- 9 lutego 2023 r. kierowca taksówki na aplikację śmiertelnie potrącił rowerzystkę wjeżdżającą na przejazd rowerowy
- Sąd pierwszej instancji uznał go za winnego, a sąd drugiej podtrzymał te ustalenia. Złagodził jednak karę, uznając rowerzystkę za współwinną
- Sędzia przedstawił obowiązującą interpretację niejasnych przepisów. Wynika z niej, że rowerzyści nie są tak chronieni na drodze jak piesi
- Wyrok nieuznający pierwszeństwa rowerzystów przed przejazdem może stać się punktem odniesienia dla przyszłych spraw dotyczących takich wypadków
Wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu dotyczy wypadku z udziałem 27-letniej rowerzystki, do którego doszło 9 lutego 2023 r. na ul. Dąbrowskiego w Poznaniu. Potrącona na przejeździe rowerowym kobieta zmarła pomimo udzielonej jej na miejscu pomocy. Sąd wyższej instancji uznał, że winę częściowo ponosi także rowerzystka, która wjeżdżając na przejazd, nie zachowała szczególnej ostrożności. Z przedstawionego uzasadnienia wyroku jasno wynika, jak uczestnicy ruchu powinni zachować się w miejscu krzyżowania się dróg rowerów i samochodów.
Dalszy ciąg artykułu pod materiałem wideoKto ma pierwszeństwo na przejeździe rowerowym? Wyrok ucina dyskusje
Sąd Rejonowy w Poznaniu uznał 35-letniego kierowcę taksówki na aplikację za winnego śmierci 27-letniej kobiety. Białorusin jechał za szybko, a do tego był pod wpływem środków odurzających, przez co umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym i doprowadził do tragicznego wypadku. Mężczyzna został skazany na sześć lat i sześć miesięcy pozbawienia wolności.
Obydwie strony odwołały się od tego wyroku, ale sąd wyższej instancji podtrzymał zasadnicze ustalenia. Zmniejszył jednak karę 35-letniego kierowcy do 5 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności, uznając rowerzystkę za współwinną zaistnienia wypadku. Sędzia Sławomir Jęksa podkreślił, że rowerzysta zbliżający się do przejazdu rowerowego nie ma pierwszeństwa przed pojazdami znajdującymi się na jezdni. Wskazał też, że obecnie ustawodawca nie nakazuje kierowcom zmniejszenia prędkości przed przejazdem rowerowym:
W przypadku ruchu rowerzystów po przewidzianym dla nich przejeździe ich sytuacja prawna jest [...] niekorzystna, gdyż ustawodawca nie przewidział w analizowanym art. 27 ust. 1 Prawa o ruchu drogowym nawet warunkowego obowiązku umniejszenia prędkości, a ponadto pierwszeństwo ruchu rowerzystów powiązał wyłącznie z ich obecnością na przejeździe, rezygnując ze zrównania tej sytuacji drogowej z sytuacją, kiedy rowerzysta wjeżdża na przejazd
– czytamy w przedstawionym przez Sąd Okręgowy w Poznaniu dokumencie o sygnaturze IV Ka 418/24.
Sprawdź: Czy rowerzyści mogą jechać ulicą obok siebie? Kierowców to irytuje, a przepisy są niejasne
Różnice w pierwszeństwie: rowerzysta to nie pieszy
Po zmianie przepisów w połowie 2021 r. kierowcy samochodów mają obowiązek ustąpić pierwszeństwa nie tylko pieszym znajdującym się na przejściu, ale także zbliżającym się do niego. Niektórzy uczestnicy ruchu błędnie rozciągają ten scenariusz także na rowerzystów i użytkowników np. hulajnóg elektrycznych, co doprowadza do niebezpiecznych sytuacji na drodze. Ci uczestnicy mają pierwszeństwo dopiero po wjechaniu na przejazd, a to kluczowe rozróżnienie. Nie mogą jednak wjeżdżać bezpośrednio przed nadjeżdżające pojazdy, bo to byłoby porównywalne z pojęciem wtargnięcia na jezdnię przez pieszego – w uzasadnieniu wyroku zostało to nazwane "aktem samounicestwienia".
Tutaj ważna uwaga – w jednej sytuacji rowerzyści mają pierwszeństwo już przed przejazdem rowerowym. Ustawodawca zawarł ten przywilej w art. 27 ust. 1a Prawa o ruchu drogowym:
Kierujący pojazdem, który skręca w drogę poprzeczną, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa kierującemu rowerem, hulajnogą elektryczną lub urządzeniem transportu osobistego oraz osobie poruszającej się przy użyciu urządzenia wspomagającego ruch, jadącym na wprost po jezdni, pasie ruchu dla rowerów, drodze dla pieszych i rowerów, drodze dla rowerów lub innej części drogi, którą zamierza opuścić.
Zobacz: W to musi być wyposażony każdy rower. Mandat to nawet kilkaset złotych
Co ten wyrok oznacza dla kierowców i rowerzystów?
Orzeczenie poznańskiego sądu może stać się punktem odniesienia dla przyszłych spraw dotyczących wypadków na przejazdach rowerowych. Tymczasem zarówno kierowcy, jak i rowerzyści powinni pamiętać o wzajemnym szacunku na drodze i przestrzeganiu zasad bezpieczeństwa. Rowerzyści muszą być świadomi, że ich prawa na przejazdach rowerowych nie są absolutne, a ostrożność i rozwaga mogą uratować życie.
W ubiegłorocznej rozmowie z "Gazetą Wyborczą" sędzia Jaksa przyznał, że życie pieszych i rowerzystów powinno być tak samo chronione, ale nie jest. Mimo tego, że rowerzyści poruszają się szybciej niż piesi i trudniej im się nagle zatrzymać, co powoduje, że sytuacje krzyżowania ruchu z nimi są bardziej ryzykowne. "Przepisy Prawa o ruchu drogowym nie są najłatwiejsze do zrozumienia. Nie są też specjalnie spójne" – tłumaczył. Stwierdził, że powinny tak samo chronić pieszych i rowerzystów, ale tego nie robią.
