Każda część pojazdu drga z inną częstotliwością, więc odgłosy towarzyszące temu są różne. Trzeba przy tym zaznaczyć, że ucho ludzkie nie wszystkie drgania jest w stanie odebrać. W większości przypadków drgania z częstotliwością poniżej kilkunastu hertzów są dla nas niesłyszalne. Ale to oczywiście nie oznacza, że ich nie ma. Podobnie rzecz ma się z bardzo wysokimi częstotliwościami - nie słyszymy drgań przekraczających 20 tysięcy hertzów.- Przypomnijmy jeszcze, co oznacza częstotliwość mierzona w hertzach.- Jest to liczba drgań na sekundę. Częstotliwość 1000 hertzów oznacza tysiąc drgań na sekundę. Drgania charakteryzują się jeszcze okresem (czas trwania jednego drgania) oraz amplitudą (wychylenie drgań).Wracając do początkowego pytania - każde drgania są szkodliwe, zarówno dla mechanizmów, jak też dla ludzi, którzy są narażeni na ich odbieranie. A najbardziej szkodliwy jest rezonans.- Co to jest rezonans?- Każdy układ drgający ma określoną częstotliwość drgań własnych. Jeśli dojdzie do takiej sytuacji, że drgania wymuszone mają tę samą częstotliwość co własne, powstaje rezonans. Jest to zjawisko bardzo groźne (i głośne), może spowodować uszkodzenie drgającego elementu. W przypadku rezonansu amplituda (czyli wychylenie) drgań zwiększa się. Co odczuwa wtedy kierowca? Przede wszystkim silne wibracje. Mogą one pojawiać się przy pewnych prędkościach (lub przy określonych obrotach silnika), a następnie zanikać. Przy czym określenie "zanikać" jest mylące, ponieważ zanika jedynie odgłos wibrującego elementu, a nie sama wibracja. Mówiłem wcześniej, że ucho ludzkie pewnych częstotliwości nie słyszy, mamy więc złudne wrażenie, że odgłosy ustały, a w rzeczywistości zmieniła się tylko ich częstotliwość. Jest to bardzo niebezpieczne, gdyż długotrwale występujący rezonans na pewno spowoduje trwałe uszkodzenia samochodu.- Czy możemy podpowiedzieć naszym Czytelnikom, na jakie rodzaje drgań powinni zwrócić szczególną uwagę?- Gdy odczuwamy drgania, które zmieniają się wraz ze wzrostem lub spadkiem prędkości auta, wtedy najprawdopodobniej ich źródłem będzie silnik. Częściej pojawiają się drgania wywołane przez konkretny układ, np. podczas hamowania, po włączeniu klimatyzacji czy nawiewu.- A czy same silniki mogą wywoływać różne drgania?- Silnik 4-cylindrowy trudniej wyważyć, więc jego drgania są większe. Silniki 6- i więcej cylindrowe pracują równiej.
Drgania w aucie
- Panie Doktorze, skąd się biorą drgania w samochodzie i czy mogą być one szkodliwe?- Drgania towarzyszą pracy każdego mechanizmu, który jest w ruchu. Ale samochód to specyficzny, bardzo złożony mechanizm pracujący w szybko zmieniających się warunkach.