• Nie ma jednolitych przepisów regulujących używanie opon zimowych w ramach UE – każdy kraj ma inne regulacje
  • W większości krajów, gdzie wymagane jest ogumienie zimowe, obowiązek ten zaczyna się w listopadzie, jednak są wyjątki
  • Mandaty za korzystanie z opon letnich wbrew obowiązkowi używania opon zimowych uzależnione są zazwyczaj od spowodowanego zagrożenia. Najwyższe grzywny przekraczają równowartość 20 tys. zł

W Polsce jedynie w ekstremalnych przypadkach, gdy niedostosowanie opon do warunków jazdy przyczyni się do spowodowania wypadku, kierowca może mieć z tego powodu kłopoty, choć takie przypadki należą do rzadkości – nie istnieje ustawowy obowiązek stosowania opon dostosowanych do sezonu. W wielu innych krajach takiej swobody nie ma, a zasady używania opon zimowych wyglądają różnie.

Oto możliwe rozwiązania:

  • Obligatoryjny nakaz jazdy na oponach zimowych w okresie wskazanym w przepisach, z reguły od listopada do kwietnia. Za złamanie zakazu grożą mandaty, z reguły w wysokości kilkudziesięciu euro.
  • Ogólny nakaz używania opon zimowych w okresie wskazanym w przepisach, jednak obowiązujący tylko w sytuacji, gdy na drogach panują warunki zimowe (śnieg lub błoto pośniegowe zalegające na nawierzchni, śliskość, widoczne problemy kierowcy z utrzymaniem przyczepności). Takie przepisy pozwalają na korzystanie z aut "letnich" w sprzyjających warunkach pogodowych, co do zasady jednak skłaniają kierowców do sezonowej wymiany ogumienia. Warto wiedzieć, że złamanie tych zasad (wyjazd na ośnieżoną drogę na nieodpowiednich oponach) w niektórych krajach oznacza bardzo wysoką grzywnę, zwłaszcza jeśli kierowca, który porusza się na nieodpowiednich oponach, spowodował zagrożenie. Przykładowo w Austrii grozi za to grzywna do 5000 euro (obecnie równowartość 22 tys. 250 zł).
  • Regionalny nakaz używania opon zimowych uzależniony od kalendarza. Takie regionalne nakazy występują m.in. we Francji i we Włoszech.
  • Jednocześnie obowiązujące regionalne, obligatoryjne nakazy korzystania z opon zimowych oraz ogólny nakaz używania opon zimowych, gdy na drodze panują warunki będące wskazaniem do tego. Ciekawostką jest to, że ewentualny mandat uzależniony jest od stopnia spowodowanego zagrożenia i wynosi od kilkudziesięciu do kilku tys. euro.

Co z oponami całorocznymi?

Oznaczenie 3PMSF Foto: Auto Świat
Oznaczenie 3PMSF

Warto wiedzieć, że we wszystkich krajach na kontynencie europejskim opony całoroczne noszące symbol alpejski 3PMSF ("śnieżynka na tle trzech górskich szczytów) są traktowane jak opony zimowe i używanie ich oznacza spełnienie wymagań dotyczących opon zimowych.

W niektórych krajach za opony zimowe uważa się także ogumienie oznakowane symbolem M+S, jednak nie jest to regułą.

Dalszy ciąg tekstu pod materiałem video

Opony zimowe obowiązkowe: jak to jest w krajach sąsiadujących z Polską?

U naszych sąsiadów, co do zasady, istnieje obowiązek używania zimą opon z homologacją zimową (jak wyżej: opony całoroczne z symbolem 3PMSF spełniają te warunki).

  • Czechy – obowiązek korzystania z opon zimowych od 1 listopada do 31 marca, wystarczy oznaczenie na oponach M+S. Warunki zimowe to: śnieg, lód, błoto albo temperatura poniżej 4 st. C. Opony mają mieć minimum 4 mm głębokości (wyższe są wymagania dla pojazdów pow. 3,5 t).
  • Litwa – opony zimowe obowiązkowe od 10 listopada do 31 marca włącznie.
  • Łotwa – opony zimowe obowiązkowe od 1 grudnia do 1 marca w przypadku pojazdów do 3,5 t oraz ich przyczep. Minimalna głębokość bieżnika to 4 mm.
  • Niemcy – opony zimowe obowiązkowe w warunkach zimowych bez sprecyzowania okresu, w którym istnieje ten obowiązek. Inaczej mówiąc, jest to (naprawdę egzekwowany!) obowiązek dostosowania ogumienia do warunków panujących na drodze. Wskazaniem do ukarania kierowcy mandatem są m.in. problemy z przyczepnością, kłopot z ruszaniem, podjazdem pod górę itp.
Auto zimą Foto: goodmoments / Shutterstock
Auto zimą

Opony zimowe obowiązkowe: jak to jest w krajach na zachód od Polski?

W praktyce zimą wyjazd na zachód na oponach letnich — nawet jeśli w poszczególnych krajach obowiązują nakazy uzależnione od pogody — jest ryzykowny. Pogoda się zmienia i lokalni kierowcy, którzy nie chcą kupować opon zimowych, mogą zostawić auto w domu. Turysta jadący przez dany kraj nie ma raczej takiej możliwości!

  • Austria – opony zimowe obowiązkowe od 1 listopada do 15 kwietnia, jednak w zależności od panujących warunków pogodowych. Mandat za korzystanie z ogumienia niedopasowanego do warunków to 35 euro, a w przypadku spowodowania zagrożenia nawet 5 tys. euro.
  • Szwajcaria – opony zimowe są zalecane (czyli obowiązek uzależniony jest od warunków panujących na drodze) od 1 listopada do 30 kwietnia. W przypadku kolizji z pojazdem niewyposażonym w odpowiednie opony kierowca jadący na oponach letnich może być obciążony współodpowiedzialnością za zdarzenie oraz wysoką grzywną.
  •  Francja – w 2021 r. nastąpiło zaostrzenie przepisów: od 1 listopada do 31 marca obowiązkowe są opony zimowe w niektórych górskich miejscowościach (Alpy, Korsyka, Masyw Centralny, Masyw Jury, Pireneje, Masyw Wogezy). Obowiązek korzystania z opon zimowych dotyczy 34 departamentów kraju, czyli znacznej jego części. Mandat za niedostosowanie się do obowiązku to 135 euro, dodatkowo auto może być odholowane na parking. Możliwe jest wprowadzenie obowiązku używania opon zimowych za pomocą znaków także w regionach innych niż wymienione wyżej.
  • Włochy – nie ma jednolitych przepisów na terenie całego kraju. Przykładowo zimowe opony są obowiązkowe w południowym Tyrolu na drogach w Bolzano oraz na autostradzie A22 z Brenner do Affi od 15 listopada do 15 kwietnia niezależnie od pogody. W Dolinie Aosty opony zimowe są wymagane od 15 października do 15 kwietnia. W innych regionach nakaz korzystania z opon zimowych albo łańcuchów może być wprowadzany znakami. Mandaty za jazdę na nieodpowiednim ogumieniu wynoszą od 42 do 345 euro.
  • Belgia, Holandia, Dania – przepisy podobne do polskich, opony zimowe nie są obowiązkowe.

Opony zimowe obowiązkowe: jak to jest w krajach na północ od Polski?

Formalne wymogi związane z oponami zimowymi nie są w krajach nordyckich bardziej surowe niż w Europie Środkowej, jednak w praktyce większość kierowców korzysta z opon zimowych i są to opony specjalnie przystosowane do użytku w warunkach panowania niskich temperatur, śniegu i lodu.

Dawniej częściej używano opon z kolcami, obecnie dobrym standardem są również opony z miękkiej mieszanki, w Polsce rzadko spotykane, zapewniające doskonałą przyczepność na lodzie. W takim otoczeniu posiadanie dobrych opon zimowych jest konieczne!

  • Estonia – opony zimowe obowiązkowe od 1 grudnia do 1 marca.
  • Finlandia – opony zimowe są obowiązkowe od 1 listopada do 31 marca. Zalecana głębokość bieżnika – 5 mm lub więcej, minimalna głębokość bieżnika – 3 mm. Obowiązek stosowania opon zimowych dotyczy także przyczep z hamulcem.
  • Norwegia – nie ma obowiązku korzystania z opon zimowych, jednak w warunkach zimowych samochody na oponach letnich muszą być wyposażone przynajmniej w łańcuchy. Posiadanie zimówek zwalnia od obowiązku korzystania z łańcuchów. Minimalna głębokość bieżnika opon zimowych to 5 mm.
  • Szwecja – opony zimowe są obowiązkowe od 1 grudnia do 31 marca. Ważne: również przyczepy ciągnięte przez auta do 3,5 t muszą być wyposażone w ogumienie zimowe. Minimalna głębokość bieżnika to 3 mm. Dozwolone jest stosowanie opon z kolcami.
Szwecja: lepiej mieć opony zimowe Foto: Maciej Brzeziński / Auto Świat
Szwecja: lepiej mieć opony zimowe

Opony zimowe obowiązkowe: jak to jest w krajach na południe od Polski?

  • Chorwacja – opony zimowe wymagane na niektórych trasach oznakowanych znakami drogowymi; minimalna głębokość bieżnika opon zimowych to 4 mm. Ewentualny mandat to równowartość ok. 415 zł.
  • Serbia – opony zimowe obowiązkowe od 1 listopada do 1 kwietnia w warunkach zimowych, na niektórych odcinkach niezależnie od pogody; minimalna głębokość bieżnika to 4 mm.
  • Węgry – przepisy podobne do polskich, opony zimowe nie są obowiązkowe.