Większość śrub w aucie przykręca się "na oko", czyli z reguły mocno, tak aby się nie odkręcały. Są jednak takie połączenia, które należy skręcać właściwym momentem – mówiąc wprost: z właściwą siłą. Wszędzie, gdzie śruby łączą ze sobą części aluminiowe lub aluminiowe i stalowe, niezbędna jest precyzja. Uwaga: jednym z elementów, które wymagają niezwykłej precyzji podczas przykręcania, jest głowica silnika.
Nie tylko ważna będzie siła przykręcenia poszczególnych śrub, lecz także właściwa jego kolejność. Aby wiedzieć, kiedy przestać kręcić, musimy mieć klucz dynamometryczny.
Klucz dynamometryczny - jak go używać
Ustawiamy właściwy moment i zaczynamy powolutku dokręcać śrubę. W chwili, gdy zaczyna ona stawiać właściwy opór, w główce klucza słychać charakterystyczne kliknięcie. Większość kluczy – jeśli zignorujemy kliknięcie – pozwoli dalej dokręcać śrubę i nawet ją zerwać. Jeśli nie jesteśmy pewni, zwalniamy nacisk i ponownie dociągamy. Jeśli dokręcenie jest wystarczająco silne znów usłyszymy "klik". Możecie jeszcze napotkać stare klucze dynamometryczne ze strzałką i skalą. Podczas pracy strzałka wychyla się, wskazując na skali aktualny moment przykręcenia śruby.
Klucz dynamometryczny - ważny jest moment
Czy wiesz, że właściwy moment dokręcenia jest bardzo ważny przy wkręcaniu śrub kół? Zauważcie, że w wielu dobrych serwisach oponiarskich po użyciu klucza pneumatycznego lub elektrycznego mechanik podchodzi do każdego koła z kluczem dynamometrycznym i ręcznie dokręca każdą śrubę z właściwym momentem. Zysk z tego jest taki, że śrubę potem łatwo odkręcimy (nie trzeba stawać na kluczu do kół) i śruby nie rozciągają się. Można je bez ryzyka przykręcać i odkręcać wielokrotnie.
Właściwy moment dokręcenia śrub kół to z reguły (nie zawsze!) 80-100 Nm. Klucz dynamometryczny przydaje się bardzo do przykręcania śrub i nakrętek wykonanych z tworzyw sztucznych. Takie nakrętki często używane są do łączenia delikatnych elementów plastikowych wnętrza, osłon pod maską itp. Plastikowe śruby oraz nakrętki przykręca się jednak niewielkim momentem (np. 4-6 Nm) i potrzebny jest do tego malutki, profesjonalny klucz dynamometryczny.
Klucz dynamometryczny - tego nie rób!
Klucz dynamometryczny nadaje się wyłącznie do przykręcania śrub i nie wolno nim niczego odkręcać. Odkręcając zapieczoną śrubę, możemy go zniszczyć. Jeżeli mamy problem z taką śrubą, która stawia duży opór, że jest groźba omsknięcia klucza, wykorzystajmy rozszerzalność termiczną metali. Często wystarczy rozgrzać element, w który została wkręcona śruba, aby dała się odkręcić niemal bez oporu.
Profesjonaliści w warsztatach używają palników, w warunkach garażowych możemy posłużyć się tanią opalarką. Efekt będzie podobny. Śruby mają tendencję do zapiekania się szczególnie w miejscach, na które działają bardzo wysokie temperatury. Dotyczy to np. zacisków hamulców, a także śrub kół (w niektórych modelach samochodów). W takich miejscach zapobiegniemy późniejszym problemom z ich odkręcaniem, smarując gwinty odrobiną pasty miedziowej. Wartości momentów dokręcania śrub w różnych samochodach podawane są w książkach opisujących poszczególne modele aut.
Galeria zdjęć
1/2 Jak działa klucz dynamometryczny?
2/2 Jak działa klucz dynamometryczny?
