- Niezależnie od przyczyny, spadek napięcia w instalacji samochodu daje podobne objawy
- Są jednak sposoby, aby stwierdzić, czy problem wynika z zużycia akumulatora, czy też jest to inna usterka elektryczna bądź chwilowe rozładowanie akumulatora
Z punktu widzenia rozrusznika i innych elementów elektrycznego wyposażenia samochodu nie ma znaczenia, czy spadek napięcia uniemożliwiający ich prawidłową pracę wynika z rozładowania akumulatora, czy też z jego zużycia. Jeśli po włączeniu rozrusznika napięcie w instalacji spada i rozrusznik nie ma dość mocy, by dostatecznie szybko obrócić wałem korbowym silnika, by silnik się uruchomił, to bez awaryjnej procedury rozruchu nigdzie nie pojedziemy. Nie jest jednak tak, że w każdym przypadku akumulator wymaga wymiany. Jeśli mamy w samochodzie wysokiej jakości akumulator jak np. A-mega Ultra czy A-mega Premium i akumulator ten ma dopiero np. dwa-trzy lata, jest bardzo prawdopodobne, że problem albo jest chwilowy, albo nie wynika ze zużycia akumulatora.
Co wskazuje na to, że problem jest chwilowy?
Jeśli doszło do rozładowania akumulatora, dobrze jest wiedzieć, co jest tego przyczyną. Bardzo często usterka wynika np. z pozostawienia na kilka, kilkanaście czy kilkadziesiąt godzin włączonego niewielkiego odbiornika prądu, np. lampki oświetlenia wnętrza. Jeśli w samochodzie nie ma prądu, a widzimy, że coś zostało włączone, sprawa jest jasna. Taki sam objaw może wywołać pozostawienie niedomkniętych drzwi — w niektórych samochodach elektronika po pewnym czasie wyłączy wszystkie odbiorniki prądu, a w innych nie — i akumulator się rozładuje.
Rozładowanie akumulatora może wynikać też z pozostawienia nieużywanego samochodu na dłuższy czas. W zależności od samochodu rozładowanie akumulatora może nastąpić po kilkudziesięciu dniach nieużywania, ale są auta, nawet całkiem nowe, w których już kilkudniowy postój doprowadza do rozładowania akumulatora. Wystarczy, że w samochodzie zainstalowane jest wyposażenie pobierające dużo prądu na postoju — np. rozbudowany autoalarm.
Jeśli zatem nie używaliśmy samochodu przez dłuższy czas i podczas próby uruchomienia silnika okazało się, że akumulator jest rozładowany, to właśnie należy to traktować jako rozładowanie, niekoniecznie jako objaw zużycia akumulatora.
Jeśli po doładowaniu akumulatora działa on normalnie i problem nie powtarza się, to znaczy, że akumulator jest sprawny.
Co wskazuje na to, że mamy do czynienia z usterką?
O tym, że coś się zepsuło (niekoniecznie akumulator), świadczy powtarzający się problem ze spadkiem napięcia w instalacji samochodu. Jeśli regularnie pojawia się objaw polegający na spowolnionej pracy rozrusznika czy też przygasaniu oświetlenia, być może akumulator jest zużyty. Ale nie jest przesądzone, że sprawcą problemów jest akumulator. Jest wiele możliwych usterek, na przykład:
- zwiększony pobór energii na postoju wynikający z usterki jakiegoś elementu wyposażenia elektrycznego; jeśli ktoś dysponuje prostym multimetrem i wie, jak go użyć, może to sprawdzić sam: jeśli np. pobór pądu na postoju wynosi 1A, to jasne jest, że w ciągu kilkudziesięciu godzin doprowadzi on do rozładowania nawet całkiem nowego akumulatora. Należy zlokalizować usterkę, być może konieczna jest wizyta w warsztacie. Może świeci się jakaś lampka w schowku? Może gdzieś jest zwarcie, coś się grzeje?
- zużycie rozrusznika może powodować znaczący wzrost poboru energii podczas uruchamiania silnika; to sprawia, że nie tylko rozrusznik kręci się wolniej, niż powinien, lecz także doprowadza do osłabienia i rozładowania akumulatora.
- usterka układu ładowania akumulatora; zwłaszcza w starszych samochodach niewyposażonych w elektroniczny układ zarządzania energią łatwo to sprawdzić samodzielnie za pomocą multimetru. Jeśli podczas pracy silnika napięcie ładowania jest znacząco niższe niż 14,4 V (wynosi np. 13,2 V) to warto poszukać usterki. To może być prosta rzecz, np. skorodowany przewód masowy alternatora.
- zdarza się, że długotrwała eksploatacja samochodu z usterką np. układu ładowania prowadzi do awarii akumulatora — wówczas dopiero usunięcie usterki i wymiana akumulatora przyniesie poprawę.
Wszystko jest sprawne, tylko brakuje prądu. Zużyty akumulator?
Na zużycie akumulatora może wskazywać jego zaawansowany wiek (po kilku latach akumulator kwasowo-ołowiowy ma prawo być zużyty), choć tak naprawdę zużycie akumulatora może nastąpić wcześniej — bardzo wiele zależy od warunków, w jakich on pracuje, m.in. od tego, czy instalacja elektryczna samochodu, w tym układ ładowania, jest sprawna.
W każdym razie zaawansowany wiek akumulatora świadczy na jego niekorzyść. A jeśli jest on w miarę nowy? Praktycznie jedyną pewną metodą na sprawdzenie, czy akumulator jest w dobrym stanie, jest skorzystanie ze specjalnego testera, jaki mają na wyposażeniu warsztaty samochodowe. Test sprawności akumulatora trwa chwilę i podaje czytelne wynik: albo procent zużycia akumulatora, albo "dobry", "słaby" lub "do wymiany".
Czy głęboko rozładowany akumulator da się uratować?
Głębokie rozładowanie akumulatora jest dla niego skrajnie niebezpieczne, choć takie akumulatory jak np. A-mega Ultra czy A-mega Premium na ogół dobrze znoszą okazjonalnie pojawiające się tego rodzaju problemy. Niemniej w każdym wypadku jak najszybciej akumulator należy doładować, ale, uwaga, chodzi o szybkie rozpoczęcie ładowania, a nie o ładowanie wysokim prądem. Głęboko rozładowany akumulator należy ładować powoli, najlepiej w tym celu użyć dobrej ładowarki mikroprocesorowej wyposażonej w program odsiarczania akumulatora czy też jego regeneracji. Dobra ładowarka jest w stanie przynajmniej w znacznym stopniu cofnąć proces zasiarczenia akumulatora, który ogranicza jego sprawność.
