W tym roku całkowity koszt budowy jednego kilometra autostrady (wartość uśredniona dla wszystkich budowanych w tym czasie odcinków) wyniósł 47,8 mln zł. Dla porównania w tym samym czasie koszt budowy tzw. drogi głównego ruchu przyspieszonego (GP), która w nomenklaturze drogowej jest kategorią niższą niż droga ekspresowa, był o niemal 10 mln zł wyższy i wyniósł 57,3 mln zł. Z kolei najdroższe okazały się wspomniane już drogi ekspresowe – jeden kilometr w 2020 roku kosztował niemal 60 mln zł.

Skąd tak duże różnice w cenach?

Trzeba pamiętać, że cena jednego kilometra drogi to coś więcej niż tylko wypadkowa wartości kontraktu podpisanego z firmą budowlaną. W kosztach należy uwzględnić także czynniki bez związku z tym, jaka kategoria drogi akurat jest budowana. Mowa tu m.in. o: ukształtowaniu terenu, jego geologii, liczbie obiektów inżynierskich i węzłów drogowych, nośności nawierzchni czy zakresie prac, jakie są do wykonania na danym odcinku nowo budowanej drogi. Przy uwzględnieniu łącznych kosztów inwestycji trzeba brać także pod uwagę wartość wypłaconych odszkodowań za przejęte nieruchomości. Wiadomo, że te najwyższe są w sąsiedztwie dużych miast.

Ile kosztuje budowa jednego kilometra drogi? Foto: GDDKiA
Ile kosztuje budowa jednego kilometra drogi?

To jednak nie wszystko, wbrew pozorom drogi ekspresowe zwykle są droższe od autostrad ze względu na większą liczbę generujących duże koszty węzłów drogowych, które na drogach ekspresowych mogą być lokowane częściej niż na autostradach.

Cena za kilometr – ceny w ujęciu rok do roku

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad w swoim zestawieniu uwzględniła także średnie koszty budowy poszczególnych kategorii dróg w ostatnich 3 latach. Okazuje się, że cena za kilometr w 2019 r. znacząco spadła w stosunku do roku 2018, aby w 2020 ponownie wzrosnąć. Porównując ostatnie trzy lata, cena za kilometr autostrady w 2018 r. była najwyższa. Np. podpisana wtedy została umowa na budowę odcinka A1 Radomsko - granica woj. łódzkiego i śląskiego o długości 7 km za kwotę prawie 340 mln zł, co w przeliczeniu na kilometr daje 48 mln zł. W tym samym roku podpisano także umowę na budowę odcinka A1 pomiędzy Kamieńskiem a Radomskiem o długości 16,7 km. W tym przypadku koszt 1 km wyniósł 34,3 mln zł.

W umowach zawieranych na budowę dróg ekspresowych wynik jest nieco inny. To 2019 r. okazał się najdroższy w przeliczeniu na kilometr, rok był 2020 zbliżony do roku ubiegłego, zaś 2018 był najtańszy pod względem kosztu budowy jednego kilometra drogi ekspresowej.

GDDKiA tłumaczy, że wpływ na tak duże różnice miał jeden kontrakt podpisany w 2019 r. Chodzi o budowę drogi S1, a dokładnie obwodnicy Węgierskiej Górki – tu średnia cena budowy jednego kilometra wyniosła 161, 7 mln zł i znacznie podwyższyła średnią cenę za 1 kilometr. Umowa na odcinek o długości zaledwie 8,5 km opiewa na kwotę prawie 1,4 mld zł i uwzględnia m.in. budowę trzech mostów, dwóch tuneli, pięciu estakad oraz dwóch węzłów drogowych.

Jednak są też i takie umowy, których koszty są dużo niższe. Przykładem może być budowa obwodnicy Olesna w ciągu drogi S11. Ten blisko 25-kilometrowy odcinek drogi zostanie zbudowany za 667 mln zł, co w przeliczeniu daje cenę 26,9 mln zł za jeden kilometr drogi.