• Układ ISA to inteligentny asystent kontroli prędkości, którego zadaniem jest przekazywanie kierowcy informacji o zbyt szybkiej jeździe i zależnie od pojazdu stopniowe spowolnienie
  • W najbardziej zaawansowanej wersji ISA spowolni samochód, korzystając z funkcji sterowania silnikiem. Układ nie ma wpływu na pracę układu hamulcowego. Przewidziano jednak wyjątek od zasady
  • Samochody wyposażone w układ ISA będą gromadzić dane o stylu jazdy. Producenci samochodów przekażą dane o stylu jazdy kierowców odpowiednim organom UE
  • Więcej takich tekstów znajdziesz na stronie głównej Onet.pl

Słynny układ (sama nazwa ogranicznik prędkości może wprowadzać w błąd) już wkrótce stanie się obowiązkowy w całej UE. Komisja Europejska przyjęła bowiem nowelizację rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie procedur badań i wymogów technicznych w zakresie homologacji typu pojazdów silnikowych.

Dla kierowców i producentów aut oznacza to tyle, że inteligentny asystent kontroli prędkości ISA będzie od 6 lipca 2022 r. obowiązkowo stosowany we wszystkich nowo homologowanych samochodach osobowych, dostawczych, ciężarowych czy autobusach. W przypadku pozostałych aut (czyli wszystkich ze starszą homologacją) ISA stanie się obowiązkowe od dnia 7 lipca 2024 r. Bez względu jednak na to, jakiego samochodu dotyczy UE, wymaga "utrzymania niezawodności systemu przez co najmniej 14 lat od daty produkcji pojazdu" (dla kierowcy oznacza to tyle, że praca układu będzie zapewne zdalnie monitorowana przez wiele lat przez producenta auta).

Inteligentny asystent prędkości ISA współpracuje z układem rozpoznawania znaków drogowych Foto: opel / Stellantis
Inteligentny asystent prędkości ISA współpracuje z układem rozpoznawania znaków drogowych

Nie każdy układ ISA spowolni nasze auto

Wbrew pozorom ISA nie zawsze oznacza funkcję ograniczania prędkości jazdy. Zgodnie z przepisami w samochodach można instalować układ ISA z funkcją SLIF (informacja o obowiązujących ograniczeniach) czy SLWF (ostrzeganie o przekroczeniu prędkości) albo także z opcją SCF (funkcja regulacji prędkości). Tylko w przypadku opcji SCF trzeba liczyć się z ograniczaniem mocy silnika, by spowolnić samochód. SCF może również wpływać na pracę układu hamulcowego (wyjątek przewidziano dla samochodów z kategorii M1 i N1).

Najprostszy układ ISA to zatem nic innego jak dodatkowy ostrzegacz w aucie. Zgodnie z wymogami alarm dźwiękowy aktywuje się co najmniej na kilka sekund zależnie od prędkości (od 3 do co najmniej 6 s). Prócz brzęczyka może to być stosowna grafika na ekranie lub zamiennie tzw. powiadomienie haptyczne, czyli np. drganie pedału gazu lub zwiększony opór na pedale. Drgania pedału będzie można wyłączyć (za każdym razem wystarczy potwierdzić alarm odpowiednim przyciskiem) o ile producent auta zdecyduje się na dopuszczone rozwiązanie.

Rozpoznawanie znaków drogowych to niezbędna część inteligentnego asystenta prędkości ISA Foto: mercedes / Daimler
Rozpoznawanie znaków drogowych to niezbędna część inteligentnego asystenta prędkości ISA

Układ ISA w najprostszej formie – przepisy UE

W bardziej zaawansowanym rozwiązaniu, jakim jest inteligentny asystent kontroli prędkości z funkcją SCF, samochód może zwolnić automatycznie do prędkości dopuszczonej na danym odcinku drogi. Zgodnie z przepisami SCF działa wspólnie z układem kontroli silnika, a nie hamulcowym. Przewidziano jednak wyjątek, który dotyczy m.in. samochodów osobowych.

Zaawansowany inteligentny asystent kontroli prędkości – przepisy UE

Ingerencję układu spowalniającego pojazd także będzie można czasowo wyłączyć. Wystarczy zatem mocniej i bardziej zdecydowanie wcisnąć pedał gazu. Układ wyłączy się jednak tylko na chwilę i po raz kolejny podejmie próbę ograniczenia prędkości. Wszystko po to, by ograniczyć zapędy krewkiego kierowcy.

Inteligentny asystent prędkości ISA współpracuje z układem rozpoznawania znaków drogowych Foto: opel / Stellantis
Inteligentny asystent prędkości ISA współpracuje z układem rozpoznawania znaków drogowych

Asystenta prędkości można wyłączyć. Są jednak obostrzenia

Sam układ ISA będzie można częściowo dezaktywować przed rozpoczęciem podróży. Możliwe jest zatem wyciszenie alarmów dźwiękowych oraz haptycznych (drgania na kierownicy). Wystarczy jednak otworzyć drzwi pojazdu, by układ uruchomił się automatycznie. ISA włączać się będzie także za każdym razem, gdy uruchomimy silnik samochodu. Pamiętajmy, że każda próba wyłączenia systemu będzie rejestrowana i przekazywana do producenta pojazdu oraz wskazanych organów UE (dane uwzględniające także styl jazdy kierowców będą gromadzone i wysyłane przez kilka lat, a Komisja UE dokona oceny do końca 2025 r.).

ISA jak szpieg. Co auta przekażą władzom UE — przepisy

Inteligentny asystent kontroli prędkości może oznaczać dla kierowcy dodatkowe koszty. Uznano bowiem, że przez pierwsze 7 lat wszelkie aktualizacje powinny być bezpłatne. Po ich upływie producent może pobierać stosowaną opłatę za aktualizację bazy danych czy samego oprogramowania.

Aktywny tempomat przyda się w przypadku najbardziej zaawansowanego układu ISA Foto: Skoda
Aktywny tempomat przyda się w przypadku najbardziej zaawansowanego układu ISA

Asystent prędkości ISA nie chroni przed mandatem!

Nawet układ ISA nie ochroni nas przed mandatem, gdy popełnimy wykroczenie. Ostrzegacz może bowiem wskazywać błędne ograniczenia prędkości (o co nietrudno przy niezbyt częstych aktualizacjach czy błędnych odczytach z systemu rozpoznawania znaków drogowych). Nie zabrakło także stosownej adnotacji w unijnym rozporządzeniu.

Układ ISA a odpowiedzialność kierowcy – przepisy UE