Olej silnikowy to jeden z najważniejszych płynów eksploatacyjnych: smaruje, chłodzi i czyści silnik, a gdy go zabraknie, skutki są zazwyczaj opłakane. Oto kompendium wiedzy o oleju: jak mierzyć, kiedy wymieniać i jaki olej silnikowy stosować, aby cieszyć się długą i bezproblemową eksploatacją samochodu
Posłuchaj artykułu
00:00/00:00
Audio generowane przez AI (ElevenLabs) i może zawierać błędy
Auto Świat
Olej silnikowy - kontrola, dolewki, wymiana
Jeżeli serwis się zgodzi, olej na wymianę można dostarczyć we własnym zakresie — będzie o wiele taniej!
Czerwona kontrolka, czyli za niskie ciśnienie. Przyczyny: ubytek oleju, awaria pompy lub czujnika ciśnienia. Lepiej wyłącz silnik i nie jedź dalej!
W sytuacji awaryjnej można wymieszać ze sobą dwa różne oleje, ale potem trzeba wymienić cały środek smarny na nowy
Jest takie powiedzenie (trochę już może wyświechtane...) mówiące o tym, że kto nie smaruje, ten nie jedzie. Sęk w tym, że to prawda, bo olej smaruje, chłodzi i czyści kluczowe podzespoły silnika i osprzętu (np. turbosprężarka!). Gdy jego poziom spadnie poniżej minimum lub zupełnie do zera, silnik wyzionie ducha — jeden od razu, drugi dopiero po chwili, ale dobrze taka sytuacja nie skończy się z całą pewnością. Wniosek nasuwa się więc sam. O olej silnikowy należy dbać, czyli: regularnie kontrolować jego poziom, odpowiednio często wymieniać i stosować produkty przewidziane dla danej jednostki napędowej.
Jeśli chodzi o sprawdzanie oleju, to kiedyś problemu nie było — starsze silniki mają bagnet, który należało wyciągnąć (najlepiej po kilku minutach od zakończenia jazdy, gdy auto stoi na płaskim, równym podłożu) i odczytać poziom środka smarnego. Dziś wielu producentów rezygnuje z bagnetu na rzecz elektronicznych czujników — poziom oleju silnikowego widać na desce, a gdy środka zrobi się za mało, komputer podnosi alarm. Wszystko pięknie, pod warunkiem, że elektronika będzie działać tak, jak powinna. Uwaga: nie należy mylić zbyt niskiego poziomu oleju ze zbyt niskim ciśnieniem — jedno nie zawsze powiązane jest z drugim.
Jednak i to nie wszystko, bo elektronika potrafi też czasem oszacować "żywotność" oleju silnikowego i w zależności od jego zużycia informować o konieczności wymiany. Naszym zdaniem lepiej jednak stosować stałe (i wystarczająco krótkie – zazwyczaj do 15-20 tys. km) interwały, dopasowane do stylu i warunków jazdy. Im więcej miasta, korków i ostrej jazdy, tym krótszy interwał.
Olej silnikowy — dobór odpowiedniego oleju
Informację na ten temat zawiera zawsze instrukcja obsługi. Jeżeli akurat nie masz jej pod ręką, możesz zapytać w serwisie lub zajrzeć do internetu — każda szanująca się firma produkująca oleje ma na swojej stronie zakładkę, w której po podaniu danych auta zostaniesz poinformowany o zalecanych lepkościach. Ale uwaga: zewnętrzne katalogi potrafią zawierać błędy, najlepiej porównać ze sobą co najmniej kilka i sprawdzić, czy informacje się pokrywają.
Największy wybór olejów silnikowych w najniższych cenach —sprawdź teraz!
Chcesz oszczędzać? Nie kupuj oleju w ASO i na stacjach paliw — drogo. Lepszy pomysł to sprawdzone hurtownie internetowe i sklepy stacjonarne. Podejrzanie tania oferta z internetu? Zachowaj czujność, bo oleje znanych marek są podrabiane.
Olej silnikowy — mierzenie poziomu oleju
Zasada numer 1: jeżeli wyniki mają być miarodajne, pomiary za pomocą bagnetu muszą być wykonywane w zbliżonych warunkach. Najważniejsze to równe płaskie podłoże. Najlepiej, żeby silnik był ciepły, ale nie gorący, choć olej można mierzyć też "na zimno" przed pierwszym rozruchem. W wielu nowych autach bagnetu już nie ma!
Olej silnikowy — jaki stosować? jak dobierać?
lepkość oleju silnikowegoŻródło: Auto Świat
Kwestia doboru oleju to dyżurny temat na każdym motoryzacyjnym forum. Tymczasem najważniejsza zasada w kwestii doboru oleju każe zajrzeć do instrukcji obsługi. Tam oprócz klasy lepkościowej (np. 5W-40) znajdziesz zazwyczaj normę ACEA, którą olej silnikowy musi spełnić, coraz częściej też normę wewnętrzną producenta auta (np. VW505.01) oraz nazwę producenta oleju, z którym dana marka ma umowę. O ile pierwszych trzech parametrów lepiej się trzymać (jeśli silnik jest bez przeróbek i użytkujemy go normalnie), o tyle producenta można wybrać niemal dowolnie. Silniki z filtrem cząstek wymagają oleju Low-SAPS (niskopopiołowy).
Jeżeli chodzi o interwał wymiany oleju silnikowego, to sprawa jest bardzo złożona. Okres między wymianami może być ustalony przez producenta albo "na sztywno" — dane w książce serwisowej/instrukcji obsługi — albo w zależności od rodzaju eksploatacji i wówczas o terminie wizyty w serwisie (jeżeli ktoś nie wymienia oleju samemu!) decyduje komputer pokładowy na podstawie m.in. liczby "zimnych startów", przejechanego dystansu i stylu jazdy.
W przypadku stałych interwałów rozróżniamy "zwykłe" (zazwyczaj 10-15 tys. km) oraz wydłużone (Long Life; co 25-35 tys. km). Praktyka mówi, że długie przerwy między wizytami w serwisie sprawdzają się tylko w sytuacji, gdy dany samochód dużo porusza się w trasie, na dodatek z umiarkowanym obciążeniem. Wrogami oleju silnikowego są też... bezczynność i czas.
Największy wybór olejów silnikowych w najniższych cenach —sprawdź teraz!
Gdy samochód dużo stoi albo często pokonuje krótkie odcinki, nowy olej silnikowy należy wlewać przynajmniej raz na 12 miesięcy, i to niezależnie od przebiegu. Ważne: wraz z olejem zawsze należy wymienić też filtr. Kupujesz auto używane i nie wiesz, jaki olej jest zalany? Przed wymianą możesz zastosować tzw. płukankę. Uwaga: szkodzi nie tylko zbyt niski, ale też za wysoki poziom oleju (przelanie, środek smarny rozcieńczony paliwem, uszkodzona uszczelka pod głowicą) — ryzyko rozszczelnienia silnika!
Olej silnikowy — czy olej można mieszać?
Zmieszanie dwóch olejów o tej samej lepkości, ale od różnych producentów na krótką metę nie powinno mieć negatywnego wpływu na silnik. Doraźnie — by dojechać do serwisu — można nawet zmieszać olej syntetyczny z mineralnym (!). Po czymś takim środek smarny radzimy jednak szybko wymienić. Uwaga: popularny mit mówi o tym, że w samochodzie, który pobiera duże ilości oleju, nie trzeba robić wymian, bo... olej i tak cały czas jest świeży. Otóż nic bardziej mylnego: działając w ten sposób, łatwo doprowadzić do zabrudzenia silnika i zatkania kanałów.
Olej silnikowy — co może się popsuć, jeśli na czas nie wymienimy oleju?
Każdy silnik pobiera olej. Raz będzie to kilka mililitrów, innym razem motor potrafi na dystansie 1000 km pożreć nawet litr. W takim wypadku zazwyczaj mamy do czynienia z awarią (pierścienie, uszczelniacze zaworowe, turbina, wycieki, uszkodzenie lub nieszczelność miski), ale są i takie jednostki (tzw. luźno spasowane), które z natury muszą brać więcej oleju silnikowego. Instrukcje obsługi zazwyczaj podają normę na poziomie 0,7 l, czasem nawet do 1 l/1000 km, jednak głównie chodzi o to, żeby zabezpieczyć się przed reklamacjami. Przyjmijmy, że w pełni sprawny "cywilny" silnik nie pobiera więcej niż 100 ml na 1000 km.
Gdy poziom oleju spadnie, w wielu autach — nawet tych sprzed 10, 15 lat — zapali się kontrolka informująca o konieczności dolewki. Jeżeli natomiast zaświeci się kontrolka informująca o zbyt niskim ciśnieniu oleju, jak najszybciej wyłącz silnik i zrób dolewkę. Jazda ze zbyt niskim poziomem środka smarnego grozi uszkodzeniem jednostki: panewek, tłoków, gładzi, wałków. Remont silnika po zatarciu bywa bardzo kosztowny, nierzadko jedynym opłacalnym wyjściem jest zakup używanego silnika. Poziom oleju silnikowego rośnie, gdy zostaje on rozcieńczony paliwem, np. w dieslu po kilku nieudanych próbach wypalenia suchego DPF-a.
Olej silnikowy — naszym zdaniem
Nie brakuje co prawda takich, którzy utrzymują, że ich auto pokonało 200 tys. km bez wymiany oleju silnikowego, ale — powiedzmy sobie szczerze — to głupota. Po czymś takim silnik jest tak zatkany olejowym szlamem, że nie ma szans, by mógł poprawnie smarować. I nawet jeśli komuś udało się tak przetrwać bez awarii, to po prostu łut szczęścia.
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca.
