System CEPiK wciąż niekompletny. Z 14 funkcji uruchomiono tylko sześć. Raport NIK

• Modernizacja CEPiK pozostaje daleko w tyle za oczekiwaniami, mimo wieloletnich starań
• Z 14 zaplanowanych funkcji systemu, uruchomiono jedynie sześć
• Opóźnienia związane z problemami finansowymi i koncepcją sprawowania władzy oraz realizacji zadania
• Raport NIK-u ujawnia błędy i zaniedbania wymagające natychmiastowej naprawy

CEPiK, który powstał w latach 2003-2010, od początku borykał się z problemami. W 2013 r. Ministerstwo Cyfryzacji podjęło decyzję o modernizacji systemu, podpisując umowę z Centralnym Ośrodkiem Informatyki. Jednak, pomimo upływu lat, wiele funkcji systemu nadal nie jest dostępnych.

W 2017 r. uruchomiono Centralną Ewidencję Pojazdów 2.0, ale nie udało się wprowadzić Centralnej Ewidencji Kierowców 2.0. W 2018 r. umowa została rozwiązana, co zdaniem NIK-u, było dobrym posunięciem, gdyż kontynuowanie prac nad już przestarzałym systemem nie miałoby sensu. Niemniej jednak decyzja ta spowodowała dalsze opóźnienia.

Dalsza część tekstu pod materiałem wideo

• Przeczytaj także: Wjechał hulajnogą na ekspresówkę. Policjanci od razu sięgnęli po bloczek mandatowy

Niezbyt imponujące tempo rozwoju

Raport NIK-u ujawnia, że mimo wyboru Wytwórni Papierów Wartościowych na wykonawcę modernizacji CEK-u w lutym 2021 r., umowa nie została podpisana. Zadania Ministerstwa Cyfryzacji przejęła Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, a ministerstwo zostało ponownie utworzone w maju 2023 r. Te zmiany wpłynęły na płynność przebiegu modernizacji, który nie jest zbyt imponujący.

Spośród planowanych usług CEPiK 2.0, uruchomiono jedynie sześć:

• Historia pojazdu – uruchomiona w 2017 r.;
• Bezpieczny autobus – uruchomiona w 2017 r.;
• Mój Pojazd – uruchomiona w 2018 r.;
• Sprawdź uprawnienia kierowców – uruchomiona w 2020 r.;
• Normy emisji spalin EURO w historii pojazdu oraz w aplikacji mObywatel – uruchomiona w 2023 r.;
• Historia pojazdu w aplikacji mObywatel – uruchomiona w 2023 r.

Pozostałe osiem usług, które mają być wprowadzone, to:

• Sprawdź uprawnienia kierowcy;
• Sprawdź swoje uprawnienia;
• Udostępnij swoje dane pracodawcy;
• Sprawdź informację o swoich punktach karnych (funkcja przebudowana);
• Sprawdź szkołę jazdy i instruktora;
• Złóż wniosek o kartę kwalifikacji kierowcy;
• Uzyskaj prawo jazdy;
• Przypominaj o terminach.

Dodatkowo NIK zapowiedziała, że w przyszłości w zmodernizowanej bazie CEPiK możliwe będzie elektroniczne złożenie wniosku o rejestrację pojazdu, a także wygenerować umowę dotyczącą jego sprzedaży. Opóźnienia mają wynikać z jednej strony z odmiennej koncepcji sprawowania władzy i realizacji zadania, ale też przez problemy z pieniędzmi.

• Przeczytaj także: Od piątku trzeba mieć nową, obowiązkową naklejkę w samochodzie. Nie wolno jej zrywać

Nie wszyscy równo składali się na CEPiK

NIK zwraca uwagę na problemy z finansowaniem systemu CEPiK. Mimo że utrzymanie i rozwój systemu są opłacane z Funduszu CEPiK, utworzonego z opłat ewidencyjnych pobranych od kierowców, CEPiK 2.0 nie zbierał danych na temat należnych opłat i nie generował informacji o kwotach, które powinny wpływać na fundusz.

Zaległości Funduszu CEPiK w latach 2018–2023 (do 31 marca) w tys. zł.NIK

Raport NIK-u wykazał, że tylko 11 z 14 sprawdzonych starostw przekazywało należne pieniądze na czas, a 57 proc. stacji kontroli pojazdów nie przekazywało opłat w terminie. Dodatkowo NIK wyraził wątpliwości co do sposobu wykorzystania zebranych funduszy. W latach 2019-2023, znaczna część wpływów do Funduszu nie była wykorzystywana na utrzymanie i rozwój CEPiK-u.

Procentowa wartość wydatków poniesionych z Funduszu CEPiK w latach 2019–2023 (30 czerwca), które nie dotyczyły systemu CEPiKNIK

Raport NIK-u przedstawiła swoje wnioski:

• Do premiera o podjęcie działań, które zapewnią finansowanie z Funduszu CEPiK wyłącznie zadań związanych z systemem informatycznym CEPiK zgodnie z pierwotnym celem ustanowienia Funduszu.

Do Ministra Cyfryzacji:

• o podjęcie skutecznych działań mających na celu dokończenie budowy systemu CEPiK 2.0 w celu centralizacji ewidencji źródłowych (CEP, CEK) oraz udostępnienia kolejnych e-usług;
• o kontynuowanie działań mających na celu ustalenie kwoty należności oraz zaległości Funduszu CEPiK;
• wprowadzenie skutecznego mechanizmu bieżącej weryfikacji należności oraz zaległości Funduszu CEPiK;
• o bieżące dochodzenie należności przeterminowanych Funduszu CEPiK.