- Tak. Mam na myśli przede wszystkim opór toczenia oraz opór bezwładności. Pierwszy z nich jest sumą oporów wszystkich kół, działa wzdłuż osi samochodu, przeciwnie do kierunku ruchu. Jaka jest jego wielkość? To zależy od ciężaru samochodu pomnożonego przez współczynnik oporu toczenia oraz - w bardzo dużym stopniu - od prędkości pojazdu. Opór toczenia gwałtownie rośnie wraz z prędkością. Do mniej więcej 80-100 km/h jest niewielki, nie wpływa znacząco na wielkość spalania i nie "zabiera" silnikowi dużo mocy. Ale powyżej "setki" szybko rośnie, co przekłada się na większe zużycie paliwa (silnik musi pokonać ten opór, a więc wykonać większą pracę).- A co to jest opór bezwładności samochodu?- Jest to masa razy przyspieszenie. Z tego prosty wniosek, że występuje on tylko przy przyspieszaniu. Jeśli auto porusza się ruchem jednostajnym, wtedy tego zjawiska nie ma.Trzeba jeszcze wspomnieć o oporach wzniesienia. Występują w czasie jazdy po nierównym terenie. Aby nie były zbyt duże, przy budowie dróg obowiązują pewne normy ich nachylenia. Nie może być ono większe niż 18 stopni. Oczywiście inna sytuacja występuje w górach, tam drogi często są bardziej strome, ale wynika to z naturalnego ukształtowania terenu. - Czy konstruktor, projektując samochód, musi uwzględnić wszelkie występujące opory?- Oczywiście. To podstawowy warunek, aby auto nie tylko jeździło, ale też zapewniało bezpieczne poruszanie się. Wyobraźmy sobie, że konstruktor "zapomni" o oporach i zaprojektuje za słaby silnik. Wtedy auto będzie mogło poruszać się tylko po płaskim terenie i nie zapewni odpowiednich przyspieszeń. Samochód musi mieć silnik z zapasem mocy. Niekoniecznie ten zapas musimy wykorzystywać do uzyskiwania maksymalnych prędkości, bardziej przydatny będzie właśnie do przyspieszeń, w sytuacji, gdy np. wyprzedzamy inne pojazdy lub wykonujemy manewr pozwalający uniknąć kolizji.- Czy można określić, ile koni mechanicznych odbierają silnikowi wszystkie opory, o których mówiliśmy?- Trudno jednoznacznie określić. Zależy to bowiem od prędkości jazdy. Wspominałem wcześniej, że do 100 km/h opory nie są duże, a rosną gwałtownie powyżej tej prędkości. Potrzebne jest jeszcze jedno zastrzeżenie: zakładam, że auto jest sprawne technicznie i nie występują w nim dodatkowe opory wynikające np. z niesprawności hamulców (ocieranie szczęk i klocków), zbyt niskiego ciśnienia w oponach, złej geometrii czy dużego bagażu na dachu.
Opory w czasie jazdy
- Panie Doktorze, tydzień temu mówiliśmy o oporach powietrza i współczynniku Cx. Podkreśla Pan jednak, że w poruszającym się aucie występują też inne opory mające bardzo duży wpływ na jego poruszanie się i bezpieczeństwo jazdy.
