Komisja Europejska, pragnąc zwrócić uwagę społeczeństwa na ten problem, ogłosiła dzień 13 października Europejskim Dniem Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. W tym dniu w Polsce zainaugurowano ogólnopolską kampania społeczna "Ograniczenia prędkości ratują życie".
Europejski Dzień Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego jest częścią strategii przygotowanej przez Unię Europejską mającej na celu zmniejszenie liczby zabitych w latach 2000-2010 o 27 000 osób. Na podstawie światowych danych dotyczących wypadków drogowych udało się wyodrębnić pięć najistotniejszych obszarów zagrożeń: przekraczanie dozwolonej prędkości, nietrzeźwość kierowców, niezapinanie pasów, słaba widoczność pieszych i rowerzystów, nieużywanie kasków przez rowerzystów.
Według danych Komisji Europejskiej dwie trzecie wypadków drogowych ma miejsce w terenach zabudowanych, w których ofiarami są piesi i rowerzyści czyli niechronieni karoserią samochodu użytkownicy dróg. Stanowią oni jedną trzecią ofiar wszystkich wypadków. Szanse przeżycia pieszych wraz ze wzrostem prędkości dramatycznie spadają - przy prędkości 30 km/h szanse ma dziewięciu pieszych na dziesięciu, przy prędkości 50 km/h - już tylko trzech!
W Polsce przekraczanie wyznaczonej prędkości jest najczęstszą przyczyną wypadków śmiertelnych: ponad 30% wszystkich wypadków śmiertelnych jest spowodowanych przez kierowców pojazdów poruszających się z nadmierną prędkością. Należy podkreślić, że 72% wypadków ma miejsce w obszarze zabudowanym: 54% w miastach i 18% na drogach przebiegających przez małe miejscowości - właśnie na terenach miejskich oraz na odcinkach dróg przechodzących przez niewielkie miejscowości przekroczenia prędkości są najczęstsze.
W dniu, kiedy cała Unia Europejska koncentruje swoją uwagę na jednym z najważniejszych problemów społecznych w Polsce rozpoczyna się ogólnopolska kampania pn. "Ograniczenia prędkości ratują życie". Realizatorami kampanii są Ministerstwo Infrastruktury, Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego, Stowarzyszenie Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego i Komenda Główna Policji. Dzięki zaangażowaniu wielu partnerów oraz współpracy agencji Fabryka Komunikacji Społecznej intensywna kampania będzie obecna przez sześć tygodni w kinach, telewizji, radiu, Internecie oraz na stacjach benzynowych, billboardach i tyłach autobusów.
"Prędkość jest głównym czynnikiem mającym wpływ na tragiczne skutki wypadków drogowych. Kampania "Ograniczenia prędkości ratują życie" ma uzmysłowić wszystkim, że poprawa bezpieczeństwa drogowego w Polsce może nastąpić dopiero wtedy, gdy zmieni się świadomość wszystkich użytkowników dróg, a kierowcy zrozumieją, że wypadek jest konsekwencją naszych osobistych decyzji. Nie wszystkich wypadków da się uniknąć, ale zdejmując nogę z gazu możemy ograniczyć ich konsekwencje i zwiększyć szanse na przeżycie własne i innych. Dlatego też nasza kampania podkreśla i przypomina wszystkim kierowcom o jednej z najważniejszych przyczyn wypadków: prędkości" - mówi Andrzej Grzegorczyk Dyrektor Sekretariatu Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego.
Kampania "Ograniczenia prędkości ratują życie" swoim zasięgiem obejmie całą Polskę i będzie emitowana w kinach, Internecie oraz radiu. Trzy 15 sekundowe spoty zostały zrealizowane na podstawie zwycięskiego scenariusza w konkursie "Filmowcy - radarowy" ogłoszonym w 2007 roku z okazji Światowego Tygodnia BRD pod egidą ONZ przez Stowarzyszenie Partnerstwo dla Bezpieczeństwa Drogowego. Spójna kreacja całej kampanii została przygotowana przez Fabrykę Komunikacji Społecznej. Reklamy przypominające o przestrzeganiu wyznaczonych limitów prędkości będą umieszczone także na tyłach autobusów, billbordach oraz ulotkach rozdawanych przez Policję i na stacjach benzynowych.
Warto pamiętać:
- Pomimo ustawowego ograniczenia prędkości do 50 km/h, średnia prędkość pojazdów w miastach wynosi około 65 km/h, a na odcinkach dróg przechodzących przez niewielkie miejscowości ok.. 76 km/h. Stanowi to śmiertelne zagrożenie zwłaszcza dla pieszych i rowerzystów. Odwołując się do przedstawionych wcześniej faktów, kierowca samochodu przejeżdżającego przez niewielką miejscowość już po hamowaniu potrąci pieszego przy prędkości około 50 km/h, co jest typową sytuacją na polskich drogach. Prawdopodobieństwo śmierci pieszego w tym wypadku, wynosi 90%.
- Wypadek drogowy jest zjawiskiem złożonym i najczęściej powstaje w wyniku jednoczesnego zaistnienia wielu okoliczności. Jednak większości wypadków towarzyszy nadmierna prędkość co najmniej jednego z uczestników ruchu. Pojęcie nadmiernej prędkości jazdy obejmuje zarówno prędkość wykraczającą poza obowiązujące ograniczenie, jak i prędkość zbyt wysoką w stosunku do warunków panujących na drodze, warunków atmosferycznych oraz indywidualnych cech kierowcy.
Nadmierna prędkość pojazdów, szczególnie w obszarach zabudowanych, jest głównym zagrożeniem dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. Dzieje się tak z następujących względów:
- W obszarze zabudowanym do kierowcy dociera wiele informacji na raz i po przekroczeniu pewnego progu kierowca nie będzie w stanie zarejestrować i przetworzyć wszystkich informacji. Coraz bardziej wzrasta ryzyko, że kierowca pominie krytyczną dla bezpieczeństwa informację i dojdzie do wypadku.
- Przy większej prędkości jazdy zawęża się kąt widzenia a kierowca ma mniej czasu na przetworzenie informacji odbieranych z otoczenia, podjęcie decyzji jak zareagować i na samo działanie, gdyż w jednostce czasu potrzebnej na przetworzenie informacji i reakcję (około 1 sekundy) pojazd pokonuje tym większą odległość, im większa jest jego prędkość.
- Im wyższa prędkość, tym dłuższa jest droga hamowania. Do czasu reakcji kierowcy dochodzi czas zadziałania układu hamulcowego oraz czas hamowania właściwego, a ponieważ droga hamowania jest proporcjonalna do kwadratu prędkości, odległość, jaką pokonuje pojazd od momentu rozpoczęcia hamowania do zatrzymania wydłuża się czterokrotnie przy dwukrotnym zwiększeniu prędkości.
- Im wyższa prędkość pojazdu, tym trudniej uniknąć zderzenia. Przykładowo, jak można zaobserwować na wykresie poniżej, przy prędkości 75 km/h, a więc prędkości często spotykanej dla drogi przechodzącej przez małą miejscowość, reakcja kierowcy nastąpi po przejechaniu około 21 metrów (czas reakcji około 1 sekundy), a droga hamowania wyniesie około 31 metrów. Samochód zatrzyma się więc po przejechaniu 52 metrów (!) od momentu zauważenia niebezpieczeństwa przez kierowcę. W obszarze zabudowanym kierowca najczęściej dostrzega pieszego na jezdni około 36 metrów przed pojazdem, wobec tego zostanie on potrącony z prędkością 53 km/h.