Pojechałem 86-letnim Mercedesem na zlot w Licheniu i Koninie. Chętnych było więcej niż miejsc

Kiedy samochód staje się zabytkowy?

Ta zasada dotyczy wszystkich marek: pojazd musi mieć co najmniej 30 lat, być w dobrym stanie technicznym z zachowaniem dużego stopnia oryginalności. Większość aut biorących udział w zlocie miała specjalne żółte tablice, które dostają pojazdy wpisane do rejestru zabytków.

Nie wystarczy jednak mieć żółte tablice, aby zostać uczestnikiem dorocznego zlotu Mercedesów. Miejsc jest zwykle około osiemdziesięciu, a chętnych znacznie więcej. Pierwszeństwo mają modele przedwojenne z lat 20. i 30. W tym roku na starcie pojawiło się ich jedenaście – najstarszy z 1934 r. Każdy z nich ma ciekawą historię. Np. roadster 200 z 1936 r., jeden z kilku na świecie, restaurowany przez kolekcjonera kilkanaście lat, a dziś po jego śmierci używany przez synów. Czy model 170 V kabriolet z 1936 r. zakupiony w Katowicach i od tamtej pory cały czas przechowywany w Polsce. Podobny model z 1938 r. jest w rękach obecnego właściciela od 1975 r., a więc prawie od 50 lat.

Mój Mercedes 230 z 1937 r. trafił do Polski ze Szwecji, gdzie miał sześciu właścicieli. Odbudowany w Polsce ma za sobą karierę filmową – grał m.in. w filmie Filipa Bajona "Kamerdyner", w serialach "Wojenne dziewczyny" oraz "Ludzie i bogowie".

Znacznie więcej pojawia się na zlotach Mercedesów modeli z lat 50., 60., 70. i 80. Z lat 50. i 60. to popularne Pontony, piękne roadstery 190 SL, Pagody, Adenauery, modele W 108, W 111. Z lat 70. i 80. często pojawiają się ówczesne modele klasy S – czyli W 116 i W 126, a także trzecie pokolenie linii SL oznaczone R 107. Najmłodszy rocznik, jaki może być dopuszczony do zlotu to 1993. W tej grupie są m.in. klasa S W 140, nadal piękne kabriolety R 129, a nawet kwadratowe, kultowe już klasy G.

Tradycyjnie już zloty zabytkowych Mercedesów zaczynają się całodniowym rajdem, a następnego dnia odbywa się pokaz aut zwany konkursem elegancji. Tu punktowane są nie tylko wygląd i stan auta, ale także strój załogi – musi być dostosowany do epoki, z której pochodzi auto.

Zmiana biegów na dwa takty

Sama jazda zabytkowymi Mercedesami wymaga specjalnych umiejętności. Kierowca, który po raz pierwszy przesiądzie się z auta współczesnego do zabytkowego (szczególnie przedwojennego), nie poradzi sobie – nie będzie umiał ruszyć, zmieniać biegów, zaskoczy go brak wspomagania kierownicy, bardzo słabe hamulce i zgrzytanie skrzyni biegów. Skrzynie biegów do lat 50. nie były zsynchronizowane, więc biegi należało "wrzucać" na słuch, wtedy kiedy mające się załączyć tryby miały zbliżoną prędkość obrotową. W przeciwnym razie skrzynia zgrzytała, kierowca denerwował się, a bieg nie wchodził. Dobrą metodą jest zmiana biegu na dwa takty: wrzucamy na luz, dodajemy lekko gazu i załączmy bieg. Łatwo powiedzieć, trudniej zrobić – mimo wsłuchiwania się w obroty silnika i skrzyni, większość moich zmian odbywa się z lekkim zgrzytem.

Prowadząc auta przedwojenne lub z lat 50., trzeba pamiętać, że nie mają one wspomagania kierownicy – potrzeba sporej siły, aby skręcać, szczególnie jest to uciążliwe przy małych prędkościach, na parkingach czy przy manewrach. Trzeba też pamiętać o słabych hamulcach (bębnowych) i zachowywać większy dystans od innych aut na drodze.

Auta przedwojenne mają jeszcze jedną przypadłość – były projektowane do jazdy, a nie do stania w korkach. Korków nie lubią i jeśli już się zdarzy w nich utknąć, to silniki bardzo szybko nagrzewają się i może wówczas dojść do zagotowania się płynu chłodzącego. Jak to poznać? Po kłębach pary wydobywających się spod maski. Jeśli już do tego dojdzie, to należy jak najszybciej zjechać na pobocze, wyłączyć silnik i odczekać aż ostygnie.

Konkurs elegancji – dawnej motoryzacji czar

Konkurs elegancji to najprzyjemniejsza i najbardziej widowiskowa część każdego zlotu zabytkowych Mercedesów. Tradycja wywodzi się z okresu międzywojennego, a zasada pozostał ta sama – najwyżej punktowana jest załoga, która występuje w strojach z epoki, z której pochodzi dany model. Tutaj wielkie pole do popisu mają panie – stroje damskie z lat 20. i 30. były przepiękne, zawsze wzbudzają zachwyt jury i publiczności. Panowie mają trochę gorzej – do wyboru mają garnitury jedno lub dwurzędowe, najczęściej z materiału typu tenis (w prążki), ewentualnie dwukolorowe pantofle, kapelusz lub cylinder, laseczkę i to wszystko. Jeszcze gorzej mają właściciele aut z lat 50. i 60., bo moda męska była wówczas siermiężna. Panie mogą natomiast zachwycać sukniami w grochy, szerokimi paskami, pantoflami "na słoninie", czyli na grubej białej podeszwie, torebkami i okularami z epoki.