- Spada kurs ropy Brent – 15 marca spadł poniżej 100 dolarów za baryłkę. Tyle kosztowała ropa w ostatnich dniach lutego. Potem, na fali podwyżek, już pierwszego marca jej cena osiągnęła 114 dolarów za baryłkę
- Dolar kosztuje dziś tyle, ile kosztował na początku marca – ok. 4,30 zł
- Dwa tygodnie temu – na początku marca – przy podobnej sytuacji kursowej średnie ceny benzyny nie osiągnęły jeszcze poziomu 6 zł, a ceny ON na wielu stacjach nieznacznie przebiły tę barierę. Były dużo niższe niż dziś
- Wzrosty cen ropy na świecie w pierwszym tygodniu marca doprowadziły do bezprecedensowej skali podwyżek cen paliw w Polsce. Obecnie jednak, gdy ropa tanieje, obniżki cen w hurcie i na stacjach postępują znacznie wolniej
- Atak Rosji na Ukrainę — tu znajdziesz najnowsze informacje
Ogłoszone wczoraj przez prezesa Orlenu, Daniela Obajtka obniżki cen paliw o 34 grosze na litrze ON i 20 groszy na litrze benzyny to i dobra, i zła wiadomość jednocześnie: dobra, bo ceny paliw na stacjach będą trochę niższe; zła ponieważ na tle aktualnych notowań ropy i kursów walut paliwa sprzedawane w Polsce pozostają na bezprecedensowo wysokim poziomie. A nie zapominajmy, że obowiązuje obniżona stawka podatku VAT!
Ceny paliw: niezwykły wzrost cen ropy za nami
Obecna sytuacja związana z cenami paliw w Polsce jest dość skomplikowana: na ceny paliw wpływają bardzo zmienne w ostatnich dniach notowania ropy, jak również zmieniający się kurs złotego do dolara. Łatwo zauważyć, że wraz z rosnącymi cenami ropy drożał w Polsce dolar, a spadkom cen ropy towarzyszy umocnienie złotego. Na zmianę albo sytuacja pogarsza się "na wszystkich frontach", albo w każdym aspekcie poprawia. Obecnie niekorzystny szczyt notowań mamy za sobą, od ok. tygodnia tanieje ropa na świecie i wzmacnia się nasza waluta. Spadają ceny paliw w hurcie i na stacjach, ale... znacznie mniej, niż wynika to na pierwszy rzut oka z czynników zewnętrznych.
Pojawiają się też opinie, iż polskie rafinerie zachowały się tak, jak nieuczciwe sklepy przed wielką wyprzedażą: drastycznie podniosły ceny do nieuzasadnionego poziomu, by je potem obniżyć, po obniżce jednak ceny są wyższe niż wcześniej! W tle mamy "aferę" z drastycznym wzrostem marż rafineryjnych – o 700 proc. w ciągu miesiąca. Obecnie modelowa marża Lotosu spadła do 34 dolarów na baryłce, jednak kilka tygodni wcześniej wynosiła mniej niż 5 dolarów i była to wartość utrzymywana miesiącami.
Dalsza część tekstu pod materiałem wideo:
Ceny paliw na stacjach: jak zmieniały się ceny ropy?
Kurs ropy Brent rósł niemal nieprzerwanie od początku grudnia 2021 r., jednak wartość 90 dolarów za baryłkę (ok. 159 litrów) przekroczył dopiero drugiego lutego 2022 r. Od początku lutego obowiązuje w Polsce także tymczasowo obniżona stawka VAT na paliwa silnikowe z 23 do 8 proc., która na chwilę zahamowała podwyżki, a nawet przejściowo cofnęła ceny do poziomu znacznie poniżej 6 zł za litr ON.
Bezpośrednio przed napadem Rosji na Ukrainę za baryłkę ropy trzeba było zapłacić już ok. 94 dolary, wówczas litr ON w Polsce kosztował w zależności od regionu kraju i stacji ok. 5,50 zł. Po agresji Rosji na Ukrainę ceny poszybowały, osiągając wartość 130 dolarów za baryłkę (przez chwilę nawet więcej) 7 marca. Od tego dnia ropa tanieje, w ostatnich dniach i godzinach coraz szybciej, obecnie kurs spadł już poniżej 100 dolarów.
Ceny paliw w hurcie: rosły jak na drożdżach! Spadają... powoli
Najwyższe w historii ceny oleju napędowego w polskich rafineriach pojawiły się dwa dni po "szczycie" notowań światowych – 9 marca. Wówczas w hurcie litr ON po doliczeniu 8 proc. VAT kosztował 8,32 zł, wyprzedzając ceny detaliczne obowiązujące na większości stacji w kraju. W tym dniu "wypłynęły" także informacje o niezwykłych marżach polskich rafinerii, które w przypadku Lotosu w ciągu miesiąca wzrosły o 700 proc. Począwszy od 10 marca, każdego dnia paliwa w hurcie są tańsze, jednak spadki są mniej gwałtowne niż wcześniejsze podwyżki. Również ceny paliw na stacjach maleją powoli. Zapowiedziane 14 marca obniżki cen przez Orlen do średnio 7,55 zł za litr ON i 6,79 za litr benzyny nie są więc szczególną zasługą państwowego koncernu. Nie do końca na miejscu są też porównania cen względem innych państw: otóż w Polsce od początku lutego obowiązuje obniżona stawka VAT na paliwa z 23 do ośmiu procent. Ta obniżona stawka podatku VAT chroni prywatnych nabywców paliw, ale nie chroni przedsiębiorców, zwłaszcza zajmujących się transportem. Dla przedsiębiorców 6 zł za litr paliwa na stacji po obniżce VAT-u to więcej niż 6 zł przed obniżką podatku VAT, bo mniej można odliczyć!
Obecnie warto zadawać pytanie: kiedy paliwa na stacjach wrócą do poziomu poniżej 6 zł za litr?
Ceny paliw na stacjach: kiedy znów 6 zł za litr ON?
Skoro kurs dolara wynosi obecnie 4,29 zł (czyli mniej niż 2 marca), a cena baryłki ropy spadła poniżej 100 dolarów (tyle kosztowała 27 lutego) i znajduje się w trendzie spadkowym, to – gdyby pominąć "bezwładność systemu" i chęć do "realizacji zysków" – na dniach można by spodziewać się dalszych spadków cen paliw na stacjach, w przypadku ON być może nie poniżej 6 zł za litr, ale blisko. Dodajmy do tego niższe o kilkanaście proc. ceny rosyjskiej ropy Urals, z której nadmiarem w Rosji nie bardzo wiadomo, co robić i która wciąż kupowana jest przez polskie rafinerie – i pojawia się "światełko w tunelu", optymistyczny scenariusz do powrotu do cen mniej-więcej sprzed wojny Rosji z Ukrainą. Jest to teoretycznie możliwe pomimo całej nieprzewidywalności wydarzeń związanych z wojną. Jest to możliwe oczywiście bez gwarancji, że tak zostanie. Tego, co się stanie z cenami ropy w perspektywie dni i tygodni, nie wiadomo.
Jednak najwyraźniej działa stara zasada: ceny podnosi się łatwo i bardzo szybko, a obniża powoli i ostrożnie. Jeśli chodzi o podwyżki cen paliw w Polsce, zwłaszcza cen hurtowych, jakie miały miejsce w pierwszych dniach marca, wydaje się jednak, że komuś puściły nerwy. Albo z premedytacją zadbał o zyski koncernu.
Jednak strategia "obniżamy podatki – podwyższamy marże", byłaby skrajnie nieodpowiedzialna w kontekście zagrożenia wysoką inflacją. Lepiej przyjąć, że komuś puściły nerwy, prawda?