Straszą kierowców zmianami w OC. Sprawdziłem, co naprawdę weszło w życie 24 lipca

• Media straszą kierowców poważnymi zmianami w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (OC)
• Rzekoma nowelizacja dotyczy podwyższenia sum gwarancyjnych (a przez to stawek polis OC) i rozszerzenia obowiązku wykupienia OC
• Przytoczona jako źródło tych informacji podstawa prawna nie figuruje w Dzienniku Ustaw. Jest za to inna, ale uchwalona jeszcze przed końcem 2024 r.
• 24 lipca 2025 r. w istocie weszły w życie zmiany w OC. Ale to tylko dwa zapomniane punkty z zeszłorocznej ustawy o zmianie ustawy
• Wyjaśniamy, co naprawdę się zmieniło kilka dni temu i jaki ma to wpływ na kary dla kierowców

Ubezpieczenia OC dla kierowców po nowemu? Podobno dosłownie kilka dni temu wzrósł pułap maksymalnych kwot gwarancyjnych, a przez nową definicję "ruchu pojazdu" obowiązek wykupienia polisy OC został rozszerzony na dodatkową grupę użytkowników pojazdów mechanicznych. To prawda, tylko że... nie do końca. Przytaczanego jako podstawę prawną dokumentu z 22 lipca 2025 r. w rzeczywistości nie znajdziemy w Dzienniku Ustaw. Nowelizacja przepisów, o której mowa, w znacznej mierze zaczęła obowiązywać już 6 listopada 2024 r., czyli 14 dni po jej ogłoszeniu (Dz. U. 2024 r. poz. 1565). Tylko dwa punkty musiały zaczekać na wejście w życie do 24 lipca br.

Zmiany w OC dla kierowców. Co naprawdę weszło w życie 24 lipca br.?

Przytoczony przeze mnie dokument to Ustawa z dnia 13 września 2024 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Prezydent Andrzej Duda podpisał ją w połowie października ubiegłego roku, a zaledwie kilka dni później (dokładnie 22 października) dokument został opublikowany w Dzienniku Ustaw.

I rzeczywiście – z art. 5 dowiadujemy się, że "art. 1 pkt 3 i pkt 16 lit. b [...] wchodzą w życie z dniem 24 lipca 2025 r.". Wspomniane artykuły nie dotyczą jednak ani maksymalnych sum gwarancyjnych, ani rozszerzonego obowiązku wykupienia ubezpieczenia OC czy wysoki kar za brak OC nakładanych przez Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG). Mówiąc wprost, dla większości polskich kierowców te najświeższe zmiany są... nieistotne. Oto ich treść:

Art. 1. pkt 3: w art. 8 po ust. 1 dodaje się ust. 1a i 1b w brzmieniu:

«1a. Przy ustalaniu wysokości składki ubezpieczeniowej za ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, w przypadku gdy uwzględnia się zaświadczenia o przebiegu ubezpieczenia, zakazuje się dyskryminacji ze względu na narodowość posiadacza pojazdu mechanicznego, jego poprzednie państwo miejsca zamieszkania lub siedziby.

1b. Zakłady ubezpieczeń udostępniają na swoich stronach internetowych ogólny zarys polityki w zakresie wykorzystywania zaświadczeń o przebiegu ubezpieczenia przy wyliczaniu wysokości składek za ubezpieczenie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych.»;

Art. 1. pkt. 16 lit. b: w art. 104 ust. 7a otrzymuje brzmienie:

«7a. Podmiotowi, o którym mowa w ust. 1 pkt 1a, dane udostępnia się w terminie 15 dni od dnia otrzymania przez Fundusz wystąpienia o udostępnienie danych, w formie elektronicznej na formularzu zaświadczenia o przebiegu ubezpieczenia, którego wzór określają przepisy rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2024/1855 z dnia 3 lipca 2024 r. ustanawiającego zasady stosowania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/103/WE w odniesieniu do wzorca zaświadczenia o przebiegu ubezpieczenia (Dz. Urz. UE L 1855 z 04.07.2024).»

Potwierdzenie ubezpieczenia OCŻródło: Auto Świat / Mateusz Pokorzyński

Sumy gwarancyjne w ubezpieczeniu OC zmieniły się już 6 listopada 2024 r.

Krążące po sieci informacje o zmianach w OC nie są nieprawdą, po prostu trochę się już zdezaktualizowały. "Nowe", podwyższone limity finansowe odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w rzeczywistości zaczęły obowiązywać 6 listopada 2024 r., o czym mogliście przeczytać w naszym artykule.

Co się wówczas zmieniło? Sumy gwarancyjne zostały podniesione do następujących wartości:

• 29 mln 876 tys. 400 zł w przypadku szkód na osobie;
• 6 mln 21 tys. 600 zł w przypadku szkód w mieniu.

W niektórych wypadkach (np. z udziałem pociągu) da się przekroczyć sumę gwarancyjnąPolicja w Ełku

Podwyższenie maksymalnych stawek jest dla kierowców o tyle dobrą informacją, że sumy gwarancyjne określają, ile ubezpieczyciel może zapłacić za spowodowaną przez nas szkodę. Złą informacją jest fakt, że podwyżki mogły się przyczynić do delikatnych korekt stawek polis OC – w końcu towarzystwa ubezpieczeniowe to nie działające charytatywnie fundacje.

Od tego samego dnia zaczęła też obowiązywać nowa definicja "ruchu pojazdu". Przypomnijmy, po nowelizacji pojazd jest w ruchu także wtedy, gdy jest używany na postoju zgodnie ze swoją funkcją. Mowa tu np. o maszynach roboczych czy mobilnych podnośnikach. Nowa interpretacja sprawia, że wykupienie ubezpieczenia OC zostało rozszerzone na nową grupę właścicieli pojazdów – także tych, którzy nie wyjeżdżają nimi na drogi publiczne. Wynika to z tego, że za ruch pojazdu jest uznawane:

każde użycie pojazdu mechanicznego, które w czasie zdarzenia jest zgodne z funkcją tego pojazdu jako środka transportu, niezależnie od jego cech i terenu, na którym jest używany, oraz niezależnie od tego, czy jest on nieruchomy, czy też znajduje się w ruchu.

Kary za OC w 2025 r. wzrosły wraz z pensją minimalną

Ta zmiana nie ma już nic wspólnego z omawianą ustawą – niezmiennie stawki kar za brak polisy OC są wyliczane na podstawie minimalnego wynagrodzenia w danym roku. Ze względu na niższy niż przed rokiem stopień inflacji w 2025 r. była tylko jedna podwyżka "najniższej krajowej" (na samym początku roku). Nie zmienił się też schemat uzależniania wysokości kary od liczby dni bez wykupionej obowiązkowej polisy. Właściciele nieubezpieczonych samochodów osobowych mogą spodziewać się od UFG listu z wezwaniem do uiszczenia opłaty dodatkowej (patrz: tabela poniżej).

Podsumowując, wbrew temu, co można wywnioskować na podstawie głośnych nagłówków, w ostatnich dniach tak wiele się nie zmieniło. Najważniejsze punkty nowelizacji ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej zaczęły obowiązywać jeszcze przed końcem 2024 r. To, nad czym naprawdę pracują dziś komisje sejmowe, to przede wszystkim pakiety deregulacyjne (np. UDER37, UDER47), ułatwiające e-komunikację czy precyzyjne określenie terminu wypowiedzenia umowy OC. I takich zmian w kontekście OC możecie się niebawem spodziewać.