• Jednym z pierwszych samochodów Józefa Piłsudskiego był Cadillac — używał go podczas wojny z Rosją
  • Najbardziej znanym autem marszałka jest Cadillac Fleetwood Special 355D – zamówiony specjalnie dla niego
  • Ostatnie auto Piłsudskiego odbudowano w 2014 r. z inicjatywy prezydenta Bronisława Komorowskiego

Pierwszym samochodem Piłsudskiego był rzeczywiście Cadillac – model 57. Był początek lat 20., a auto pochodziło – jak większość w ówczesnej Polsce – z demobilu po I wojnie światowej. W archiwach zachowało się zdjęcie Cadillaca (jeszcze na drewnianych kołach), z orzełkiem na drzwiach bocznych i numerem 10, którym Piłsudski (jako Wódz Naczelny) wyjeżdża z Warszawy na inspekcję wojsk na froncie polsko-bolszewickim w okolicach Radzymina (rok 1920).

Dalsza część tekstu pod materiałem wideo:

Wiadomo, że Piłsudski w latach 20. wożony był Cadillakami w wersji z otwartym i zamkniętym nadwoziem, a także Rolls-Roycem.

Cadillac marszałka powstał na specjalne zamówienie

Najbardziej znane auto marszałka to Cadillac Fleetwood Special 355D zamówione w 1934 r. w USA i sprowadzone do Polski wiosną 1935 r. Piłsudski siedział w nim, ale nigdy nie podróżował. Dlaczego?

Cadillac dla marszałka zbudowany został według przesłanej z Polski specjalnej specyfikacji. Auto było opancerzone – zamontowano w nim kuloodporne szyby o grubości 2,5 cm, a także pancerne płyty metalowe w drzwiach oraz z tyłu auta. Dach podwyższono o 12 cm, aby specjalny pasażer mógł wygodnie wsiadać i wysiadać. Cadillac marszałka miał też podwójny bak, podwójny zbiornik oleju, dwa akumulatory 6 V, syrenę i inne dodatki zwiększające komfort jazdy i bezpieczeństwo.

 Foto: Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej

Cadillac ważył ok. 3,5 tony, miał silnik V8 o mocy 130 KM, osiągał prędkość 100 km/h. Z Ameryki gotowy Cadillac wypłynął statkiem na początku listopada 1934 r. i następnie trafił do Kopenhagi, a potem do Gdyni. Z Gdyni do Warszawy dojechał na kołach.

Przekazanie Cadillaca marszałkowi nastąpiło w marcu 1935 r. – odbyło się to na dziedzińcu Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych w Alejach Ujazdowskich (bardzo blisko Belwederu, gdzie mieszkał Piłsudski).

Piłsudski, widząc dużą czarną limuzynę, miał powiedzieć: "a co to, trumnę mi tu zamówiliście".

Niestety, z luksusowego i bezpiecznego samochodu marszałek Piłsudski nie był już w stanie korzystać – wiosną 1935 r. był już bardzo ciężko chory (miał raka wątroby), nie opuszczał Belwederu, a 12 maja 1935 r. zmarł.

Przez następne dwa lata Cadillac był w dyspozycji żony Piłsudskiego, a w 1937 r. przekazano go do dyspozycji marszałka Śmigłego-Rydza. Po wybuchu II wojny światowej i ataku Rosjan od wschodu 17 września 1939 r. władze polskie przedostały się do Rumunii. W kolumnie aut Naczelnego Wodza był też Cadillac Piłsudskiego. Auto – podobnie jak polskie władze – zostało tam internowane. Cadillac wrócił do Polski na przełomie 1946/47 r. i przez 10 lat używany był w Ministerstwie Bezpieczeństwa Publicznego (nazywanym bezpieką). Po wyeksploatowaniu – już jako wrak – trafił do składnicy we Wrocławiu, a potem do Muzeum Techniki.

Cadillac marszałka – odbudowany po prawie 50 latach

Minęło prawie 50 lat i w 2013 r. z inicjatywy ówczesnego prezydenta Polski Bronisława Komorowskiego pojawił się pomysł odbudowy Cadillaca Piłsudskiego. Opracowano dokumentację odbudowy, wybrano specjalistyczny warsztat z Wrocławia zajmujący się renowacją zabytkowych aut oraz zakupiono... dawcę organów. O co chodziło? Cadillac marszałka był nie tylko zdewastowany, lecz także mocno niekompletny – brakowało silnika, świateł, zegarów deski rozdzielczej, detali wyposażenia wnętrza. W takiej sytuacji lepiej jest skorzystać z "dawcy organów", czyli modelu z tego samego rocznika, niż szukać po całym świecie brakujących części i detali.

 Foto: Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej

Odbudowa Cadillaca Piłsudskiego trwała prawie rok. Auto zaprezentowano 7 listopada 2014 r. na dziedzińcu Belwederu, po czym prezydent Komorowski wraz z małżonką odbyli nim przejażdżkę.

Od tego czasu odbudowany Cadillac marszałka eksponowany jest w specjalnym przeszklonym pawilonie usytuowanym w pobliżu Belwederu, na terenie parku Łazienkowskiego.