Problemy z ruszeniem i przyspieszaniem lub szumy dobiegające z okolic skrzyni biegów to typowe oznaki zużycia sprzęgła i niestety dużych wydatków – wymiana kompletnego podzespołu wraz z robocizną w zależności od modelu i zastosowanych części (oryginały czy zamienniki) kosztuje od kilkuset do nawet kilku tysięcy złotych.
Większość kierowców, chcąc zaoszczędzić, zazwyczaj sięga po znacznie tańsze zamienniki. Problem w tym, że podzespoły z najniższych półek cenowych najczęściej są nietrwałe. Sprzęgła te potrafią zużyć się już po kilkudziesięciu tys. km, zatem ich zastosowanie wbrew pozorom jest mało opłacalne. Pamiętajmy, że sama wymiana sprzęgła, mimo że nie jest skomplikowana, to jest kosztowna (konieczny jest demontaż skrzyni biegów).
Czy oznacza to, że kierowcy zdani są wyłącznie na drogie części z ASO? Niekoniecznie, alternatywą jest naprawa zużytego podzespołu. Na rynku działa kilka serwisów wyspecjalizowanych wyłącznie w regeneracji sprzęgieł samochodowych, z których usług dość powszechnie korzystają warsztaty samochodowe. Eksperci w tej dziedzinie radzą sobie nawet z naprawą skomplikowanych sprzęgieł do skrzyń dwusprzęgłowych. Jak sami twierdzą do regeneracji nadaje się ponad 90 proc. zepsutych podzespołów pod warunkiem, że mamy do czynienia z częściami oryginalnymi lub markowymi zamiennikami.
Na wykonaną usługę co prawda dostaje się wyłącznie gwarancję rozruchową, ale podobnie jest też w przypadku części fabrycznie nowych – w końcu jest to element eksploatacyjny, którego żywotność zależy w dużej mierze od stylu jazdy kierowcy. Jednak w przypadku rozsądnej eksploatacji właściciel jednej z firm zapewnił nas, że sprzęgła zregenerowane przez jego serwis wytrzymują bez problemu przebiegi rzędu 100 tys. km. To propozycja godna uwagi, biorąc pod uwagę, że kompleksowa naprawa sprzęgła suchego kosztuje od 150 do 250 zł.
Typowe objawy zużycia sprzęgła
Żywotność sprzęgła, przede wszystkim, zależy od stylu jazdy kierowcy i warunków, w jakich eksploatowany jest samochód. Jeśli jest to głównie szarpana jazda miejska, a kierowca na dodatek preferuje agresywny styl jazdy, element ten może wytrzymać zaledwie 60-70 tys. km (średnie przebiegi przy rozsądnym użytkowaniu auta wynoszą od 150 do 200 tys. km). Zdarzają się też fabrycznie słabe podzespoły, które bez względu na styl jazdy po prostu zużywają się szybciej. Problem ten dotyczy zwłaszcza modeli z mocnymi Dieslami. Dlatego w ocenie stany sprzęgła ważniejsze niż przebieg są charakterystyczne objawy.
- Ślizganie się sprzęgła: silnik wchodzi na obroty, ale auto ma problemy z ruszeniem np. pod wniesienie lub coraz wyższe obroty. Przyczyny: wytarte lub zaolejone okładziny cierne, odkształcona tarcza dociskowa lub koło zamachowe.
- Problem ze zmianą biegu. Przyczyna: zużyta sprężyna centralna tarczy docisku, uszkodzona lub zakleszczona tarcza sprzęgła.
- Hałasy dobiegające z okolic skrzynie biegów: charakterystyczne szumienie przy wciśniętym pedale sprzęgła. Przyczyny: zużycie łożyska oporowego sprzęgła, zużyte lub pęknięte sprężyny tarczy dociskowej.
- Szarpanie przy zwalnianiu pedału sprzęgła: nawet przy delikatnym popuszczaniu sprzęgła przy ruszaniu i zmianie biegu następuje szarpnięcie. Przyczyny: odkształcona tarcza dociskowa lub koło zamachowe, zaolejona okładzina cierna, odkształcona powierzchnia tarczy sprzęgła.
- Wyczuwalne uderzenie przy wciśnięciu pedału sprzęgła: charakterystyczne uderzanie lub hałas pojawiający się podczas zwalnianiu pedału sprzęgła. Przyczyny: zużyte lub pęknięte sprężyny tłumika drgań skrętnych, zużyte okładziny cierne tarczy sprzęgła.
Ile kosztuje naprawa sprzęgła?
Warunkiem wykonania usługi w warsztacie zazwyczaj jest dostarczenie już zdemontowanego sprzęgła. Sama naprawa w zależności od rodzaju i zakresu prac trwa od 0,5 do 2 godzin i może być wykonana od ręki, jednak zazwyczaj kolejka oczekujących jest długa, dlatego radzimy wcześniej umówić się telefonicznie na konkretną datę.
- Tarcza sprzęgła: operacja obejmuje rozebranie i oczyszczenie elementów tarczy, wymianę okładzin ciernych i ewentualnie sprężyn tłumika drgań — od 50 do 150 zł.
- Docisk sprzęgła: rozebranie i oczyszczenie podzespołu wraz z wymianą sprężyny centralnej — od 60 do 120 zł.
- Koło zamachowe: przetoczenie i oszlifowanie — ok. 60 zł
- Sprzęgło skrzyni dwusprzęgłowej, np. DSG: kompletna regeneracja z wymianą zużytych podzespołów — do 1500 zł.
- Naprawa i wzmocnienie sprzęgła seryjnego: oczyszczenie tarczy, koła i docisku z wymianą sprężyny centralnej oraz montaż zbrojonych okładzin organicznych — od 1000 zł.
- Budowa tarczy wzmocnionej: montaż okładzin spiekowych i mocniejszych sprężyn tłumika drgań — od 750 zł.
- Wzmocnienie docisku: pełna regeneracja i montaż wzmocnionej sprężyny centralnej — ok. 800 zł.
- Naprawa i wzmocnienie: sprzęgła wielotarczowego — do 1500 zł.
Regeneracja sprzęgła — tyle możesz zaoszczędzić
Galeria zdjęć
W nowych autach sprzęgła starczają na coraz krócej – dlatego lepiej wiedzieć, co w sprzęgle piszczy! Na szczęście, wbrew temu, co twierdzą niektórzy mechanicy, nie zawsze trzeba je wymieniać. Czasem wystarczy gruntowna regeneracja
Przed przyjęciem zużytego sprzęgła do regeneracji mechanik musi ocenić, czy nadaje się ono do dalszej obróbki. Z reguły nie ma sensu naprawa tanich zamienników.
Sprzęgło jest dokładnie myte, a następnie rozbierane na czynniki pierwsze.
Każdy element należy dokładnie obejrzeć i sprawdzić, czy nie wykazuje objawów zużycia.
Poza okładzinami w tarczy sprzęgła zużywa się również tłumik drgań – jest on dokładnie czyszczony, w razie potrzeby wymieniane są sprężynki.
Specjalista dopasowuje nową okładzinę do średnicy oryginalnej tarczy.
Precyzja obróbki to podstawa – źle dopasowane okładziny mogłyby powodować wibracje.
Odpowiednio wytoczona okładzina jest prowizorycznie przytwierdzana do tarczy.
Następnie fachowiec wierci i fazuje w niej otwory pod nity mocujące.
Nitowanie odbywa się ręcznie. Wszystkie nity muszą mieć identyczną wagę i być równomiernie rozłożone na obwodzie tarczy – to decyduje o jej wyważeniu.
Tarcza jak nowa – nawet fachowiec miałby problem z rozpoznaniem, czy chodzi o element fabrycznie nowy czy też poddany kompleksowej odnowie.
Sprzęgło wraca do klienta. Jeśli odnowiony został również docisk i wymieniono łożysko oporowe, to trwałość kompletnego podzespołu powinna być taka, jak nowej części.
Ostra jazda kosztuje, podobnie zresztą jak złe nawyki.
Katując samochód, można zniszczyć sprzęgło w ciągu zaledwie kilku sekund.