Skąd się wziął Polonez?

Polonez był produkowany przez 24 lata
Nazwę modelu wyłoniono w ogólnopolskim konkursie
Peodukcję modelu oficjalnie rozpoczęto 3 maja 1978 roku, w 187 rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja

Podpisana we wrześniu 1974 r. umowa FSO z Fiatem przewidywała wspólny projekt nowego auta klasy średniej o konstrukcji zapewniającej w przyszłości jej unowocześnianie. W pierwszym etapie produkcji miały to być auta w 5-osobowej wersji z 5-drzwiowymi nadwoziami, jak też w 3-drzwiowej odmianie, z unowocześnionymi dotychczas stosowanymi w modelu 125p silnikami 1,3 i 1,5 l.

W drugim, przyszłościowym etapie przewidywano opracowanie i wdrożenie do produkcji nowej rodziny silników benzynowych 1.6 i 2.0. Dużym minusem tego porozumienia w stosunku do zakupu licencji na produkcję modelu 125p było to, że wszystkie elementy nowego auta od początku należało wykonać w kraju, bez możliwości pozyskania ich z Fiata.

Dalszy ciąg artykułu pod materiałem wideo

FSO 1500 kombi sanitarka - klasyk, który tworzył historię

Najbardziej racjonalne było wykorzystanie sprawdzonych części i zespołów Fiata 125p, co sprowadziło się do zastosowania w całości jego płyty podłogowej. Nie była to najwłaściwsza decyzja, bo platforma 125p pod względem technicznym była już przestarzała.

Do nowego auta przejęto też silnik z Fiata 125p, tyle że wprowadzone już od początku nowe rozwiązania odróżniały go w niemal 150 punktach od pierwowzoru.

Do Poloneza opracowano 5-drzwiowe nadwozie typu fastback, zaprojektowane we współpracy z Włochami, stylistycznie zgodne z obowiązującymi światowymi tendencjami. Wyróżniało się ono rewelacyjnie niskim współczynnikiem oporu powietrza (Cx 0,29) i wytrzymałością. W ogłoszonym przez „Życie Warszawy” konkursie jury wybrało nazwę „Polonez”. Pod koniec 1976 r. pierwsze prototypy mogli zobaczyć szczęśliwcy – prominenci lub zaprzyjaźnieni z fabryką.

Od listopada 1977 r. wykonano pierwszą informacyjną serię 100 aut, które skierowano między innymi do badań trakcyjnych, odbywających się w większości na budowanej wówczas trasie z Warszawy do Katowic.

W chwili, gdy uruchamiano produkcję seryjną (oficjalnie – 3 maja 1978 r., w 187. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 maja, a tak naprawdę – 3 dni później), zakładano, że docelowo w pierwszym etapie fabryka będzie rocznie wytwarzać około 130 tys. Polonezów, a w drugim – ponad 160 tys. Już na samym początku zakładano liczne modyfikacje, jak np. stworzenie wersji dostawczej, ambulansu, a także odmian sportowych.

Początkowo były produkowane jedynie auta w podstawowej wersji, wyposażone w silniki o poj. 1,3 l i mocy 65 KM (ze względu na możliwość stosowania paliwa o liczbie oktanowej 78 – również w wersji ze zmniejszonym stopniem sprężania i o mocy 61 KM) oraz 1.5/75 i 81 KM. W ofercie znajdował się również „odprężony” typ AC o mocy 70 KM. Do 1982 roku silniki wyposażano w 4-biegowe skrzynie, następnie seryjnie zaczęto montaż „piątek” (ze zmienionymi przełożeniami na biegach 2. i 3.).

Na początku lat 80., w tzw. drugim etapie produkcji, Polonez miał ulec gruntownej modernizacji, dotyczącej głównie jednostek napędowych. Planowano wyposażenie pojazdu w silniki benzynowe 1.4, 1.6, 1.8 oraz 2-litrówki. Był to na szeroką skalę zaplanowany program skonstruowania i wytwarzania tzw. nowej rodziny silników oraz motoru wysokoprężnego (2.0).

W roku 1987 pojawiły się 87-konne silniki o poj. zwiększonej do 1,6 l. Poważną modernizację Polonez przeszedł w 1993 r., kiedy to w modelu Caro zwiększono rozstaw kół, zastosowano wspomaganie układu kierowniczego (opcjonalne) oraz system zasilania z jednopunktowym wtryskiem paliwa. W ofercie znalazły się wersje wyposażone w importowane silniki Rovera (1.4 16V) i wysokoprężny Citroëna (1.9).

W 1996 r. wprowadzono do produkcji Poloneza sedan (Atu), a w 1999 pojawiło się kombi. Próbą odświeżenia modelu było wprowadzenie w 1997 r. wersji Plus. Ostatni Polonez opuścił FSO w kwietniu 2002 r.

Polonez - 40-letni klasyk

FSO Polonez ma już ponad 40 lat. Egzemplarze z pierwszych lat produkcji są więc pełnoprawnymi klasykami. Takimi warto się zainteresować i odbudować je na 100-procentowy oryginał. Koszty części nie będą wysokie, kosztowna może okazać się blacharka. Poza tym warte zachodu są wszelkie prototypy i krótkie serie produkcyjne. Auta z ostatnich lat produkcji na razie nie są jeszcze drogie.