Od ponad dwóch lat, czyli od maja 2015 roku, obowiązują zmienione przepisy dotyczące przewożenia dzieci w samochodzie. Mimo że od ich wprowadzenia minęło już niemało czasu, to nadal wielu kierowców nie wie, jakie obowiązują zasady. Z informacji od naszych czytelników wynika też, że czasem nie wiedzą tego nawet niektórzy policjanci.
Do 150 cm obowiązek jazdy w fotelikach
Zgodnie z obowiązującymi przepisami dziecko powinno podróżować w foteliku (lub na innym tzw. urządzeniu przytrzymującym, czyli np. na podkładce) do chwili, aż przekroczy 150 cm wzrostu – pod tym względem niewiele się zmieniło. Wcześniej jednak obowiązywał jednocześnie limit wiekowy (12 lat) i starsze dzieci mogły jeździć bez fotelików, nawet jeśli nie osiągnęły 150 cm wzrostu.
Innych wyjątków było niewiele – w samochodach osobowych dzieci poniżej 12. roku życia, mające mniej niż 150 cm wzrostu, bez fotelików wolno było przewozić tylko w taksówkach, radiowozach policji, straży miejskich, Straży Granicznej i karetkach, a także w autach, które fabrycznie nie były wyposażone w pasy bezpieczeństwa, czyli w oldtimerach. W aktualnych przepisach utrzymano zwolnienie z obowiązku przewożenia dzieci w fotelikach w taksówkach, radiowozach i karetkach, ale już oldtimerami bez pasów bezpieczeństwa po drogach publicznych dzieci wozić nie wolno!
Dodatkowo, podobnie jak w przypadku generalnego obowiązku stosowania pasów bezpieczeństwa, również gdy chodzi o foteliki, przewidziano wyjątek dla dzieci mających zaświadczenia lekarskie o przeciwwskazaniach do przewożenia w fotelikach.
Nie zawsze trzeba w foteliku - czyli, kolejne wyjątki od reguły
Największe kontrowersje i wątpliwości wzbudza jednak zupełnie nowy wyjątek od reguły nakazującej przewożenie dzieci o wzroście do 150 cm w fotelikach – bez fotelika, ale koniecznie w pasach bezpieczeństwa i tylko na tylnej kanapie samochodu, może teraz podróżować dziecko o wzroście co najmniej 135 cm, o ile nie mieści się w dostępnych fotelikach.
Jest to interpretowane w ten sposób, że dziecko musi ważyć powyżej 36 kg, bo taka jest maksymalna waga, do której dostosowane są typowe foteliki najwyższej, III grupy. Na przednim fotelu zwolnienie z obowiązku jazdy w foteliku ze względu na masę ciała nie obowiązuje – tu liczy się kryterium wzrostu. Oznacza to, że nastolatek o drobnej budowie ciała powinien jeździć wyłącznie z tyłu!
Kolejnym i jeszcze bardziej kontrowersyjnym wyjątkiem od reguły jest to, że z tyłu bez fotelika, w samych tylko pasach bezpieczeństwa, wolno przewozić dzieci w wieku co najmniej 3 lat, gdy na tylnej kanapie podróżuje dwójka innych maluchów w fotelikach i na zamontowanie trzeciego, zgodnego z przepisami siedziska nie ma już miejsca. W przypadku zamontowania na tylnej kanapie dwóch dużych, pełnowymiarowych fotelików w większości aut miejskich, kompaktów czy nawet samochodów klasy średniej o miejscu na trzeci fotelik rzeczywiście zwykle nie ma mowy. Takie rozwiązanie jest więc wprawdzie zgodne z prawem i praktyczne, ale trudno je uznać za całkowicie bezpieczne.
W większości aut geometria pasów jest taka, że w razie nawet drobnej kolizji maluchowi grożą w takiej sytuacji bardzo poważne obrażenia – ten sposób przewożenia dzieci należy traktować jako ostateczność.
Fotelik z przodu - uwaga na poduszki powietrzne
W samochodzie wyposażonym w poduszkę powietrzną po stronie pasażera dziecko wolno przewozić w foteliku zamontowanym tyłem do kierunku jazdy tylko wtedy, gdy airbag został wyłączony. Niezależnie od przepisów radzimy sprawdzić, co o przewożeniu dzieci mówi instrukcja obsługi konkretnego auta. Czasem producenci na niektórych miejscach zabraniają montażu fotelików!
Przepisy zawarte w kodeksie drogowym określają też, jakie wymogi mają spełniać foteliki lub wspomniane wcześniej tzw. urządzenia podtrzymujące. Muszą być one dopasowane do masy i wzrostu dziecka oraz zgodne z właściwymi warunkami technicznymi określonymi w przepisach Unii Europejskiej lub w regulaminach EKG ONZ dotyczących urządzeń przytrzymujących dla dzieci w pojeździe.
Podczas kontroli drogowej policjant ma prawo np. sprawdzić etykietę fotelika i upewnić się, czy ma on obowiązującą homologację (ECE R44/03, ECE R 44/04 lub i-Size) i czy jest prawidłowo dobrany do wieku dziecka.
Fotelik mocowany w uchwytach isofix jest bezpieczniejszy
Większość aktualnie produkowanych aut jest (lub przynajmniej może być) za dopłatą wyposażona w uchwyty do mocowania fotelików w standardzie Isofix. W aucie z tym rozwiązaniem między oparciem a siedziskiem fotela lub kanapy znajdują się pałąki o znormalizowanych rozmiarach i rozstawie, pasujące do zatrzasków montowanych w fotelikach zgodnych ze standardem Isofix.
To rozwiązanie przyspiesza i ułatwia zamocowanie fotelików. W przypadku założenia standardowych fotelików, mocowanych do siedzeń pasami bezpieczeństwa, ryzyko niewłaściwego przytwierdzenia jest bardzo wysokie, Isofix zmniejsza je jednak niemal do zera. Nawet jeśli foteliki z Isofixem są nieco droższe, to warto za wygodę i bezpieczeństwo dopłacić. Uwaga! Większość takich modeli może być mocowana również za pomocą pasów bezpieczeństwa.
Wybrane kary za nieprawidłowe przewożenie dzieci
| Przewożenie dziecka w pojeździe poza fotelikiem ochronnym lub poza innym urządzeniem do przewożenia dzieci. | 150 zł/6 pkt |
| Przewożenie w foteliku bezpieczeństwa dla dziecka lub innym urządzeniu przytrzymującym dla dzieci dziecka siedzącego tyłem do kierunku jazdy na przednim siedzeniu pojazdu samochodowego wyposażonego w poduszkę powietrzną dla pasażera, która była aktywna podczas przewożenia dziecka. | 150 zł/6 pkt |
| Kierowanie pojazdem przewożącym pasażerów niekorzystających z pasów bezpieczeństwa. | 100 zł/4 pkt |
| Kierowanie motocyklem, czterokołowcem lub motorowerem przewożącym pasażera nieużywającego kasku ochronnego odpowiadającego właściwym warunkom technicznym. | 100 zł/4 pkt |
| Naruszenie przez kierującego rowerem obowiązku przewożenia dziecka do lat 7 na dodatkowym siodełku. | 50 zł |
Najlepsze foteliki według testu ADAC (wiosna 2017)
Fotelik dla dzieci w wieku do około 1 roku - Stokke iZi Go Modular
Sokke iZi Go Modular to lekki i bardzo bezpieczny fotelik, który w teście ADAC uzyskał ocenę dobrą. Homologowany według regulaminu UN ECE Rg. 129 („i-Size”).
- zalety: wysoki poziom bezpieczeństwa, bezpieczna obsługa
- wady: nieco pracochłonne przypinanie dziecka
Fotelik dla dzieci w wieku do około 1 roku - Stokke iZi Go Modular + iZi Modular i-Size base (Isofix)
Stokke iZi Go Modular + iZi Modular i-Size base (Isofix) to fotelik dla najmłodszych, wyposażony w bazę Isofix, przeznaczony dla dzieci o długości ciała do 75 cm.
- zalety: wysoki poziom bezpieczeństwa, dobra ergonomia.
- wady: wymaga dużo miejsca w aucie.
Fotelik dla dzieci w wieku do około 1 roku - Bergsteiger Babyschale
Bergsteiger Babyschale to Bardzo lekki fotelik, który w teście ADAC uzyskał ocenę dostateczną ze względu na pewne deficyty w dziedzinie bezpieczeństwa. Dla dzieci o wadze do 10 kg.
- zalety: wysoki poziom bezpieczeństwa przy uderzeniach przodem
- wady: przeciętne wyniki w kolizjach bocznych
Fotelik do około 1.5 roku - Cybex Aton 5
Cybex Aton 5 to bardzo bezpieczny i lekki fotelik, mocowany pasami bezpieczeństwa, uzyskał w teście ocenę dobrą. Wyposażony w wygodny system napinania pasów podtrzymujących dziecko. Sprawdź cenę tego fotelika - u nas będzie najniższa!
- zalety: niskie ryzyko obrażeń przy uderzeniach przodem i kolizjach bocznych, niewielkie ryzyko nieprawidłowej obsługi.
Fotelik do około 1.5 roku - Britax Römer Baby-Safe i-Size+ i-Size Base (Isofix)
Britax Römer Baby-Safe i-Size+ i-Size Base (Isofix) to fotelik zapewniający wysoki poziom bezpieczeństwa, homologowany według regulaminu UN ECE Rg. 129 („i-Size”). Foteliki Britax Romer - największy wybór w najlepszych cenach, sprawdź to!
- zalety: niskie ryzyko urazów, wygodna obsługa
- wady: wymaga dużo miejsca w samochodzie
Fotelik do około 1.5 roku - Cybex Aton 5 + Aton Base 2
Cybex Aton 5 + Aton Base 2 to fotelik dla dzieci do 1,5 roku. Jego jedną z największych zalet jest stabilny montaż w aucie. Największy wybór fotelików Cybex w najniższych cenach!
- zalety: niskie ryzyko obrażeń przy uderzeniach przodem i kolizjach bocznych, wygodny system regulacji pasów, łatwe czyszczenie
- wady: ograniczone pole widzenia dziecka, ryzyko niewłaściwej obsługi
Fotelik do około 1.5 roku - Maxi-Cosi AxissFix Plus (Isofix)
Maxi-Cosi AxissFix Plus (Isofix) to fotelik homologowany według regulaminu UN ECE Rg. 129 („i-Size”) jedną z jego zalet jest bardzo łatwa obsługa. Uwaga! Może być zamontowany tylko do uchwytów Isofix. Największy wybór fotelików Maxi-Cosi AxissFix Plus w najniższych cenach w polskim internecie - tylko u nas!
Fotelik do około 1.5 roku - Recaro Zero.1 i-Size (Isofix)
Recaro Zero.1 i-Size (Isofix) to bezpieczny fotelik, który w przypadku dzieci o wzroście do 105 cm może być montowany również tyłem do kierunku jazdy. Czy jakość naprawdę musi być taka droga? Niekoniecznie, tu znajdziesz fotelik Fecaro Zero.1 i-Size w najlepszej cenie.
Fotelik do około 1.5 roku - Joie Spin 360 (Isofix)
Dzięki obrotowej podstawie fotelika Joie Spin 360 (Isofix) dzieci o masie do 18 kg mogą być przewożone w bezpiecznej pozycji, tyłem do kierunku jazdy. Fotelik Joie Spin 360 w cenie niższej o 200 zł od rekomendowanej przez producenta.
- zalety: dobre zabezpieczenie przed skutkami uderzeń w przód auta
- wady: przeciętny poziom bezpieczeństwa w kolizjach bocznych
Fotelik do około 12 lat - Cybex Solution M SL
Cybex Solution M SL to dobry fotelik przeznaczony dla dzieci od 4. roku życia. W niektórych autach do stabilnego montażu konieczne jest wymontowanie zagłówków tylnej kanapy. Fotelik Cybex Solution M SL taniej nawet o 100 zł - największy wybór w internecie.
- zalety: dobre zabezpieczenie przed uderzeniami w przód i bok auta
- wady: wymaga dużo miejsca we wnętrzu
Fotelik do około 12 lat - Cybex Solution M-Fix SL (Isofix)
Cybex Solution M-Fix SL (Isofix) to fotelik dla dzieci od 4. roku życia, który można montować również w uchwytach Isofix, zapewniających stabilniejsze mocowanie. Fotelik Cybex Solution M SL taniej nawet o 150 zł - największy wybór w internecie.
Fotelik do około 12 lat - Kiddy Cruiserfix 3 (Isofix)
Kiddy Cruiserfix 3 (Isofix) to fotelik z opcją montażu w uchwytach Isofix, w niektórych autach do pewnego zamocowania konieczny jest demontaż zagłówków kanapy. Foteliki samochodowe Kiddy w najlepszych cenach i największym wyborze w internecie - sprawdź!
- zalety: niskie ryzyko obrażeń przy uderzeniach bocznych i od przodu
- wady: wymaga dużo miejsca w aucie
Naszym zdaniem - przepisy, kontra rozsądek
Prawo określa tylko minimalne wymagania dotyczące bezpiecznego przewożenia dzieci. Warto mieć świadomość, że najtańsze foteliki sprzedawane w marketach, mimo iż mają wymaganą homologację, nie są ani tak samo bezpieczne, ani tak wygodne, jak markowe produkty. Foteliki warto kupować w sklepach, w których można je przymierzyć do auta i wypróbować razem z dzieckiem.