W drugim przypadku kryterium wieku nie musi być spełnione, ale trzeba udowodnić, że pojazd np.: powstał w bardzo krótkiej serii, jest prototypem, wykorzystano w nim oryginalne (dokumentujące rozwój motoryzacji) rozwiązania techniczne, jest związany z ważnymi wydarzeniami historycznymi lub należał do sławnej osoby.
Wyjątkowo traktuje się też sytuacje, w których pojazd ma być istotnym uzupełnieniem istniejącej już kolekcji, obejmującej co najmniej trzy samochody. Oczywiście, wszystko trzeba szczegółowo udokumentować, a pojazd musi być w większości oryginalny (co najmniej w 75 proc., w tym główne podzespoły).
Starania o wpis do rejestru zabytków zaczynamy od złożenia Karty Ewidencyjnej Zabytków Ruchomych Techniki (zwanej potocznie „białą kartą”) w siedzibie właściwego ze względu na miejsce zamieszkania Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.Dokument (w dwóch egzemplarzach) można wypełnić samodzielnie, jednak nie będzie to proste. W praktyce jest on akceptowany przez konserwatora wtedy, gdy sporządzi go rzeczoznawca samochodowy.
Jego pomoc będzie nas kosztowała (w zależności od stopnia trudności zdobycia informacji o aucie) od 300 do nawet 800 złotych, jednak rzeczoznawca w tej cenie wykona także opis techniczny pojazdu, który należy przedstawić podczas badania dopuszczającego auto do ruchu. Innych wydatków na tym etapie nie będzie, bowiem procedura wpisania do rejestru zabytków jest bezpłatna.
Po uzyskaniu wpisu i pozytywnym przejściu badania technicznego pozostaje wizyta w wydziale komunikacji i odbiór tablic oraz dowodu rejestracyjnego z wpisem „auto zabytkowe” (całkowity koszt 200,50 zł).Teraz jest łatwiej: Ostatnie zmiany w przepisach ułatwiły rejestrację aut zabytkowych. Po pierwsze, zniesiono ustawowy wymóg, by od zakończenia produkcji danego modelu minęło co najmniej 15 lat. Po drugie, Prawo o ruchu drogowym dopuszcza obecnie możliwość zarejestrowania pojazdu zabytkowego niemającego dowodu rejestracyjnego. To ważne w praktyce, gdyż brak dokumentów w przypadku starszych aut nie jest rzadkością.
Dzięki zmianom w prawie można uratować samochody wcześniej wyrejestrowane i niszczejące na złomowiskach. Obecnie pojazd o wartości historycznej bez dokumentów rejestracyjnych można zarejestrować wyłącznie na podstawie oświadczenia właściciela (składanego pod rygorem odpowiedzialności karnej) o ich bezpowrotnym utraceniu.
