• Czeskie przepisy drogowe różnią się w niektórych szczegółach od tych, które znamy z Polski
  • Drogi ekspresowe i autostrady są w Czechach przeważnie płatne – winietę warto kupić przed wyjazdem
  • W czeskich miastach obowiązują specyficzne oznaczenia miejsc parkingowych
  • Limit alkoholu obowiązujący kierowców to 0,0 promila

To nieprawda, że polscy kierowcy po przekroczeniu granicy całkowicie zmieniają styl jazdy i zawsze przestrzegają przepisów. To dlatego auta z polskimi rejestracjami często przyciągają uwagę zagranicznych policjantów. Sami sobie na to zasłużyliśmy. Oczywiście, nie wszystkie wykroczenia popełniamy ze złej woli, często powodem jest nieznajomość przepisów – te obowiązujące za granicą często różnią się od tych, które znamy z Polski. To jednak żadne usprawiedliwienie.

Dalsza część tekstu pod materiałem wideo:

Wyjazd do Czech: wymagane dokumenty

Uwaga. To, że w Polsce nie musimy wozić ze sobą ani fizycznego prawa jazdy, ani papierowych dokumentów pojazdu, nie oznacza wcale, że bez nich możemy się wybrać za granicę. Nie wystarczą też dokumenty w aplikacji mObywatel w smartfonie, ani nawet kopie dokumentów (no, chyba że zostały potwierdzone za zgodność z oryginałem przez np. konsulat albo ambasadę), potrzebne są oryginały. Ponieważ Czechy są w tzw. Strefie Schengen, jadąc tam, nie potrzebujemy paszportu, może to być także dowód osobisty. Ten wymóg dotyczy również dzieci – nie wystarczy legitymacja szkolna, potrzebny jest dowód osobisty (nie trzeba być osobą pełnoletnią, żeby taki dostać), albo paszport. Dotyczy to także krótkich, jednodniowych czy nawet kilkugodzinnych wyjazdów.

W przypadku osób pełnoletnich prawo jazdy nie jest uznawane za ważny dokument podróżny.

Podróże po Czechach: jak zapłacić za autostrady i drogi ekspresowe

Większość czeskich autostrad i dróg szybkiego ruchu jest płatnych, przed wyjazdem do Czech warto wykupić winietę (Elektronická dálniční známka), bo zwykle trudno zaplanować trasę obejmującą wyłącznie darmowe odcinki (oznaczenie BEZ POPLATKU”. Od dwóch lat winieta występuje tylko w formie elektronicznej – nalepki na szybę odeszły już do lamusa. Winiety elektroniczne można wykupić na wybrany okres (10 dni, miesiąc, rok), nawet z trzymiesięcznym wyprzedzeniem.

Ceny winiet dla aut do 3,5 t.:

  • 10-dniowa: 310 koron czeskich (ok. 59 zł)
  • 3-dniowa: 440 koron (ok. 84 zł)
  • roczna: 1500 koron (ok. 285 zł)

Dla pojazdów zasilanych gazem ziemnym lub biometanem, ale nie LPG obowiązują stawki obniżone o połowę.

Winietę wykupuje się na konkretne auto, przy zakupie należy podać jego numer rejestracyjny i kraj rejestracji, a także to, od kiedy ma być liczona jej ważność.

Najprostszym sposobem uzyskania winiety jest skorzystanie bezpośrednio ze strony czeskiego operatora autostrad https://edalnice.cz (która jest dostępna również w języku polskim), bo pośrednicy niekiedy pobierają prowizję. Winietę elektroniczną można też wykupić na wybranych stacjach paliw w Czechach, w tamtejszych urzędach pocztowych oraz w automatach przy przejściach granicznych.

Płatne autostrady w Czechach Foto: Shutterstock/Jan Pohunek
Płatne autostrady w Czechach

Zwolnienie z opłat za autostrady w Czechach

Użytkownicy aut bezemisyjnych i niskoemisyjnych (samochody elektryczne, na wodór lub z napędem hybrydowym, o poziomie emisji CO2 do 50 g/km) mogą wystąpić o zwolnienie z opłat autostradowych. Uwaga. Zwolnienia m.in. dla aut przewożących osoby niepełnosprawne czy dla pojazdów zabytkowych dotyczą tylko samochodów zarejestrowanych w Czechach. Informacje o sposobie uzyskania zwolnienia z opłaty znaleźć można pod adresem https://edalnice.cz/pl/zwolnienie-z-oplaty/index.html

Pojazdy i zespoły pojazdów powyżej 3,5 tony, w tym również kampery i auta z ciężkimi przyczepami podlegają odrębnemu systemowi naliczania opłat https://mytocz.eu/pl/charged-vehicles/vehicles-subject-to-toll-payment

Motocykle są z opłat autostradowych zwolnione.

Nie ma co liczyć na to, że przejazd bez wniesienia opłaty się nam upiecze – system kontroli jest skuteczny i szczelny.

  • Kara za poruszanie się po drogach płatnych bez winiety: do 20 tys. koron.
  • Kara za wyłudzenie zwolnienia z opłaty (np. podanie fałszywych danych o emisji spalin): do 100 tys. koron.

Parkowanie w Czechach – nie dla daltonistów

W Czechach obowiązują specyficzne zasady dotyczące zatrzymywania i parkowania aut.

Żółta, ciągła linia wzdłuż jezdni oznacza zakaz zatrzymywania, przerywana żółta linia to zakaz parkowania. Miejsca oznaczone na niebiesko przeznaczone są wyłącznie dla mieszkańców, zatrzymanie się tam autem na zagranicznych rejestracjach grozi szybko mandatem.

Parkowanie w Czechach: kolory linii mają znaczenie Foto: Shutterstock/Vereshchagin Dmitry
Parkowanie w Czechach: kolory linii mają znaczenie

Osobny system oznaczeń obowiązuje w Pradze. Miasto podzielono na strefy:

  • niebieską (dla uprawnionych mieszkańców)
  • fioletową (parking płatny, dla turystów do 24 h, mieszkańcy bez ograniczeń)
  • pomarańczową (parkowanie płatne, ograniczone czasowo do 2 godzin lub do czasu wskazanego na znaku)

W Czeskich miastach, parkując w pobliżu torów tramwajowych, należy pamiętać o zachowaniu odstępu do nich wynoszącego nie mniej niż 3,5 m.

Czechy: limit alkoholu w wydychanym powietrzu

Choć Czesi znani są z zamiłowania do dobrych trunków, a czeskie piwa uchodzą za jedne z najlepszych na świecie, to kierowcy muszą mieć się na baczności. Nawet na drugi dzień po intensywnej degustacji czeskich piw lepiej zrezygnować z prowadzenia auta.

Limit alkoholu we krwi dla kierowców to 0,0 promila.

W przypadku kontroli drogowych badanie alkomatem jest w zasadzie obligatoryjne.

Postępowanie w razie stłuczek, wypadków, kontroli drogowych. Jazda uszkodzonym autem

W przypadku wypadków (jeśli są poszkodowane osoby), kolizji, w których sprawca jest nieustalony, ale także przy szkodach na więcej niż 20 tys. koron czeskich (ok. 3800 zł) trzeba koniecznie wzywać policję. Jeśli nasze auto ma wyraźne ślady uszkodzeń po kolizji (nawet jeśli nie są to uszkodzenia wpływające na bezpieczeństwo czy możliwość kontynuowania podróży, np. wgniecenia czy obcierki), to możemy mieć problemy przy wyjeździe z Czech. W takich przypadkach wymagane jest sporządzenie specjalnego, policyjnego protokołu z opisem uszkodzeń – można tego uniknąć, zgłaszając szkody przy wjeździe, np. służbom granicznym czy policji.

W razie stwierdzenia wykroczenia policjanci mogą pobrać karę na miejscu (w gotówce, czasem również przyjmowane są płatności kartą), może też być pobrana kaucja na poczet przyszłej kary (jeśli kierowca nie przyjmuje mandatu) – w skrajnych przypadkach jako zabezpieczenie może być zatrzymany np. samochód lub jego dokumenty.

W przypadku poważnych wykroczeń policja może na miejscu zatrzymać prawo jazdy, a nawet założyć blokadę na koło auta, żeby uniemożliwić kontynuowanie jazdy.

Jeśli wcześniej popełniliśmy w Czechach jakieś wykroczenie, dostaliśmy mandat, ale nie opłaciliśmy go, to w razie kontroli funkcjonariusze policji czy służb granicznych mogą egzekwować także takie zaległe kary.

Uwaga. Jeżeli podczas rodzinnej wycieczki do Czech zamierzacie jeździć także na rowerach, to musicie pamiętać, że rowerzyści poniżej 18 roku życia muszą jeździć w kasku.

 Foto: Janusz Pienkowski / Shutterstock

Ograniczenia prędkości w Czechach

Czechy to jeden z większych producentów sprzętu do pomiarów prędkości, a czeska policja często z niego korzysta. W radary i rejestratory mogą być wyposażone zarówno oznakowane, jak i nieoznakowane radiowozy, a do karania kierowców za przekroczenie prędkości uprawniona jest nie tylko policja, ale także straże miejskie (Obecní policie lub Městská policie). Na niektórych trasach działają odcinkowe pomiary prędkości.

  • W terenie zabudowanym obowiązuje ograniczenie prędkości do 50 km/h.
  • Poza terenem zabudowanym: 90 km/h.
  • Na autostradach: 130 km/h.
  • W odległości od 50 m od przejazdu kolejowego obowiązuje ograniczenie do 30 km/h.

Za przekroczenie prędkości w terenie zabudowanym (na terenie miejscowości) o 40 km/h i poza terenem zabudowanym o 50 km/h grozi kara od 5 do 10 tys. koron i od 6 do 12 miesięcy zakazu prowadzenia pojazdów.

Obowiązkowe wyposażenie pojazdu:

  • apteczka;
  • trójkąt ostrzegawczy;
  • koło zapasowe lub zestaw naprawczy;
  • kamizelki odblaskowe dla kierowcy i pasażerów.