- Mazda rozpoczęła działalność jako producent korka, później były maszyny przemysłowe oraz 3-kołowe pojazdy aż wreszcie w 1960 r. pojawił się pierwszy osobowy samochód Mazda R360
- Mazda często eksperymentowała z silnikami i jest największym na świecie producentem aut z jednostkami Wankla, a w 2019 roku wprowadziła silnik Skyactiv-X, który łączy zalety jednostki benzynowej oraz wysokoprężnej
- W 2020 r. Mazda zaprezentowała pierwszy, seryjnie produkowany samochód elektryczny – MX-30
- Więcej takich testów znajdziesz na stronie głównej Onet.pl
- Dużo czytania, a mało czasu? Sprawdź skrót artykułu
Historia Mazdy rozpoczęła się 30 stycznia 1920 r., kiedy powstała firma Toyo Cork Kogyo Co. Ltd. Manufaktura zajmowała się wyrobem korka, który był wówczas ważnym uszczelniaczem przemysłowym.
Po pierwszej wojnie światowej brakowało korka, ale już w 1921 r. rynek został nim nasycony, a to spowodowało mniejszą jego podaż i spadek cen. Tym samym firma wpadła w kryzys gospodarczy. Założyciel i prezes firmy Jujiro Matsuda postanowił zatem przebranżowić się i został specjalistą od inżynierii przemysłowej. W wyniku tego od 1928 r. rozpoczęto produkcję maszyn przemysłowych.
Przeczytaj też:
- Czytaj Auto Świat bez wychodzenia z domu i zyskaj dostęp do archiwum
- Nowy Citroen C4 – niezły numer
- Volkswagen T-Roc 1.5 TSI – alternatywa dla Golfa
W 1930 r. powstał pierwszy pojazd Mazdy. Była nim trójkołowa Mazda Go, do napędu której wykorzystano chłodzony powietrzem, 1-cylindrowy silnik o mocy 9,4 KM. Seryjną produkcję rozpoczęto rok później, a dziennie powstawało 10 tys. sztuk tego pojazdu. W 1936 r. pojawiły się kolejne dostawcze wersje – Mazda Go DC oraz KC. Pojazdy świetnie spisywały się podczas jazdy na japońskich drogach słabej jakości.
Rok 1936 przyniósł jeszcze jedną ważną zmianę w historii japońskiej marki – na pojazdach pojawiło się nowe logo z nazwą Mazda. Określenie nawiązywało do nazwiska założyciela firmy – Matsuda, ale pochodziło od staroperskiego bóstwa Ahura Mazdy – najwyższe bóstwo w religiach irańskich.
W 1938 r. wprowadzono lakierowany na jaskrawo zielony kolor 3-kołowy, dostawczy model Type-GA nazywany Green Panel. Zastosowano w nim nową, 4-biegową skrzynię, która zmniejszyła zużycie paliwa o 20 proc. Dwa lata później miała miejsce pierwsza próba wprowadzenia samochodu osobowego. Wprawdzie pokazano wówczas prototyp, ale jego seryjną produkcję uniemożliwił wybuch drugiej wojny światowej.
W sierpniu 1945 r. Amerykanie dokonali atomowego ataku na Hiroszimę. Pomimo zniszczenia zakładów Mazdy już w grudniu tego samego roku powrócono do produkcji pojazdów. Montaż rozwijał się na tyle sprawnie, że już w latach pięćdziesiątych oferta aut dostawczych Mazdy obejmowała aż 30 modeli – w tym 4-kołowy Type-CA czy wprowadzony w 1958 r. 1-tonowy model Romper z 2-cylindrowym silnikiem o pojemności 1105 ccm.
Mazda – pierwszy samochód osobowy
Rok 1960 stał się przełomowym okresem w historii firmy z Hiroszimy. To wtedy zadebiutował pierwszy osobowy samochód Mazda R360. Do napędu wykorzystano silnik V2 o pojemności 356 ccm i mocy 16 KM. To pozwalało na rozpędzenie auta do 85 km/h. Napęd przekazywany był na koła za pomocą 4-stopniowej manualnej skrzyni lub 2-biegowej, automatycznej.
W przypadku Mazdy R360 już w 1960 r. udało się uzyskać niską masę. Dzięki zastosowaniu magnezu, aluminium oraz akrylu pierwszy osobowy samochód Mazdy ważył zaledwie 380 kg – rekord w Japonii.
Miesięcznie produkowano aż 20 tys. egzemplarzy małej Mazdy R360 Coupe. Popularność, jaką zdobył pojazd o długości 3 m sprawiła, że aż w 65 proc. pokrywał zapotrzebowanie na rynku kei-carów. Wśród płatnych opcji znalazł się m.in. wazon na deskę rozdzielczą. Mazda R360 Coupé była produkowana do 1969 r. – znacznie dłużej niż większość innych coupé w tamtym czasie.
Mazda na czele i przed Toyotą
Sukcesy sprzedażowe sprawiają, że Mazda staje się czołową marką na rodzimym rynku. W 1962 roku koncern z Hiroszimy trzeci raz z rzędu sprzedał w Japonii więcej pojazdów niż Toyota. Z kolei w marcu 1963 r. Mazda dostarczyła milionowy pojazd. Jubileuszowym egzemplarzem okazał się mały, rodzinny model Carol pomalowany złotym, metalicznym lakierem.
Z pewnością wpływ na rozwój i popularność modeli Mazdy to w dużej mierze zasługa zakupów poczynionych przez firmę w 1961 roku. To wówczas Japończycy nabyli od NSU oraz firmy Wankel GMBH prawa do produkcji i rozwoju silnika z wirującym tłokiem. Od 1971 r. Mazda była jedyną firmą na świecie, która rocznie produkowała ponad 100 000 aut z silnikiem z wirującym tłokiem.
To wcale nie NSU Ro 80 było pierwszym seryjnym autem z silnikiem Wankla, lecz wprowadzona w maju 1967 r. Mazda Cosmo Sport 110 S. Po przeliczeniu kosztowała wówczas ok. 8 tys. euro, a dziś dobrze utrzymany egzemplarz jest wart ok. 100 tys. euro. W 1968 r. Mazda Cosmo Sport 110 S była pierwszym sportowym samochodem z wirującym tłokiem, który wystartował w 84-godzinnym maratonie na torze Nürburgring i zajęła czwarte miejsce.
Mazda – efektowny styl dzięki Bertone
Rozwój samochodów Mazdy nie opierał się tylko na nowoczesnej czy wyszukanej technice. Japończycy zdawali sobie sprawę, że auta kupuje się przede wszystkim z racji atrakcyjnej stylistyki. Jak wiadomo mistrzami w dziedzinie designu są Włosi i dlatego Mazda nawiązała współpracę ze studiem projektowym Bertone.
Pierwszym dzieckiem tej kooperacji stał się model Luce wprowadzony do produkcji w 1966 r. Już w następnym roku samochód trafił do sprzedaży także w Europie. Auto oferowano bez dopłaty z dwukolorowym, złoto-brązowym lakierem lub w barwie srebrnej. Z kolei 1969 r. w Japonii zaprezentowano Mazdę R130 Luce Rotary Coupé określaną mianem „władcy szos”. Z tym modelem Mazda weszła do segmentu aut luksusowych.
W dziejach Mazdy nie brakowało również wydarzeń, które nie były wprawdzie związane z produkcją samochodów, ale okazały się nie mniej spektakularne niż modele zjeżdżających z taśm montażowych fabryk japońskiej marki.
Nowe statki, most i tor testowy
W marcu 1964 r. pojawiła się nowa flota statków do morskiego transportu aut. Mazda stała się pierwszą firmą, która przestała korzystać z dźwigów. Od tego czasu nowe pojazdy przyjeżdżają na statki na własnych kołach.
W 1965 r. zostaje otwarty futurystyczny most Toyo Ohashi. Nowy obiekt połączył siedzibę Mazdy w Hiroszimie z fabryką Ujina. Po ukończeniu stał się największym mostem będącym własnością prywatną. W tym samym roku oddano do użytku tor testowy Mazdy Miyoshi Proving Ground. Obiekt o długości 4,2 km ma obwód, który kształtem nawiązuje do silnika Wankla.
Mazda Bongo to model 8-osobowego vana o długości 3,77 m. Samochód zadebiutował w 1966 roku i od tego czasu doczekał się. Japonii miana kultowego modelu. W 1983 r. Mazda Bongo Sky Lounge wykorzystuje panele fotowoltaiczne do zasilania klimatyzacji.
Dalszy ciąg artykułu pod materiałem wideoEksperymenty nie tylko z silnikiem Wankla
Podczas Tokyo Motor Show w 1970 r. sensację wzbudziła futurystyczna hybryda EX-005. Miejski koncept wykorzystywał silnik Wankla oraz jednostkę elektryczną. Sterowanie kołami ustawionymi w kształcie rombu odbywało się za pomocą dżojstika. Taka konstrukcja sprawiała, że pojazdem można było skręcać niemal w miejscu.
Już dwa lata później zaprezentowano elektryczny model Chantez EV, natomiast W 1973 r. pojawiła się Mazda CVS z elektrycznym napędem i autonomiczną techniką, a zatem kierowca okazał się zbędny. W tym samym roku Podczas salonu we Frankfurcie zadebiutowała Mazda RX-4. To pierwsze auto, które spełniało surowe normy emisji spalin obowiązujące w Japonii od 1975 r.
W latach 1974-76 powstawał pierwszy, seryjny autobus wykorzystujący silnik Wankla. Pojazdem mogło podróżować maksymalnie 26 pasażerów. W 1975 r. pojawiła się pierwsza reprezentacyjna limuzyna Mazda Roadpacer AP. Pojazd powstał we współpracy z General Motors. Pod maską był oczywiście silnik Wankla.
Maratony Mazdą 323 i Mazdą 3
W 1977 r. Mazda 323 bezawaryjnie pokonała 15 000 km na trasie Hiroszima-Frankfurt, gdzie miała debiut podczas salonu samochodowego. W 30 dni przejechano przez 13 krajów. Przy okazji tego wydarzenia przenieśmy się nieco w czasie. W 2013 r. ponownie odbył się maraton z Hiroszimy do Frankfurtu. Tym razem był on związany z wprowadzeniem do oferty nowej Mazdy 3, a udział brała w tej eskapadzie również załoga Auto Świata.
Wracamy do wydarzeń lat 70., bo przecież w 1978 r. zaprezentowana została Mazda RX-7, która przeszła do historii jako najlepiej sprzedające się auto wykorzystujące do napędu silnik Wankla. Ten rok przyniósł japońskiej marce jeszcze jeden sukces – Mazda świętowała wówczas dostarczenie miliona aut, w których do napędu zastosowano silnik Wankla.
To jeszcze nie koniec ważnych wydarzeń, które miały miejsce w 1978 roku, bowiem to wówczas w Ameryce Północnej Mazda RX-7 była oferowana z gwarancją na 150 tys. km. Japończycy podkreślali tym samym niezawodność sportowego samochodu wykorzystującego silnik Wankla. Z kolei pracownicy stowarzyszenia ADAC oraz AvD w Niemczech jako służbowe samochody wybrali różne modele Mazdy.
Mazda – w sporcie także sukcesy
W 1979 r. Mazda Savanna RX-7 rozpoczęła starty w amerykańskiej serii wyścigowej IMSA. Do 1990 r. auta japońskiej marki wygrały w niej ponad 100 wyścigów. Dwa lata później w Niemczech sprzedano 22 590 sztuk Mazdy 323. Dzięki temu był to najpopularniejszy, japoński model oferowany w RFN. Rok 1983 r. przyniósł kolejny, sprzedażowy sukces – w Niemczech Mazda sprzedała 58476 samochodów i tym samym pierwszy raz stała się na tamtym rynku liderem spośród japońskich marek.
W 1982 r. francuski aktor – Alain Delon wystąpił w Japonii w telewizyjnej reklamie modelu Capella czyli Mazdy 626. To nie jedyny sławny aktor, który promował Mazdę. W 1986 roku modelem RX-7 jeździł w reklamie James Garner czyli detektyw Rockford z serialu pt. "Prywatny detektyw Jim Rockford".
Bestseller klasy średniej – Mazda 626 – w 1983 r. jako pierwszy japoński model wygrywa z Mercedesem w teście porównawczym organizowanym w niemieckiej prasie motoryzacyjnej. W 1988 r. Mazda 626 była w RFN najpopularniejszym modelem spośród zagranicznych marek. Ten sukces powtórzyła w kolejnym roku.
W 1986 r. zaprezentowano miejski model – Mazdę 121. Na niektórych rynkach samochód sprzedawany był również jako Kia Pride oraz Ford Festiva. Już w 1988 r. Mazda 121 miała na pokładzie przesuwaną kanapę zwiększającą praktyczność auta. W 1991 roku samochód doczekał się odmiany Canvas-Top (była oferowana również w drugim wydaniu produkowanym w latach 1991-96). W tej postaci samochód miał materiałowy dach otwierany za pomocą elektryki na trzy sposoby – od przodu, od tyłu lub z obu stron jednocześnie.
Mazda – zwycięstwo w Le Mans
W 1991 r. Mazda odniosła sukces w sporcie motorowym. Model 787B z cztero-tarczowym silnikiem Wankla jako pierwszy japoński samochód wygrał długodystansowy wyścig w Le Mans. W zespole Sauber-Mercedes startował wówczas Michael Schumacher, który w tym samym roku rozpoczął starty w Formule 1. Także w 1991 roku podczas salonu we Frankfurcie zadebiutowała Mazda MX-3 z najmniejszy na świecie, seryjnie instalowanym silnikiem V6.
W 1992 r. zadebiutowała Mazda Xedos 6, która rywalizowała z konkurencją o klienta klasy średniej. Pomysłodawcą nazwy był Manfred Gotty. To on był też autorem określeń: Agila, Cayenne, Smart czy Twingo. W 1992 r. Mazda zaskoczyła także prezentując model AZ-1. Ten sportowy kei-car ma dł. 3,29 m, drzwi otwierane do góry i silnik umieszczony centralnie. Występował pod marką Autozam.
Mazda – gwiazda filmowa
W 1994 r. 20 dilerów Mazdy brało udział w dwóch odcinkach serialu „Der Bergdoktor” (Górski lekarz). To nie jedyny filmowy epizod związany z marką Mazda. W 2003 r. Mazda rx-8 grała główną rolę samochodową w filmie „x-men 2”.
W 1995 roku w modelu Xedos 9 wprowadzono 2,3-litrowe V6 pracujące w cyklu Millera. W porównaniu z tradycyjnymi silnikami ma dłużej otwarte zawory wlotowe i niższy stopień sprężania. Jest efektywniejszy, ma niższe spalanie i mniejszą emisję szkodliwych substancji.
Także w 1995 r. modele: 121, 323 i 626 w statystykach niezawodności stowarzyszenia ADAC były najmniej awaryjne w swoich klasach. Przewodniki po miastach „Mazda City Guides” z 1995 r. były pierwszymi wydawnictwami, które zawierały informacje o parkingach dla pań.
Rekordowa Mazda MX-5
W 1996 r. gwiazdą wystawy w Berlinie była Mazda MX-5 z silnikiem z wirującym tłokiem zasilanym wodorem. Samochód miał przejechane 300 000 km. Z kolei w maju 2000 r. Mazda MX-5 trafiła do Księgi Rekordów Guinnessa. Po wyprodukowaniu 532 tys. sztuk auto stało się najpopularniejszym roadsterem wszech czasów.
Do teraz powstało ponad milion egzemplarzy MX-5 – to rekordowy wynik wśród otwartych, dwumiejscowych modeli. I jeszcze jeden rekord uzyskany 19 lat później – w 2019 r. Mazda MX-5 (seria NA) ustanowiła niezwykły rekord świata. Japoński roadster pokonał 2900 zakrętów w ciągu dwunastu godzin.
Dalszy ciąg artykułu pod materiałem wideoOd 2009 r. fabryki Mazdy w Japonii przestały generować bezpośrednie odpady na wysypiska śmieci. Jak widać ekologia to nie tylko czyste spaliny. Od 2010 r. Mazda oferuje w leasingu w Japonii dwa elektryczne modele – Mazdę 2 EV oraz Demio EV. Pojazdy mają zasięg do 200 km, a ich akumulatory mogą być zasilane energią słoneczną za pomocą paneli fotowoltaicznych.
Mazda – silniki serii Skyactiv
Wraz z wprowadzeniem w 2012 r. modelu CX-5 zadebiutował silnik serii Skyactiv. Siedem lat później wprowadzony zostaje silnik Skyactiv-X, który łączy zalety jednostki benzynowej oraz wysokoprężnej – dobre osiągi przy zapewnieniu niskiego zużycia paliwa.
Do 2016 roku sprzedano 5 milionów Mazd e, a to oznacza że od debiutu w 2003 r. kupowano ten model co około 80 sekund. Natomiast dokładnie 86 lat po rozpoczęciu produkcji trzykołowych pojazdów Mazda świętuje w 2018 r. powstanie 50-milionowego pojazdu „Made in Japan“.
W 2016 r. Mazda MX-5 była pierwszym autem, które otrzymało nagrody „World Car Design of the Year“ i „World Car of the Year“. Z kolei w 2018 r. Mazda została pierwszym producentem samochodów, który otrzymał pozwolenie na przekroczenie zamarzniętego jeziora Bajkał na Syberii. Wyprawa, w której udział wzięła także nasza załoga kończy się sukcesem CX-5 AWD.
W 2020 r. Mazda zaprezentowała pierwszy, seryjnie produkowany samochód elektryczny – MX-30. We wnętrzu pojazdu wykorzystano korek z ekologicznej uprawy. To nawiązanie do początków firmy sprzed 100 lat.
Galeria zdjęć
1/26 W 1930 r. powstała 3-kołowa Mazda Go, a rok później rozpoczęto jej seryjną produkcję. Dziennie powstawało 10 tys. sztuk tego pojazdu.
2/26 W 1940 r. pokazano prototyp auta osobowego, ale seryjną produkcję uniemożliwił wybuch wojny.
3/26 Już w 1960 r. miesięcznie produkowano aż 20 tys. egzemplarzy małej Mazdy R360 Coupe
4/26 W marcu 1963 r. Mazda dostarczyła milionowy pojazd. Jubileuszowym egzemplarzem był mały, rodzinny model Carol pomalowany złotym, metalicznym lakierem
5/26 W 1967 r. rozpoczęła się w Europie sprzedaż Mazdy Luce (produkcja od 1966 r.) opracowanej przez Bertone. Auto oferowano bez dopłaty z dwukolorowym, złoto-brązowym lakierem lub w barwie srebrnej.
6/26 To nie NSU Ro 80 było pierwszym seryjnym autem z silnikiem Wankla, lecz wprowadzona w maju 1967 r. Mazda Cosmo Sport 110 S. Po przeliczeniu kosztowała wówczas ok. 8 tys. euro, a dziś dobrze utrzymany egzemplarz jest wart ok. 100 tys. euro.
7/26 Podczas Tokyo Motor Show w 1970 r. sensację wzbudziła futurystyczna hybryda EX-005. Miejski koncept wykorzystywał silnik Wankla oraz jednostkę elektryczną. Sterowanie kołami ustawionymi w kształcie rombu odbywało się za pomocą dżojstika. Taka konstrukcja sprawiała, że pojazdem można było skręcać niemal w miejscu.
8/26 Podczas salonu we Frankfurcie w 1973 r. zadebiutował model RX-4. To pierwsze auto, które spełniało surowe normy emisji spalin obowiązujące w Japonii od 1975 r.
9/26 W 1973 r. jedyną płatną opcją oferowaną w Maździe 818 była podgrzewana tylna szyba, za którą trzeba było zapłacić 85 marek.
10/26 W 1975 r. zadebiutowała Mazda RX-5. Rok później ten model został wprowadzony do sprzedaży w Republice Federalnej Niemiec
11/26 W 1977 r. Mazda 323 bezawaryjnie pokonała 15 000 km na trasie Hiroszima-Frankfurt, gdzie miała debiut podczas salonu samochodowego. W 30 dni przejechano przez 13 krajów.
12/26 Zaprezentowana w 1978 r. Mazda RX-7 przeszła do historii jako najlepiej sprzedające się auto wykorzystujące do napędu silnik Wankla.
13/26 W 1975 r. pojawiła się pierwsza reprezentacyjna limuzyna Mazda Roadpacer AP. Pojazd powstał we współpracy z General Motors. Pod maską był oczywiście silnik Wankla.
14/26 W 1981 r. w Niemczech sprzedano 22 590 sztuk Mazdy 323. Dzięki temu był to najpopularniejszy, japoński model oferowany w RFN.
15/26 W 1986 r. zaprezentowano miejski model – Mazdę 121. Na niektórych rynkach samochód sprzedawany był również jako Kia Pride oraz Ford Festiva.
16/26 W 1986 r. ukazał się pierwszy numer Auto Bilda. Tytułowym bohaterem była nowa Mazda RX-7.
17/26 W 1989 r. zadebiutował jeden z popularniejszych roadsterów świata – Mazda MX-5. Na japońskim rynku samochód występował jako Eunos Roadster. Obecnie w ofercie jest już czwarta generacja pojazdu.
18/26 W 1990 r. inżynierowie Mazdy wygrywają wewnętrzny wyścig Suitcase Car. Motocyklem chowanym w walizce osiągnęli szybkość 30 km/h.
19/26 W 1991 r. pojawiła się Mazda 121 Canvas-Top. W tej postaci samochód miał materiałowy dach otwierany za pomocą elektryki na trzy sposoby – od przodu, od tyłu lub z obu stron jednocześnie. W następcy z lat 1991-96 też stosowano to rozwiązanie
20/26 W 1991 r. Mazda 787B z cztero-tarczowym silnikiem Wankla jako pierwszy japoński samochód wygrała długodystansowy wyścig w Le Mans. W zespole Sauber-Mercedes startował wówczas Michael Schumacher, który w tym samym roku rozpoczął starty w Formule 1.
21/26 W 1992 r. zadebiutowała Mazda Xedos 6, która rywalizowała z konkurencją o klienta klasy średniej. Pomysłodawcą nazwy był Manfred Gotty. To on był też autorem określeń: Agila, Cayenne, Smart czy Twingo.
22/26 W 1992 r. Mazda zaskoczyła prezentując model AZ-1. Ten sportowy kei-car ma dł. 3,29 m, drzwi otwierane do góry i silnik umieszczony centralnie. Występował pod marką Autozam.
23/26 Jesienią 2004 r. dwie Mazdy RX-8 ustanowiły 40 rekordów świata na szybkim, owalnym torze w Papenburgu w Niemczech.
24/26 W 2015 r. podczas Milan Design Week Mazda pokazuje styl Kodo. Tym razem nie był to samochód, ale… sofa.
25/26 W 2020 r. w „Gran Turismo Sport” na PlayStation zadebiutował koncepcyjny model Mazda RX-Vision GT3 Concept.
26/26 W 2020 r. Mazda zaprezentowała pierwszy, seryjnie produkowany samochód elektryczny – MX-30. We wnętrzu pojazdu wykorzystano korek z ekologicznej uprawy. To nawiązanie do początków firmy sprzed 100 lat.
