, tam nikogo to nie dziwi.
W USA paliwa z wysoką (jak na europejskie standardy) zawartością etanolu są standardem od lat. Już w 2011 r. ok. 10 proc. paliwa zużywanego przez auta benzynowe stanowił etanol.
Paliwo E10 od lat (jako alternatywa E5) dostępne jest w Niemczech i z racji niższej ceny wielu kierowców wybiera je dobrowolnie. W niektórych krajach benzyna E10 obowiązkowo zastąpiła benzynę E5 (m.in. w Szwecji, w Wielkiej Brytanii – od 2021 r.) na podobnych zasadach, co w Polsce: benzyna E5 pozostanie opcją "z górnej półki", niemniej ma być na razie dostępna.