- Ograniczenia nakładane przez lekarza na kierowcę mogą być formalnie różne, nawet jeśli chodzi w nich o to samo
- Kierowca może być zobowiązany do kierowania w okularach, soczewkach kontaktowych albo dowolnie wybranych szkłach korekcyjnych
- Kierowca, który kieruje bez szkieł korekcyjnych, chociaż niedowidzi, popełnia wykroczenie, które w skrajnym wypadku może prowadzić do zakazu prowadzenia pojazdów
- Więcej takich tekstów znajdziesz na stronie głównej Onet.pl
Skąd policjant ma wiedzieć, że kierowca powinien prowadzić w okularach? Kiedyś, w dokumentach starego typu, wbijane były pieczątki: "kierować w okularach" albo np. "kierować w szkłach korekcyjnych". Dziś mamy plastikowe dokumenty formatu karty kredytowej i o pieczątkach mowy być nie może. Są za to kody w rubryce 12. tego dokumentu, które mówią o różnych ograniczeniach, jakie dotyczą jego właściciela. Tych kodów jest kilkadziesiąt i jasne jest, że policjant nie zna ich na pamięć. Jednak po pierwsze, ma przy sobie ściągawkę, a po drugie, te powiązane ze wzrokiem pojawiają się najczęściej. Są to kody: 01.01 – okulary oraz 01.06 – okulary i soczewki kontaktowe. Rzadziej spotyka się kod 01.02 – soczewka(i) kontaktowa(e).
Soczewki kontaktowe zamiast okularów – narażasz się na problemy?
Teoretycznie – jeśli natrafimy na policjanta szukającego na nas "haka" – tak. Nie jest jednak aż tak źle, jak twierdzi cytowany przez Interia.pl komisarz Robert Opas z Biura Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji, który straszy grzywną nie niższą niż 1500 zł i zakazem prowadzenia pojazdu od roku do 15 lat!
Policjant uważa, że jazda w soczewkach zamiast okularów jest w istocie jazdą bez uprawnień (bo mamy uprawnienia wyłącznie na kierowanie w okularach, a nie bez), a poza tym Kodeks wykroczeń mówi:
Na początek warto uściślić, że zakaz prowadzenia pojazdów w wymiarze 1-15 lat może wynikać jedynie ze skazania za przestępstwo, a kierowanie bez uprawnień pozostaje wykroczeniem. Ten sam Kodeks wykroczeń mówi:
Oczywiście nikt nie chciałby stracić prawa jazdy choćby na 6 miesięcy za to, że kierował w soczewkach kontaktowych zamiast w okularach, jak każe dokument prawa jazdy. A więc…
Masz kod 01.01 i jeździsz w soczewkach? Zmień kod!
Prawdopodobieństwo, że sąd prawomocnie skaże i ukaże kierowcę za prowadzenie bez uprawnień, jeśli ten używał soczewek kontaktowych zamiast okularów, jest nieduże. To tak, jakby inwalida miał w dokumencie kod ograniczenia 15.02 (sprzęgło sterowane ręcznie) i został przyłapany na kierowaniu samochodem z automatyczną skrzynią biegów, czyli bez sterowanego ręcznie sprzęgła… Absurd prawda?
Co innego, jeśli ktoś kieruje bez żadnych szkieł korekcyjnych na ślepo i spowoduje wypadek albo kolizję) – wtedy czeka go poważna odpowiedzialność. Niemniej warto mieć dokumenty w porządku, aby nie narażać się na oskarżenia i stres związany z odpowiedzialnością za wykroczenie, a zatem…
Wymień kod w prawie jazdy – to kosztuje, ale jest łatwe
Jeśli ktoś ma w prawie jazdy kod 01.01 (okulary), a korzysta z soczewek kontaktowych, powinien zrobić sobie badania lekarskie na prawo jazdy, przypominając lekarzowi o wpisaniu właściwego kodu (01.06). Następnie wypełnić wniosek o wymianę prawa jazdy, dołączając do niego nowe zaświadczenie lekarskie. Nowy dokument będzie miał już "właściwy" kod.
A jeśli nie masz jeszcze prawa jazdy i korzystasz czasem ze szkieł kontaktowych, powiedz o tym lekarzowi podczas badania przed uzyskaniem uprawnień, aby wpisał właściwy kod: 01.06 – wtedy będziesz mógł bez obaw korzystać zamiennie i z okularów, i z soczewek. To ważne, bo każdy, kto nosi soczewki, czasem musi skorzystać z okularów. Zamiana w drugą stronę nie jest prawie nigdy konieczna, ale po się ograniczać?
Prawo jazdy – lista kodów ograniczających uprawnienia kierowcy
01 – wymagana korekta lub ochrona wzroku:
01.01 – okulary,
01.02 – soczewka(i) kontaktowa(e),
01.05 – przepaska na oko,
01.06 – okulary lub soczewki kontaktowe,
01.07 – indywidualna korekta lub ochrona wzroku;
02 – wymagana korekta słuchu lub wspomaganie komunikacji;
03 – wymagane protezy lub szyny ortopedyczne kończyn:
03.01 – proteza lub szyna ortopedyczna kończyny górnej,
03.02 – proteza lub szyna ortopedyczna kończyny dolnej;
10 – wymagane modyfikacje w układzie zmiany biegów:
10.02 – bez pedału sprzęgła (albo dźwigni ręcznej dla prawa jazdy kategorii AM, A1, A2 i A),
10.04 – zmodyfikowana dźwignia zmiany biegów;
15 – wymagana modyfikacja sprzęgła:
15.01 – zmodyfikowany pedał sprzęgła,
15.02 – sprzęgło sterowane ręcznie,
15.03 – sprzęgło automatyczne,
15.04 – składany lub odkręcany pedał sprzęgła za przegrodą;
20 – wymagane modyfikacje w układzie hamulcowym:
20.01 – zmodyfikowany pedał hamulca,
20.03 – pedał hamulca dostosowany do obsługi lewą stopą,
20.04 – pedał hamulca pod całą stopę,
20.05 – wychylny pedał hamulca,
20.06 – ręcznie sterowany hamulec roboczy,
20.07 – możliwość efektywnego użycia pedału hamulca z określoną siłą … N (np. 20.07 (300N)),
20.09 – zmodyfikowany hamulec postojowy,
20.12 – składany lub odkręcany pedał hamulca za przegrodą,
20.13 – hamulec obsługiwany kolanem,
20.14 – elektrycznie sterowany hamulec roboczy;
25 – wymagane modyfikacje w układzie przyspieszenia:
25.01 – zmodyfikowany pedał przyspieszenia,
25.03 – wychylny pedał przyspieszenia,
25.04 – przyspieszenie sterowane ręcznie,
25.05 – przyspieszenie sterowane kolanem,
25.06 – serwoprzyspieszacz (w tym elektroniczny, pneumatyczny),
25.08 – pedał przyspieszenia po lewej stronie,
25.09 – składany lub odkręcany pedał przyspieszenia za przegrodą;
31 – wymagane modyfikacje pedałów:
31.01 – pedały równoległe,
31.02 – pedały na tym samym lub prawie na tym samym poziomie,
31.03 – składane lub odkręcane pedały hamowania i przyspieszenia,
31.04 – wypiętrzona podłoga;
32 – wymagane wspólne modyfikacje układów hamowania i przyspieszenia:
32.01 – obsługa układów przyspieszenia i hamowania jedną ręką,
32.02 – obsługa układów przyspieszenia i hamowania z użyciem zewnętrznego wspomagania;
33 – wymagane wspólne modyfikacje układów hamowania, przyspieszenia i kierowania:
33.01 – obsługa układów przyspieszenia, hamowania i kierowania z użyciem zewnętrznego wspomagania jedną ręką,
33.02 – obsługa układów przyspieszenia, hamowania i kierowania z użyciem zewnętrznego wspomagania dwoma rękami;
35 – wymagane modyfikacje urządzeń sterowania (przełączniki świateł, wycieraczki szyby przedniej, spryskiwacz, sygnał dźwiękowy, kierunkowskazy):
35.02 – urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów (w tym gałek, dźwigni),
35.03 – urządzenia sterowania obsługiwane lewą ręką bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów,
35.04 – urządzenia sterowania obsługiwane prawą ręką bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów,
35.05 – urządzenia sterowania obsługiwane bez konieczności puszczenia kierownicy i akcesoriów ze wspólnymi mechanizmami hamowania i przyspieszenia;
40 – wymagane modyfikacje w układzie kierowniczym:
40.01 – zwykły układ kierowniczy ze wspomaganiem,
40.05 – zmodyfikowana kierownica (grubszy lub cieńszy przekrój koła kierownicy, kierownica o mniejszej średnicy),
40.06 – wychylne koło kierownicy,
40.09 – kierowanie nożne,
40.11 – gałka na kierownicy,
40.14 – alternatywny układ kierowania obsługiwany jedną ręką (ramieniem),
40.15 – alternatywny układ kierowania obsługiwany rękoma (ramionami);
42 – wymagane modyfikacje lusterka wstecznego (lusterek) lub urządzeń widzenia wstecznego:
42.01 – zmodyfikowane zewnętrzne lusterko prawe lub lewe albo zmodyfikowane urządzenie widzenia wstecznego,
42.03 – dodatkowe wewnętrzne lusterko lub inne urządzenie, pozwalające na obserwację ruchu,
42.05 – lusterko lub inne urządzenie do obserwacji martwych pól;
43 – wymagane modyfikacje fotela kierowcy:
43.01 – fotel kierowcy podwyższony dla dobrej wysokości obserwacyjnej, w normalnej odległości od kierownicy i pedałów,
43.02 – fotel kierowcy dostosowany do kształtu ciała,
43.03 – fotel kierowcy z oparciem bocznym stabilizującym pozycję,
43.04 – fotel kierowcy z podłokietnikiem,
43.06 – zmodyfikowany pas bezpieczeństwa,
43.07 – pas bezpieczeństwa szelkowy;
44 – wymagane modyfikacje motocykli i motorowerów (obowiązkowe stosowanie subkodów):
44.01 – hamulec z pojedynczym sterowaniem,
44.02 – zmodyfikowany hamulec ręczny,
44.03 – zmodyfikowany hamulec nożny,
44.04 – zmodyfikowana rączka przyspieszenia,
44.08 – wysokość siedzenia pozwalająca kierowcy na oparcie dwóch stóp na ziemi jednocześnie w pozycji siedzącej i zachowanie równowagi motocykla podczas zatrzymania i postoju,
44.09 – maksymalna siła pozwalająca na uruchomienie hamulca ręcznego …. N (np. 44.09 (140N)),
44.10 – maksymalna siła pozwalająca na uruchomienie hamulca nożnego …. N (np. 44.10 (240N)),
44.11 – zmodyfikowany podnóżek,
44.12 – zmodyfikowany uchwyt kierownicy;
45 – wyłącznie motocykle z wózkiem bocznym;
46 – wyłącznie pojazdy trójkołowe;
47 – ograniczenie do pojazdów mających więcej niż dwa koła, które nie wymagają utrzymywania równowagi przez kierowcę w czasie uruchamiania, zatrzymywania i postoju;
50 – dla określonego pojazdu lub nadwozia (numer identyfikacyjny pojazdu, VIN);
61 – jazda w godzinach dziennych (od świtu do zmierzchu);
62 – jazda tylko w promieniu … km od miejsca zamieszkania posiadacza prawa jazdy albo w obrębie miasta/regionu (np. 62.nazwa miasta/regionu albo 62. ……. km);
63 – jazda bez pasażerów;
64 – jazda z prędkością nie większą niż ......... km/h;
65 – jazda tylko w towarzystwie osoby posiadającej prawo jazdy co najmniej tej samej kategorii;
66 – bez prawa ciągnięcia przyczepy;
67 – bez prawa jazdy po autostradach;
68 – zakaz spożywania alkoholu;
69 – jazda tylko pojazdem wyposażonym w blokadę alkoholową zgodnie z normą przenoszącą normę EN 50436;
70 – wymiana prawa jazdy numer ... wydanego przez ... (wyróżnik UE/ONZ w przypadku państwa trzeciego, np. 70.0123456789.NL);
71 – wtórnik prawa jazdy numer ... wydanego przez ... (wyróżnik UE/ONZ w przypadku państwa trzeciego, np. 71.987654321.HR);
73 – wyłącznie dla pojazdów kategorii B z silnikiem, typów czterokołowych (B1);
78 – wyłącznie pojazdy bez pedału sprzęgła (albo dźwigni ręcznej dla kategorii AM, A1, A2 i A);
79 (...) – ograniczenie do pojazdów, które spełniają wymogi specyfikacji wskazanej w nawiasach – kod stosuje się wyłącznie w przypadku przeniesienia ograniczeń z wymienianego prawa jazdy wydanego za granicą:
79.01 – wyłącznie dla pojazdów dwukołowych z wózkiem bocznym lub bez,
79.02 – wyłącznie dla pojazdów trójkołowych lub czterokołowych kategorii AM,
79.03 – wyłącznie dla pojazdów trójkołowych,
79.04 – wyłącznie dla pojazdów trójkołowych z przyczepą o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 750 kg,
79.05 – motocykl kategorii A1 o stosunku mocy do masy przekraczającym 0,1 kW/kg,
79.06 – pojazd kategorii B+E, przy czym dopuszczalna masa całkowita przyczepy przekracza 3500 kg;
80 – wyłącznie dla posiadaczy prawa jazdy upoważniającego do prowadzenia pojazdów kategorii A typu trójkołowego, w wieku poniżej 24 lat; 35)
81 – wyłącznie dla posiadaczy prawa jazdy upoważniającego do prowadzenia pojazdów kategorii A, typu motocykl dwukołowy, w wieku poniżej 21 lat;
95 – potwierdzenie posiadania świadectwa kwalifikacji zawodowej;
96 – pojazdy kategorii B łączone z przyczepą, której dopuszczalna masa całkowita przekracza 750 kg, przy czym dopuszczalna masa całkowita takiego zestawu pojazdów przekracza 3500 kg, ale nie przekracza 4250 kg;
97 – nie posiada uprawnień do prowadzenia pojazdów kategorii C1 objętych zakresem rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 165/2014 z dnia 4 lutego 2014 r. w sprawie tachografów stosowanych w transporcie drogowym i uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 3821/85 w sprawie urządzeń rejestrujących stosowanych w transporcie drogowym oraz zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego (Dz. Urz. UE L 60 z 28.02.2014, str. 1);
101 – wymagane dodatkowe oznakowanie pojazdu;
102 – wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii C bez posiadania kategorii B prawa jazdy;
103 – wymiana uzyskanego przed dniem 1 lipca 1999 r. prawa jazdy kategorii D bez posiadania kategorii B prawa jazdy;
104 – wymiana prawa jazdy kategorii M z ograniczeniem do kierowania tylko pojazdami wolnobieżnymi;
105 – wymiana prawa jazdy kategorii trolejbusowej z ograniczeniem do kierowania tylko trolejbusami;
106 – zakaz w zakresie kategorii B prawa jazdy przy posiadaniu kategorii C1, C, D1 lub D prawa jazdy;
107 – wymagane dostosowanie pojazdu do rodzaju schorzenia;
110 – posiada orzeczenie lekarskie stwierdzające przeciwwskazania do kierowania pojazdami w zakresie prawa jazdy kategorii A1, A2 i A.