Po raz pierwszy Elon Musk nie jest w centrum uwagi i nie jest z tego powodu zadowolony. Jego firma (Tesla) produkująca samochody elektryczne została wykluczona z listy firm Komisji Europejskiej, które są badane w ramach dochodzenia w sprawie chińskich dotacji dla firm produkujących pojazdy elektryczne. Unia Europejska prowadzi takie dochodzenie, ponieważ stara się chronić przed rosnącym zalewem chińskiego importu.
TeslaJonathan Weiss / Shutterstock
Tesla jest zdecydowanie największym eksporterem pojazdów elektrycznych z Chin do Europy. Dlatego chce być zaangażowana w unijne dochodzenie w sprawie sprawdzania wysokości subsydiów.
Jeśli zostanie wykluczona, argumentują jej prawnicy, amerykański gigant pojazdów elektrycznych może zostać niesprawiedliwie objęty cłami wyrównawczymi nałożonymi z racji chińskich dotacji przyznanych innym firmom działającym na tamtejszym rynku.
Komisja Europejska wybrała trzech chińskich producentów aut: BYD, SAIC i Geely.
"Decyzja Komisji o wykluczeniu z próby zdecydowanie największego producenta eksportującego jest całkowicie bezprecedensowa i niemożliwa do utrzymania" – czytamy w odpowiedzi prawnej Steptoe & Johnson (firma reprezentująca Teslę), do której dotarło Politico. Dodano w niej, że nieuwzględnienie Tesli jest "całkowicie nieuzasadnione", biorąc pod uwagę, że eksportuje ona do Europy więcej niż każda trzech wybranych firm.
W pierwszych sześciu miesiącach 2023 r. Tesla odpowiadała za 39 proc. eksportu pojazdów elektrycznych z Chin. W przypadku SAIC było to 26,3 proc. i 16 proc. – BYD. Najmniejszy udział ma koncern Geely, który odpowiada za 1,5 proc. eksportu. Dane pochodzą z raportu Centrum Studiów Strategicznych i Międzynarodowych (Center for Strategic and International Studies).
Dlaczego Tesla chce znaleźć się na liście UE?
Zakres firm uwzględnionych w kontroli ma pomóc w określeniu wysokości ceł wyrównawczych. Jeśli Komisja znajdzie dowód na subsydia dla tych trzech producentów, obliczy średnie dodatkowe cło, które będzie miało zastosowanie do całego importu pojazdów elektrycznych pochodzących z Chin, nawet takich jak Tesla, choć nie podlegała ona sprawdzeniu.
Nieobjęte próbą współpracujące firmy otrzymują "średnią ważoną tych obciążeń", powiedział rzecznik Komisji Olof Gill, dodając: "Komisja nie pobiera automatycznie próbek od wszystkich firm, które tego chcą".
Tesla Model 3Tesla
Zgodnie z notatką Komisji skierowaną do "zainteresowanych stron", z którą zapoznało się Politico, Komisja wybrała firmy do próby na podstawie wielkości ich eksportu, ale także innych informacji, w tym możliwości korzystania z subsydiów.
Jednak według prawników Tesli jest to odstępstwo od zwykłej praktyki. W nocie do Komisji argumentują oni, że organ wykonawczy UE w kilku poprzednich dochodzeniach "wyraźnie odmówił" oparcia się na kryteriach innych niż wielkość eksportu.
Konsekwencje mogą wstrząsnąć biznesem Tesli
"Chińskie firmy prawdopodobnie otrzymały wsparcie finansowe od Pekinu, aby zapewnić im przewagę na rynku globalnym i krajowym" – powiedział Matthias Schmidt, niezależny analityk motoryzacyjny, dodając, że: "Tesla mogła nie skorzystać w identycznym stopniu z takich dotacji". Analityk uważa jednocześnie, że: "To zrozumiałe, że Tesla byłaby gorzko rozczarowana. Trzeba uważać to za ekonomiczną karę zbiorową".
Schmidt powiedział, że istnieje jeszcze jeden dobry powód, dla którego UE powinna pozostawić Teslę poza listą. Zwiększenie cen samochodów produkowanych w Chinach mogłoby zmusić Teslę do rozszerzenia produkcji w Europie. Firma produkuje swój Model Y w ogromnej fabryce pod Berlinem, podczas gdy wszystkie samochody Model 3 są wytwarzane w Chinach.
"Może to być sposób na pokazanie Tesli, żeby zrezygnowała z produkcji w Chinach i zainwestowała więcej w fabryki w Europie, tworząc tu bardzo potrzebne miejsca pracy" - powiedział jeszcze Matthias Schmidt. "Byłoby to zaproszenie Tesli do przeniesienia produkcji Modelu 3 z Chin do Europy".
Autorzy artykułu: WILHELMINE PREUSSEN, JOSHUA POSANER, CAMILLE GIJS
