Najpopularniejszą grupą są aparaty kompaktowe. Mają one tę podstawową zaletę, że są małe i lekkie. Ich konstrukcja narzuca jednak sporo ograniczeń.
Po pierwsze: mają niewielkie matryce, co powoduje, że jakość zdjęć drastycznie spada wraz z powiększaniem lub podnoszeniem czułości. Nie chodzi tu wcale o liczbę pikseli, lecz o rozmiary matrycy. Dwie matryce o rozdzielczości 10 MP – jedna z kompaktu o fizycznej wielkości paznokcia, druga z lustrzanki o rozmiarach znaczka pocztowego – dają kompletnie różny obraz.
To tak jakby porównywać 150 KM „wyciśniętych” z motocykla z tą samą mocą dostarczaną przez 3-litrowy turbodiesel. Poza tym kompakty na ogół wolno działają i mają ograniczony zakres parametrów obiektywu, zwłaszcza w zakresie krótkich ogniskowych. Aparaty takie również często nie są wyposażone w wizjer, więc kadruje się nimi za pomocą wyświetlacza na tylnej ściance.
Fotografowanie w takich warunkach poruszających się obiektów czy w pełnym słońcu jest trudne i mało efektywne. Najbardziej poręczna i gwarantująca najwyższą jakość zdjęć jest lustrzanka cyfrowa. Do jej podstawowych zalet należy szybka praca wszystkich systemów, możliwość rejestrowania wielu klatek na sekundę i, co najważniejsze, możliwość pracy z wyspecjalizowanymi obiektywami. Praktycznie każdy rodzaj fotografii – od portretu do zdjęcia sportowego – jesteśmy w stanie wykonać nawet najprostszą lustrzanką. I to naprawdę w wysokiej jakości, która przewyższa dawne slajdy. Poza tym lustrzankom nie przeszkadza deszcz, kurz ani wahania temperatur.
Istnieje wiele wyspecjalizowanych modeli tego typu. Ciekawą propozycją jest Sony DSLR-350 z wychylanym dużym monitorem i z funkcjami AF Live View. Takim aparatem można robić zdjęcia np. z ziemi bądź znad głowy, mając cały czas podgląd obrazu na matrycy oraz, co ważne, bez spowolnienia działania automatyki ustawiania ostrości. Matryca CCD o rozdzielczości 14 MP gwarantuje żywy, ekspresyjny obraz.
Topowym modelem jest Sony DSLR-900. To aparat, który jak żaden inny łączy wysokie parametry techniczne z niską ceną. W stosunku do konkurentów jest relatywnie tani, poręczny jak Sony DSLR-700 i dysponuje pełnoklatkową matrycą o rozdzielczości 24,6 MP. Taka matryca zapewnia obraz doskonałej jakości pozwalający wykonywać duże powiększenia. Jakością dorównuje średnioformatowym slajdom. Mimo że aparat rejestruje bardzo ciężkie pliki, szybkość pracy i zapisu zdjęć jest imponująca. Aparat wykonuje 5 klatek na sekundę i działa tak szybko, że absolutnie nie czujemy, iż za każdym naciśnięciem spustu migawki zapisuje plik ważący ponad 20 megabajtów. Tym aparatem wykonywałem zdjęcia na tegorocznym rajdzie Dakar. Nie straszne mu były ani kurz, ani wertepy – robił swoje, fotografował bez zarzutu.
Wszystkie aparaty Sony wyposażone są w stabilizację matrycy działającą z każdym obiektywem. To pożyteczny system, bo jak pokazuje statystyka, nieostrość zdjęć często spowodowana jest poruszeniem. Przydaje się to nie tylko przy fotografowaniu teleobiektywami, lecz także przy niskim poziomie oświetlenia, kiedy robimy zdjęcia obiektywami szerokątnymi, np. w nocy.
Podstawową zaletą lustrzanek jest możliwość wymiany obiektywów. Po co? Ponieważ nikt jeszcze nie wymyślił jednego uniwersalnego obiektywu – mającego dużą jasność, szeroki zakres ogniskowych, wyśmienite parametry w każdych warunkach. Dlatego często dobry obiektyw kosztuje więcej niż aparat. I jak tu to wszystko pogodzić w kompakcie za kilkaset zł?
Mniej wymagający mogą zaopatrzyć się w obiektywy za przystępną cenę, ale wciąż dające możliwości pełnej kontroli nad obrazem i jakością zdjęcia. Takie obiektywy są również lekkie i poręczne. Dla wymagających fotografów przeznaczone są obiektywy serii G i obiektywy znanej firmy Zeiss. Tutaj już nie ma miejsca na kompromis, ta optyka sprosta każdemu zadaniu. Niestety, wysoka jest nie tylko cena, lecz także masa obiektywów. W turystyce zmotoryzowanej nie ma to jednak większego znaczenia.
Ważne, by konfigurując sprzęt dla siebie, mieć w swoim arsenale obiektywy o najszerszych ogniskowych przydające się do fotografii krajobrazu i architektury, jak również teleobiektyw odpowiedni do fotografowania detali, portretów czy krajobrazu z dużym skrótem perspektywy. Godne polecenia są obiektywy zmiennoogniskowe. Dają dużą swobodę fotografowania i znaczną szybkość pracy. Każdy może znaleźć coś dla siebie.