Fiat 126p

Fiat 126p, popularny „maluch” jest legendą polskiej motoryzacji który na dobre zmotoryzował Polskę Ludową. W porównaniu do dużej i drogiej Warszawy oraz ciągle psującej się Syreny, 126p miał spełniać wszystkie podstawowe potrzeby rodziny – przewieźć 4 osoby wraz z niewielkim bagażem. W razie awarii nawet mechanik-amator bez problemu mógł sobie poradzić z problemem, bowiem maluch był bardzo prosty konstrukcyjnie.

Jego produkcja odbywała się w Tychach i Bielsku-Białej, pod okiem FSM. W 1971 roku doszło do podpisania umowy licencyjnej z Włochami, a 2 lata później fabrykę opuściły pierwsze egzemplarze złożone z włoskich części. Niczym w najlepszych superautach, silnik w 126p zamontowany był z tyłu i napędzał tylne koła. Pod klapą znajdował się niewielki, 2-cylindrowy benzyniak o pojemności 594 ccm, generujący 23 KM. Auto wyposażono w 4-biegową skrzynię manualną z niezsynchronizowanym pierwszym przełożeniem. Co ciekawe, w 1973 roku firma Steyr-Daimler-Puch zaopatrywała Fiata we własne silniki – był nim 25-konny boxer 2-cylindrowy o pojemności 643 ccm. Mimo podobnej mocy, auto wyróżniało się wyraźnie lepszymi osiągami niż odmiana 23-konna.

W 1977 roku zwiększono pojemność silnika do 652 ccm, dzięki czemu zyskano 1 KM. Oprócz tego zamieniono prądnicę na alternator, a rok później chromowane zderzaki wymieniono na takie wykonane z tworzywa sztucznego. Wtedy też zdecydowano się wycofać mniejszą jednostkę. Produkcja kwitła, i już po 8 latach osiągnięto pierwszy milion wyprodukowanych aut.

W 1984 roku dokonano kolejnych modyfikacji (126p otrzymał dopisek FL). Zastosowano większe zderzaki, wygładzono ostre krawędzie oraz dodano listwy boczne. W środku zamontowano nową kierownicę i deskę rozdzielczą oraz tapicerkę. W międzyczasie (1980 r.) produkcja 126 we Włoszech została zakończona. Prace nabrały tempa, bowiem już w 1985 roku fabrykę opuścił egzemplarz nr 2 000 000.

W 1987 roku pojawił się 126p BIS. Wyróżniał się on silnikiem zamontowanym pod podłogą bagażnika z tyłu, oraz z racji otwierania się tylnej klapy razem z szybą – 3-drzwiowym nadwoziem. Wspomniany silnik miał zwiększoną do 703 ccm pojemność skokową, dzięki czemu rozwijał 25,2 KM. Niestety, inżynierowie nie do końca poradzili sobie z układem chłodzenia, który zasilany był w przeciwieństwie do zwykłego malucha, cieczą, i silnik miał tendencję do przegrzewania. Wraz z wprowadzeniem do produkcji Cinquecento, produkcja 126p BIS została zatrzymana.

Kolejną ciekawą odmianą, debiutującą w tym samym roku co BIS, był Bosmal – odmiana cabrio. Usunięcie dachu wiązało się ze wzmocnieniem nadwozia, co odbyło się w Ośrodku Badawczo-Rozwojowym Samochodów Małolitrażowych BOSMAL, stąd też nazwa modelu. Dodatkowo można było zamówić zestaw, który podnosił moc silnika do 30 KM. Niestety zdecydowana większość (400 z 507 aut) trafiłą za granicę, bowiem w Polsce nikt autem nie był zainteresowany. Trudno się temu dziwić, aby ludzie których marzeniem był maluch, Polonez czy 125p, mieli wolne fundusze na kabriolet.

W 1993 roku fabryka wyprodukowała egzemplarz nr 3 000 000. Krajobraz polskich dróg składał się w zdecydowanej większości z Fiatów 126p. W 1994 roku kolejny raz zmodernizowano malucha. Wersja el otrzymała nowe wnętrze (zaadaptowane z Cinquecento), a nadwozie zyskało bardziej nowoczesne rysy. 2 lata później, gdy po raz kolejny dokonano zmian (elx), a układ wydechowy został wyposażony w katalizator spalin, auto zostało oficjalnie nazwane „Maluch”.

Finalną edycją był „Happy End” – 500 żółtych i 500 czerwonych 126p. W 2000 roku zakończono produkcję Fiata 126p, a polskie fabryki opuściło nieco ponad 3,3 mln egzemplarzy. Jego następcą był Cinquecento, który był produkowany na równi z maluchem od 1991 roku.