- Ministerstwo Sprawiedliwości wydało oświadczenie w sprawie przepisów dotyczących konfiskaty pojazdów nietrzeźwych kierowców
- Resort już pracuje nad zmianami m.in. w związku z wątpliwościami związanymi z obowiązkiem orzekania przepadku pojazdu
14 marca 2024 r. weszły w życie przepisy umożliwiające konfiskatę aut nietrzeźwym kierowcom. To jeden ze sztandarowych pomysłów poprzedniego rządu na rozwiązanie problemu pijanych osób wsiadających za kierownice samochodów. Od początku przepisy budziły szereg kontrowersji, m.in. w odniesieniu do faktu obligatoryjnego, a nie fakultatywnego przepadku auta, a także naruszenia zasady równości wobec prawa.
Dalsza część tekstu pod materiałem wideo:
Sąd decyduje o nawiązce na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Penitencjarnej
W związku z licznymi pytaniami dotyczącymi zmian przepisów o konfiskacie aut pijanym kierowcom do sprawy odniosło się Ministerstwo Sprawiedliwości. Resort na wstępie wyjaśnił, iż nieprawdą jest, że za pomocą nowo wprowadzonych przepisów ministerstwo zamierza finansować Fundusz Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Penitencjarnej. To dlatego, że o ukaraniu nietrzeźwego kierowcy nawiązką na ten fundusz decyduje niezawisły i niezależny sąd, a nie resort sprawiedliwości lub minister.
Ministerstwo zwraca uwagę, że już dzisiaj w przypadku wypadku lub katastrofy w stosunku do nietrzeźwego kierowcy można orzec nawiązkę na rzecz funduszu, o czym stanowi art. 47 § 3 k.k. Ale to od sądu zależy, jaka kara zostanie orzeczona. Resort przypomina, że sędziowie dostosowują wymiar kary i środków karnych do osoby danego sprawcy i biorą pod uwagę stopień społecznej szkodliwości czynu, w tym stopnień zawinienia.
Kontrowersje związane z obowiązkiem orzeczenia przepadku pojazdu
Jedną z najbardziej krytykowanych kwestii związanych z konfiskatą pojazdów nietrzeźwym kierowcom była obligatoryjność kary. Jak zauważa Ministerstwo Sprawiedliwości, krytyczne uwagi w tej sprawie pojawiły się już na etapie prac legislacyjnych nad projektem ustawy i zostały zgłoszone m.in. przez Sąd Najwyższy, Rzecznika Praw Obywatelskich, Krajową Radę Radców Prawnych, Zespół ds. Prawa Karnego Stowarzyszenia Sędziów Polskich IUSTITIA, Stowarzyszenie Prokuratorów „Lex Super Omnia” czy Krakowski Instytut Prawa Karnego Fundacja.
- Przeczytaj także: Jest nowy projekt ustawy w sprawie konfiskaty samochodów. Wyjaśniamy punkt po punkcie
W ocenie resortu sprawiedliwości obowiązek orzeczenia przepadku pojazdu mechanicznego jest istotnym ograniczeniem kompetencji sądu w zakresie sprawowania wymiaru sprawiedliwości. Ministerstwo przypomina, że przepadek pojazdów funkcjonuje już w wielu krajach Unii Europejskiej, np. w Belgii, Finlandii, Estonii, Luksemburgu, Słowenii czy Włoszech, ale w większości krajów, w których został zapisany w systemie prawnym, orzekany jest fakultatywnie. Przeważnie zdarza się to wtedy, gdy nietrzeźwy sprawca wypadku drogowego zostanie skazany lub gdy kierowca kolejny raz zostanie zatrzymany podczas prowadzenia pojazdu pod wpływem alkoholu.
Mając na uwadze wszelkie krytyczne opinie dotyczące przepisów regulujących konfiskatę pojazdów za jazdę w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, resort sprawiedliwości przygotował projekt przepisów, które mają wyeliminować niejasności związane z przepisami obowiązującymi od 14 marca 2024 r. Projekt ustawy został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji i teraz zostanie skierowany do szerokich konsultacji publicznych.