Marka z bogatą tradycją świętuje obecnie na 26. wystawie Techno Classica w Essen (26–30 marca) rocznicę wprowadzenia na rynek prestiżowej trójki. Kapitän, Admiral i Diplomat mają już 50 lat.
Modele KAD pojawiły się na rynku w marcu 1964 r. Miały identyczne nowoczesne nadwozia zdominowane przez proste linie, ale różniły się wyposażeniem i silnikami. Pięć lat później zastąpiono je modelami serii B, które wyznaczały standardy w swoich klasach dzięki nowoczesnym rozwiązaniom w konstrukcji zawieszenia i jeszcze smuklejszej sylwetce. Pomostem łączącym zabytkowe egzemplarze pokazywane na wystawie Techno Classica z dniem dzisiejszym jest Insignia Sports Tourer OPC – flagowy model marki z Rüsselsheim, który również można będzie obejrzeć w Essen. Podobnie jak w przeszłości ekspozycja Opel Classic została przygotowana we współpracy z Alt Opel IG – największym na świecie klubem miłośników zabytkowych Opli.
Dziesięć samochodów z rodziny KAD na wystawie w Essen to cała paleta modeli z serii A i B. Ekspozycję aut klasy Premium z 1964 r. otwiera Kapitän A z sześciocylindrowym silnikiem 2.6. Wyprodukowano jedynie 113 wyjątkowych egzemplarzy tego najmniej powszechnego modelu w ofercie z opcjonalnym silnikiem V8 4.6 pochodzącym z Diplomata. W Essen nie zabraknie też rzadkiego Admirala V8 z kolekcji Opel Classic zgromadzonej w Rüsselsheim. Kolejny eksponat to Diplomat A V8 Coupé, który w 1965 r. był jednym z najszybszych produkowanych seryjnie samochodów w Niemczech. Sprzedawany w cenie 25 500 marek niemieckich i wyposażony w nadwozie produkowane przez firmę Karmann, dwudrzwiowy samochód był przeznaczony dla „podróżników z klasą”. Silnik V8 o pojemności 5,4 litra rozwijał moc 230 KM i rozpędzał auto do 205 km/h.
Serię B na wystawie będą reprezentowały modele Kapitän i Admiral z silnikami 2.8 oraz Diplomat 2800 E – jeden z pierwszych niemieckich samochodów z sześciocylindrowym silnikiem wyposażonym w elektroniczny wtrysk paliwa. Ekspozycję KAD uzupełnia Diplomat V8 z silnikiem 5.4 oraz dwie bardzo szczególne wersje flagowego modelu: Diplomat V8 z przedłużonym rozstawem osi z kolekcji Opel Classic, używany podczas wizyty państwowej prezydenta USA Geralda Forda w lipcu 1975 r., oraz czterodrzwiowy kabriolet Diplomat 2.8 E z prywatnej kolekcji, który jest jednym z czterech samochodów zmodyfikowanych przez firmę Karmann dla celów reprezentacyjnych w 1970 r.
Wiosną 1964 r. firma Opel przeprowadziła restrukturyzację swojej oferty w segmencie Premium i po ponad 20-letniej przerwie postanowiła zainteresować nią klientów poszukujących luksusowych sedanów. Kapitän, Admiral i Diplomat były reklamowane właśnie jako „Wielka Trójka”. Inspiracją dla nakreślonych prostymi liniami konturów nadwozia były modele produkowane przez amerykańską spółkę macierzystą Opla, czyli koncern General Motors. Projektanci i krytycy zgodnie określili ten styl mianem „nowego obiektywizmu”, zrywającego z dotychczasową ozdobną i niemal barokową estetyką.
Wydłużone i nowoczesne nadwozia trójki z Rüsselsheim były identyczne i mierzyły 4,95 m długości oraz 1,9 m szerokości. Proporcje nowych Opli klasy Premium uległy zatem wyraźnej zmianie w stosunku do poprzedników.
Kapitän był więc kolejną edycją najlepiej sprzedającego się wówczas samochodu z silnikiem sześciocylindrowym, zaś luksusowy Admiral kontynuował tradycje słynnego przedwojennego modelu o tej samej nazwie. Diplomat miał natomiast pełnić rolę nowego flagowego Opla. Po rozszerzeniu oferty w kierunku wyższych segmentów firma Opel stała się jedynym niemieckim producentem oferującym klientom pełne portfolio: od Kadetta poprzez Rekorda, Kapitäna i Admirala aż po Diplomata. Każdy nabywca mógł znaleźć dla siebie odpowiedni model.
Hierarchię w klasie Premium wyznaczały wyposażenie i pojemność silnika. Kapitän jako jedyny w całej serii miał z przodu pełną kanapę, dzięki czemu mogło nim podróżować nawet 6 osób. W dwóch pozostałych modelach montowano z przodu osobne fotele.
Kapitän i Admiral były oferowane ze znanym już sześciocylindrowym silnikiem 2.6 o mocy 100 KM, który po raz pierwszy wyposażono w bezobsługowe popychacze zaworów. Kolejną nowością była w pełni zsynchronizowana czterobiegowa manualna przekładnia z dźwignią przy kierownicy. Sportową dźwignię położoną centralnie lub dwubiegową przekładnię automatyczną oferowano za dopłatą. Standardem był natomiast nowoczesny dwuobwodowy układ hamulcowy z przednimi hamulcami tarczowymi.
Silnik flagowego Diplomata pochodził z USA. Była to jednostka V8 o pojemności 4,6 litra, rozwijająca moc 190 KM. Kapitän i Admiral osiągały prędkość maksymalną 155 km/h, natomiast Diplomat rozpędzał się do 200 km/h i przyspieszał od 0 do 100 km/h w 11 sekund. Diplomat wyróżniał się też luksusem, elegancją i charakterem. We wnętrzu dominowały miękkie wykładziny z długim włosiem i welurowa tapicerka. Prędkościomierz w wykończonej naturalnym fornirem desce rozdzielczej wyskalowano do 250 km/h. W zakres ekskluzywnego wyposażenia wchodziły również takie elementy jak winylowe pokrycie dachu, rozkładane fotele, cztery elektrycznie sterowane szyby, lusterka boczne regulowane od wewnątrz i oświetlenie przypodłogowe w tylnej części przedziału pasażerskiego. Standardowo montowano także hydrauliczne wspomaganie układu kierowniczego i hamulców oraz światła przeciwmgielne.
Zaledwie rok po premierze firma Opel zdecydowała się na dalsze uatrakcyjnienie serii KAD. Od wiosny 1965 r. Kapitän i Admiral były dostępne opcjonalnie z silnikiem V8 o pojemności 4,6 litra oraz automatyczną skrzynią biegów z Diplomata. Ceny za Kapitäna i Admirala V8 – odpowiednio 14 740 i 15 950 marek niemieckich – obejmowały zmodernizowane zawieszenie ze wzmocnionymi wałami Cardana, osiami, obręczami kół, oponami i hamulcami. Obydwie wersje są dziś unikatami: wyprodukowano tylko 113 takich Kapitänów i 622 Admirale.
Wkrótce zmodernizowano także standardowe wersje. Otrzymały one nowo opracowany sześciocylindrowy silnik 2.8 z wałkiem rozrządu w głowicy. Ten cichy rzędowy silnik o krótkim skoku cylindra miał podobne założenia konstrukcyjne jak czterocylindrowa jednostka wprowadzona w 1965 r. w Rekordzie B. W wersji S nowy silnik rozwijał moc 125 KM i pozwalał osiągnąć prędkość maksymalną 170 km/h. Od roku 1968 modele oferowano również z opcjonalną odmianą tego silnika, wzmocnioną do 140 KM.
W 1965 r. firma Opel podarowała Muzeum Niemieckiemu w Monachium bardzo szczególny egzemplarz Admirala 2.8 S. Był to w zasadzie przekrój tego modelu wykonany nakładem 5000 godzin pracy, umożliwiający zapoznanie się z konstrukcją i rozwiązaniami technicznymi stosowanymi w samochodach. Nowy eksponat zastąpił Kapitäna, którego muzeum miało w swoich zbiorach od 1952 r. Ciekawostkami wystawy są też Diplomat kabriolet zbudowany przez Karmanna na bazie coupé oraz wersja z przedłużonym siedmiomiejscowym nadwoziem skonstruowanym przez firmę Vogt.
W lipcu 1965 r. do rodziny prestiżowych Opli dołączył jej najbardziej elegancki przedstawiciel. Diplomat V8 Coupé powstawał na linii montażowej zakładów Karmanna w Osnabrück. Najbardziej ekskluzywną wersję Diplomata reklamowano jako samochód dla „podróżników z klasą”. Stosunek ceny do osiągów sprawił, że był to jeden z najbardziej pożądanych modeli w Niemczech. Silnik V8 o pojemności 5,4 litra, który montowano także w Chevrolecie Corvette, był zarezerwowany dla Coupé aż do września 1966 r. W połączeniu z dwustopniowym automatem „Powerglide” silnik V8, rozwijający 427 Nm maksymalnego momentu obrotowego i 230 KM mocy, rozpędzał Coupé od 0 do 100 km/h w niespełna 10 sekund i umożliwiał osiągnięcie prędkości maksymalnej 206 km/h.
Był to wówczas najszybszy samochód produkowany w Niemczech i najdroższy Opel. Diplomat Coupé kosztował 25 500 marek niemieckich. Sedana można było kupić za 17 500, a najtańszą pozycją w cenniku marki był Opel Rekord za 6 980 marek niemieckich. Nic dziwnego, że grono kupujących nie było zbyt duże. Do 1967 r. halę montażową Karmanna w Osnabrück opuściły zaledwie 304 egzemplarze Diplomata V8 Coupé. Od 1966 r. silnik V8 5.4 oferowano także w sedanie.
Aż do zmiany modelu w 1969 r. wyprodukowano 24 249 Kapitänów A, w tym wersje z silnikiem V8. Spore sukcesy odnotowały Admiral i Admiral A V8, których powstało 55 876 egzemplarzy. Całkowita produkcja ekskluzywnego czterodrzwiowego Diplomata wyniosła 8 508 sztuk.
W lutym 1969 r. Opel wyznaczył nowe standardy techniczne w segmencie Premium, prezentując nową generację rodziny KAD: fundamentalnym zmianom stylistycznym i technologicznym towarzyszył nowy poziom komfortu, bezpieczeństwa i kosztów eksploatacji. Kapitän, Admiral i Diplomat miały nowoczesne, nowo opracowane zawieszenie. Nadwozie i wnętrze zaprojektowano natomiast pod kątem bezpieczeństwa biernego. W porównaniu z modelami poprzedniej generacji samochody z rodziny KAD serii B były nieco mniejsze, a sześcio- i ośmiocylindrowe silniki stały się bardziej oszczędne.
Kapitän nadal pełnił rolę podstawowego modelu w ofercie KAD. Jego sześciocylindrowy rzędowy silnik 2.8 z wałkiem rozrządu w głowicy rozwijał moc 132 KM. O stopień wyżej plasował się komfortowo wyposażony Admiral 2800 S ze 145-konnym silnikiem oraz jego najmocniejsza, 165-konna wersja 2800 E. Innowacyjnym rozwiązaniem opracowanym specjalnie dla silników sześciocylindrowych był elektroniczny wtrysk paliwa firmy Bosch. Nowoczesny 165-konny silnik o wysokiej kulturze pracy był montowany także we flagowym modelu Diplomat. Współpracujący z trzybiegową przekładnią automatyczną 230-konny silnik V8 o pojemności 5,4 litra zaadaptowany z Chevroleta był zarezerwowany dla Diplomata, który z taką jednostką pod maską rozpędzał się do 205 km/h. Model ten wyróżniał się także pionowo ustawionymi przednimi reflektorami. Tylne światła miały układ poziomy – tak samo jak w Kapitänie i Admiralu.
Nadwozia „Wielkiej Trójki” – wciąż imponujące, choć pozbawione ekstrawagancji, za to z dominującymi dużymi płaskimi powierzchniami – stały się krótsze i smuklejsze w porównaniu z poprzednią generacją zaprojektowaną w dużej mierze pod wpływem amerykańskich gustów. Nowe motto brzmiało: „Europejski samochód o funkcjonalnej stylistyce i nowoczesnych rozwiązaniach technicznych”.
Z wyjątkiem silników nowa seria KAD reprezentowała zupełnie nowy styl. Konstrukcję nadwozia i wnętrza podporządkowano wymaganiom bezpieczeństwa biernego. Jedną z ważniejszych innowacji była zaawansowana technicznie tylna oś De Dion ze sprężynami śrubowymi. Po jazdach testowych legendarny kierowca Fritz B. Busch tak charakteryzował nowe modele Premium: „Opel przeszedł w nich samego siebie. Silnik, zawieszenie, układ kierowniczy i hamulce należą do najlepszych, z jakimi miałem do czynienia”.
Już po roku od debiutu KAD drugiej generacji firma Opel uprościła ofertę modeli. W kwietniu 1970 r. Kapitäna zastąpił Admiral N. Nadal rozwijano za to model Diplomat: w sierpniu 1973 r. wprowadzono flagowego Opla w wersji przedłużonej przeznaczonej dla szefów firm, ministrów i głów państw. Rozstaw osi zwiększono w niej o 150 mm, dzięki czemu pasażerowie tylnej kanapy zyskali więcej miejsca.
Firmy nadwoziowe, takie jak Karmann czy Vogt, przygotowywały inne specjalne wersje oparte na modelach KAD. Włoska firma Fissore z Turynu, działająca na zlecenie Karmanna, w 1970 r. przebudowała cztery egzemplarze Diplomata 2.8 E, zmieniając je w sedany z otwieranym dachem i szybami ze stałymi ramkami. Do lata 1979 r. kabriolety Diplomat były wykorzystywane jako prestiżowe samochody udostępniane wybitnym sportowcom, aktorom, politykom i innym osobistościom podczas ważnych imprez.
Inne podejście przyjęła firma Vogt z Bad Neuenahr. Na zlecenie drugiej pod względem wielkości niemieckiej telewizji publicznej ZDF ta specjalistyczna manufaktura przebudowywała różne wersje Admirala i Diplomata na szybkie i przestronne samochody dla ekip zdjęciowych. W ogromnym bagażniku mieścił się nawet najbardziej nieporęczny sprzęt.
Najatrakcyjniejszą wersją Opla Diplomata było jednak prawdopodobnie sportowe coupé. W 1973 r. były kierowca wyścigowy Erich Bitter zaprezentował Diplomata CD opartego na wersji studyjnej CD (Coupé Diplomat), przygotowanej przez firmę Opel na Międzynarodowe Targi Motoryzacyjne we Frankfurcie (IAA) w 1969 r. Nadwozie z układem foteli 2 + 2 zaprojektował sam Bitter we współpracy z Centrum Projektowym Opla. Luksusowe coupé produkowane przez firmę Baur ze Stuttgartu bazowało na Diplomacie B.
W lipcu 1977 r. firma Opel postanowiła zakończyć udaną karierę „Wielkiej Trójki” na rynku motoryzacyjnym. Wyniki sprzedaży były następujące: 11 017 Kapitänów, 31 827 Admirali i 18 725 Diplomatów drugiej generacji. W 1978 r. miejsce prestiżowych Opli dla „podróżników z klasą” zajęły nowo zaprojektowane modele Senator i Monza.
Galeria zdjęć
Wiosną 1964 r. firma Opel przeprowadziła restrukturyzację swojej oferty w segmencie Premium i po ponad 20-letniej przerwie postanowiła zainteresować nią klientów poszukujących luksusowych sedanów. Kapitän, Admiral i Diplomat były reklamowane właśnie jako „Wielka Trójka”.
Zaledwie rok po premierze firma Opel zdecydowała się na dalsze uatrakcyjnienie serii KAD. Od wiosny 1965 r. Kapitän i Admiral były dostępne opcjonalnie z silnikiem V8 o pojemności 4,6 litra oraz automatyczną skrzynią biegów z Diplomata. Ceny za Kapitäna i Admirala V8 – odpowiednio 14 740 i 15 950 marek niemieckich – obejmowały zmodernizowane zawieszenie ze wzmocnionymi wałami Cardana, osiami, obręczami kół, oponami i hamulcami. Obydwie wersje są dziś unikatami: wyprodukowano tylko 113 takich Kapitänów i 622 Admirale.