Następca modelu Traction Avant miał zadebiutować już w latach czterdziestych ubiegłego wieku, ale przeszkodziła temu wojna. Od 1946 roku stylista Flaminio Bertoni skoncentrował się na projekcie VGD. Jego koledzy nazwali ten samochód "krokodylem".
Od 1952 roku projekty szły w kierunku coupe. W 1954 roku Bertoni musiał nieco unieść tył dachu. rok Później zaprezentowano gotowego Citroëna DS.
W 1956 roku odbyła się premiera uproszczonej odmiany. Model ID (wym. Idée), czyli Idea ze słabszym silnikem (62 KM) i uboższym wyposażeniem, który do grudnia 1957 roku występował wyłącznie w kolorze czarnym, z 63-konnym silnikiem benzynowym, uruchamianym cięgnem i nieopuszczanymi tylnymi szybami (jak w dzisiejszym DS4).
W 1958 roku zaprezentowano kombi, a dwa lata później kabriolet. W 1965 roku w DS-ie pojawiły się nowe silniki, a także zielony płyn LHM.
W 1967 roku model ten otrzymał nowy przód, z dwoma reflektorami pod wspólnym kloszem. W 1969 roku pojawiły się nowe nazwy. ID19 nazwano D Special, ID20 - D Super, a kombi - Break 20 lub Break 21.
W 1971 roku pojawił się trzystopniowy automat lub opcjonalnie 5-biegowa skrzynia manualna. Produkcję tych aut zakońćzono w 1975 roku.
Kapryśna hydropneumatyka? Rdza? Słabe silniki?
A niech sobie gadają! Prawdziwej miłości takie drobiazgi nie zaszkodzą...
Przyznajemy, że perfekcjoniści mogą nie czuć się z tym samochodem najlepiej. Spasowanie elementów nadwozia nie zawsze było perfekcyjne. Zdarza się też, że na miejscu parkingowym nasza ślicznotka zostawi nieco oleju. Jednak takie drobiazgi denerwują właścicieli „dees” znacznie mniej niż ciągłe narzekanie na jej wady ze strony ignorantów, którzy nigdy nawet takim samochodem nie jechali. Mężczyzna w brązowym płaszczu wraca do nas po chwili.
Chce się pan przejechać? – proponujemy. Z przyjemnością! Nasz gość wsiada z prawej strony, kluczyk wędruje do stacyjki, a my wciskamy czerwony przycisk po lewej. Silnik uruchamia się, co nie jest dla nas specjalną niespodzianką. Pompa hydrauliczna zaczyna tłoczyć olej do zawieszenia, więc nasz pasażer ma czas wygodnie się rozsiąść, zanim podniesie się tył, a potem przód auta. Jego twarz rozpromienia się jak u dziecka. Chyba najpiękniejsze w jeżdżeniu serią D jest to, że każdy choć trochę skażony miłością do klasyków kilka sekund po zajęciu miejsca w tym aucie rozpromienia się. Degivrage et chauffage – czyta pytająco człowiek w płaszczu. Odmrażanie i ogrzewanie – odpowiadamy. Wsłuchiwanie się w słowa zapisane w kokpicie naszego ID jest jak... komfortowa (za sprawą hydropneumatycznego zawieszenia) jazda!
Flaminio Bertoni chciał, żeby auto było nieco dłuższe i nie do końca zgadzał się z ostatecznym kształtem Citroëna. Kierunkowskazy w tylnych słupkach? Gdyby to od niego zależało, nigdy by tam nie trafiły, podobnie jak dodatkowa reflektory czy ozdobne listwy. Mijająca nas kobieta z psem uśmiecha się, a z jej ust odczytujemy: Piękny! Każdy, kto widzi auto z zewnątrz, podziwia jego formę. Siedzący w środku – komfort jazdy. Nasz przygodny pasażer wysiada i uśmiecha się jeszcze szerzej niż na początku jazdy. Wygląda, jakby się zakochał. Jeszcze jeden...
Galeria zdjęć
1/13 Zacznijmy od minusów – tak, to prawda, hydropneumatyka może okazać się nieszczelna. Zwłaszcza jeśli auto nie było zbyt często używane, może uszkodzić się jakiś wężyk, wtedy nasza „bogini” zaczyna, niestety, „znaczyć teren”, w najgorszym wypadku dalsza jazda może okazać się niemożliwa. Tak jednak dzieje się niezwykle rzadko. Modele ID do 1962 roku miały oddzielny układ hydrauliczny hamulców, w których dostanie się do uszczelnień zaworów i zbiorniczka wyrównawczego jest utrudnione, a tłoczki hamulcowe tej wersji przy dłuższym postoju lubią korodować i niestety blokować się. Czerwony płyn hydrauliczny LHS i bezbarwny LHS 2 (do września 1966 roku) należy wymieniać co roku, zielony LHM (od 1966 r.) wytrzymuje znacznie dłużej i jest tańszy. Modele ID do października 1962 roku nie były wyposażane we wspomaganie kierownicy – w codziennym użytkowaniu to denerwujące, ale też o jeden element, który mógłby się zepsuć, mniej. Poza tym każda wersja serii D jest wspaniała do odprężającej jazdy: obszerna, praktyczna i nieludzko wręcz komfortowa.
2/13 Na tle oferty Mercedesów z tego samego okresu Citroëny DS czy ID uchodzą w Polsce za egzotyki, ale czasem trafia się coś interesujacego (dominują importowane auta do remontu, w cenach od 15-20 tys. zł). Nieważne, czy właściciel żąda 20 czy 80 tys. zł – wszystko zależy od stanu i oczywiście wersji auta. ID, D Super czy D Special kosztują mniej niż DS Pallas, ale nawet te mniej skomplikowane odmiany szybko zyskują na wartości i są bardzo pożądane.
3/13 Najpiękniejsze i naprawdę niezapomnia- ne wrażenia z jazdy zapewnia wersja DS Pallas, z gaźnikiem i półautomatyczną skrzynią biegów. Proste, bezproblemowe i nie tak drogie ID D Special i D Super (od 1967 roku) powinny dać dużo radości także tym, którzy samodzielnie lubią majstrować przy swoich autach – obsługa hydropneumatyki wymaga po prostu wiedzy, ale nie jest ona tajemna. Wersje wyposażone we wtrysk paliwa już tak przyjazne niewykwalifikowanym mechanikom nie są, do tego nie przepadają za jazdą z maksymalnym wykorzystaniem możliwości ich silników.
4/13 Podczas gdy inni producenci projektowali do swoich aut klasyczne deski rozdzielcze, Citroën wkomponował ograniczone do minimum elementy obsługi w prawdziwą rzeźbę. W późniejszych modelach pojawił się jednak czarny, ohydny plastik
5/13 Silnik benzynowy R4, umieszczony wzdłużnie z przodu • boczny wałek rozrządu napędzany łańcuchem, 2 zawory na cylinder • gaźnik Solex 34 PBIC • wał korbowy podparty na trzech łożyskach • średnica x skok tłoka 78 x 100 mm • poj. skokowa 1911 cm3 • moc maksymalna 51 kW (70 KM) przy 4500 obr./min • maksymalny moment obrotowy 134 Nm przy 3000 obr./min • 4-bieg. skrzynia manualna • napęd na przednie koła • niezależne zawieszenie kół, z przodu wahacze poprzeczne, z tyłu wahacze wzdłużne, hydropneumatyczne resorowanie • opony z przodu 165-400, z tyłu 155-400 • rozstaw osi 3125 mm • wymiary: dł./szer./wys. 4874/1803/1740 mm • pojemność bagażnika 500 l • masa własna 1260 kg • przyspieszenie 0–100 km/h w 18,6 s • prędk. maks. 150 km/h • średnie spalanie 8,5 l/100 km • cena nowego auta w 1963 roku (w RFN): 9980 DM
6/13 Charakterystyczna, podwójne reflektory.
7/13 Dodatkowym zadaniem 70-konnego silnika 1.9 jest napędzanie pompy hydraulicznej, dzięki której pracuje hydropneumatyczne zawieszenie. Na zdjęciu - auto w najniższej pozycji.
8/13 Dodatkowym zadaniem 70-konnego silnika 1.9 jest napędzanie pompy hydraulicznej, dzięki której pracuje hydropneumatyczne zawieszenie. Na zdjęciu - auto w pośredniej pozycji.
9/13 Dodatkowym zadaniem 70-konnego silnika 1.9 jest napędzanie pompy hydraulicznej, dzięki której pracuje hydropneumatyczne zawieszenie. Na zdjęciu - auto w najwyższej pozycji.
10/13 Pierwszy projekt, który dla Citroena wykonał Flaminio Bertoni.
11/13 Model produkowany w latach 1949-1990
12/13 Pierwsze szkice modelu z dużym rozstawem osi i mocno opadającym dechem, ktore powstały na początku lat pięćdziesiątych.
13/13 To był zdaniem Bertoniego jego najbardziej udany projekt.
