- Użytkowników hulajnóg elektrycznych oraz urządzeń transportu osobistego dotyczą szczególne ustawowe ograniczenia prędkości
- Limity prędkości dla rowerzystów są inne, jednak warto zwracać uwagę na znaki drogowe
- Przepisy wyliczają obowiązkowe wyposażenie rowerów, hulajnóg elektrycznych i UTO, jednak w żadnym z wymienionych pojazdów montaż prędkościomierza nie jest obowiązkowy
- Niektóre przepisy są zaskakujące
Tak, policjanci naprawdę to robią: "suszą" na drogach dla rowerów! Jeśli ktoś jedzie na rowerze czy hulajnodze elektrycznej, przekraczając dozwoloną prędkość o np. kilkanaście km na godzinę, ryzykuje, że dostanie mandat za przekroczenie prędkości w takiej wysokości, jaką przewiduje taryfikator mandatów dla kierowców samochodów.
Przykładowo, za przekroczenie o 16 km/h należy się mandat 200 zł, a już za przekroczenie w granicach 21-25 km/h – 300 zł. Dozwolona prędkość jazdy na hulajnodze elektrycznej wynosi 20 km/h, co w praktyce oznacza, że jeśli ktoś ma starsze urządzenie o wysokiej mocy albo nowsze ze zdjętą elektroniczną blokadą prędkości, to limit ten może przekroczyć z łatwością. Powstaje jednak pytanie, czy hulajnoga (a także np. rower) musi mieć licznik prędkości i czy jego brak coś zmienia?
Co musi mieć hulajnoga elektryczna?
W październiku 2021 roku w rozporządzeniu o warunkach technicznych pojazdów dodano szereg wymagań dotyczących hulajnóg elektrycznych i urządzeń transportu osobistego. Wcześniej przepisy "nie znały" takich pojazdów. Najważniejsze wymagania i ograniczenia dotyczące hulajnóg elektrycznych to:
- masa własna nie wyższa niż 30 kg
- obowiązkowy co najmniej jeden skutecznie działający hamulec
- obowiązkowe przednie światło pozycyjne białe lub żółte
- obowiązkowe tylne światło odblaskowe w kształcie innym niż trójkąt i światło pozycyjne czerwone
- światła pozycyjne mogą być zdemontowane, jeśli w danej chwili nie ma obowiązku ich użycia
- obowiązkowe światła odblaskowe białe lub żółte po bokach
- dzwonek
- numer rozpoznawczy lub kod graficzny umożliwiający rozpoznanie urządzenia
- podpórkę
- ogranicznik prędkości do 20 km/h
Nie ma obowiązku instalowania w hulajnogach prędkościomierzy.
Z Kodeksu drogowego ponadto dowiadujemy się, że pojazd jest hulajnogą elektryczną, jeśli ma dwie osie, kierownicę, nie ma pedałów ani siedziska i przystosowany jest wyłącznie do przewożenia kierującego.
Hulajnogi wprowadzone do obrotu przed wejściem w życie przepisów mogą nie mieć ogranicznika prędkości.
Co musi mieć urządzenie transportu osobistego (UTO), a co rower?
- UTO musi mieć światła pozycyjne z przodu i z tyłu (nieużywane mogą być zdjęte) oraz odblask na stałe zamontowany z tyłu. UTO nie potrzebuje dzwonka ani podpórki. Musi mieć natomiast numer rozpoznawczy lub kod graficzny umożliwiający rozpoznanie urządzenia, ogranicznik prędkości do 20 km/h oraz konstrukcję umożliwiającą hamowanie, choć nie musi mieć "normalnego" hamulca. Nie musi mieć licznika prędkości.
- Rower musi mieć co najmniej jeden skuteczny hamulec, światła pozycyjne z przodu i z tyłu (mogą być zdejmowalne) i na stałe zamontowany odblask z tłu. Niezbędny jest dzwonek lub inny sygnał ostrzegawczy. Rower nie musi mieć podpórki, nie jest też wymagany prędkościomierz.
Bez prędkościomierza limity prędkości nie obowiązują?
W tej kwestii nie ma najmniejszych wątpliwości: to, że ktoś nie ma prędkościomierza, nie znaczy, że może przekraczać dozwoloną prędkość. Nie ma w tej kwestii żadnego wyjątku w żadnym akcie prawnym, nie ma wyjątków także dla hulajnóg z napędem (większość nowych hulajnóg i UTO ma, albo przynajmniej powinna mieć ogranicznik prędkości do 20 km/h, większość starszych urządzeń ma ogranicznik do 25 km/h). Oznacza to, że jeśli ktoś przekracza dozwoloną prędkość "bo nie ma licznika", to robi to na własną odpowiedzialność i może dostać mandat. Dotyczy to zarówno hulajnóg elektrycznych jak i rowerów. Tyle że limity dotyczące hulajnóg elektrycznych i UTO są znacznie bardziej surowe niż w przypadku rowerów.
Jakie limity prędkości obowiązują rowery, hulajnogi elektryczne i UTO?
- Ustawowy limit prędkości dla roweru w terenie zabudowanym jest taki sam jak dla samochodów i wynosi 50 km/h, a poza terenem zabudowanym 90 km/h.
- Rowerzystę obowiązują zarówno podwyższone, jak i obniżone limity prędkości wyrażone znakami. W zależności od drogi limit może wynosić np. 30 km/h albo 70 km/h.
- Rowery elektryczne traktowane są tak samo jak zwykłe
- Jadący na hulajnogach elektrycznych i UTO nie mają prawa przekraczać 20 km/h bez względu na rodzaj drogi.
- Uwaga na strefy zamieszkania! Wiele obszarów w miastach, którymi wiodą szlaki rowerowe, znajduje się obecnie w strefach zamieszkania. Wyznaczanie stref zamieszkania to sposób na spowalnianie ruchu rowerowego w miastach, a jednocześnie wprowadzanie na większych obszarach zasady, że pieszy ma pierwszeństwo i w razie kolizji pieszego z rowerzystą czy osobą na hulajnodze domyślnie winny jest ten drugi. W strefie zamieszkania maksymalna dozwolona prędkość wszystkich pojazdów to 20 km/h.
- Korzystając z drogi dla pieszych, rowerzyści, osoby na hulajnogach i UTO mają obowiązek ustępować pierwszeństwa pieszym i poruszać się z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego.
- Korzystając z drogi dla pieszych i rowerów, osoby na hulajnogach i UTO mają obowiązek ustępować pierwszeństwa pieszym, jednak na takiej drodze nie obowiązuje rowerzystów, kierujących hulajnogami i UTO nakaz jazdy z prędkością pieszego. Piesi powinni być tego świadomi.
- Prędkość zbliżona do prędkości pieszego na drodze dla pieszych i rowerów obowiązuje, uwaga, osoby korzystające z urządzeń wspomagających ruch (wrotki, rolki itp.)