- Pierwsze trzy generacje miały silnik chłodzony powietrzem, wszystkie napędzane są bokserami B6 umieszczonymi z tyłu
- Kolejne generacje były coraz mocniejsze i coraz większe – dłuższe i szersze, jednak klasyczna sylwetka z dużym skrzydłem pozostaje niezmienna
- Pierwsze generacje z napędem na tylne koła były trudna do opanowania, po wprowadzeniu 4x4 i kolejnych systemów wspomagających 911 Turbo prowadziło się coraz łatwiej
- Więcej takich informacji znajdziesz na stronie głównej Onet.pl
- Dużo czytania, a mało czasu? Sprawdź skrót artykułu
Turbosprężarka nigdy nie stanowiła problemu w Porsche 911. Był nim raczej nieokrzesany, na tamte czasy wręcz gwałtowny sposób narastania mocy. Doświadczeni kierowcy widzieli w tym wyzwanie, któremu należy sprostać. Za to niewprawni lub brawurowi byli – delikatnie mówiąc – niemile zaskoczeni, gdy tył auta na wyjściu z zakrętu robił zupełnie coś innego, niż kierowca miał na myśli.
Dziś nie musimy już martwić takimi niespodziankami. Najnowszą generację 992 prowadzi się prawie tak łagodnie jak samochód kompaktowy. Tak bezproblemowo jak teraz kieruje się nowoczesnym Porsche 911 Turbo do pierwszej generacji, typu 930, nawet nie udawało się wsiąść. Tak oto cofamy się do czasów pierwszego 911 Turbo. Historię ilustruje ekstrawagancki egzemplarz z 1976 r., który niegdyś należał do Ferry’ego Porsche. Jego ciemnozielony lakier doskonale harmonizuje z elementami wykończenia materiałem w kratkę i bawolą skórą.
Porsche 911 Turbo – typ 930
Model seryjny pierwszej generacji Porsche 911 Turbo zaprezentowano na salonie paryskim w 1974 r., ale już rok wcześniej podczas IAA we Frankfurcie całkiem bez fanfar pokazano gotowe do jazdy studium samochodu. Z tyłu umieszczono 2,7-litrowy silnik wolnossący z niedziałającymi częściami turbosprężarki. Ostatecznie w samochodzie seryjnym pracował silnik o pojemności 3,0 l, mocy 260 KM i 343 Nm momentu obrotowego.
Masywne skrzydło, sprawiało, że za autem obracały się głowy, a poszerzona karoseria spotkała się z takim uznaniem, że Porsche zaczęło ją oferować jako opcję do zwykłej Carrery. Początkowo do zmiany przełożeń musiała starczać usztywniona skrzynia 4-biegowa, w ostatnim roku produkcji (1989) dodano piąty bieg. Pierwotny silnik zastąpiono w 1977 r. zmodernizowanym 3.3, co sprawia, że auta z jednostką 3.0 są dziś bardzo poszukiwane, a co za tym idzie – droższe. Wyprodukowano ich 2850 sztuk. Wersji z silnikiem 3.3 w ciągu około 12 lat produkcji powstało więcej.
Przeczytaj też:
- Porsche 911 Turbo S Cabrio – przeciąg przepotężny
- Trzy generacje Porsche 911 Turbo – marzenie w wersji turbo
- Sprawdź internetową subskrypcję Auto Świata
Konieczność modernizacji była spowodowana niezaspokojonym apetytem nabywców. O ile w 1974 r. Porsche 911 Turbo z silnikiem o mocy 260 KM wywoływało sensację, o tyle później klienci domagali się więcej mocy. I ją dostali. Silnik 3.3 wysyłał w kierunku tylnej osi okrągłe 300 KM. Żeby wszystko przebiegało gładko, inżynierowie musieli dołożyć intercooler. Efekt ostrego zrywu pierwszej generacji modelu został złagodzony.
Po 930 planowany był całkiem nowy model, który miał skorzystać z doświadczeń Porsche 959. Temu przedsięwzięciu przeszkodziła jednak zmiana u szczytów władzy w firmie. Napęd 4x4, elektrycznie sterowane skrzydło, biturbo – pierwotne pomysły były innowacyjne w wielu dziedzinach, musiały jednak zniknąć w szufladzie, ale już w generacji 993 znowu zostały wygrzebane. Rezultatem zmiany kursu stała się kilkuletnia rynkowa nieobecność „911-tki” Turbo.
Porsche 911 Turbo – typ 964
Dopiero w 1991 r. doładowane 964 było gotowe do akcji, choć początkowo musiało nosić stare szaty większego brata. Silnik i skrzydło to te najbardziej oczywiste części nowego auta. W pierwszej wersji 3,3-litrowy silnik rozwijał moc 320 KM, my mamy do dyspozycji nieco późniejszy wariant 360-konny. Na koniec wersja 3.3 pożegnała się fajerwerkiem w postaci Turbo S o lekkiej konstrukcji – 381 KM plus 180-kilogramowa dieta. Powstało 86 egzemplarzy tego auta w cenie 295 000 niemieckich marek za sztukę. W tym czasie inżynierowie Porsche pracowali nad turbodoładowaną pochodną silnika 3.6 z Carrery, który miał się stać ostatnim wariantem z jedną turbosprężarką, gdyż jego następca 993 stawiał na doładowanie biturbo.
Porsche 911 Turbo – typ 993
Jednak los generacji 993 Turbo był już przypieczętowany podczas jej premiery w 1995 r. Dwie turbosprężarki, każda z intercoolerem, napęd 4x4, 6-biegowa przekładnia i wygląd, jeszcze dziś aktualny. Typ 993 Turbo przełamuje barierę 400 KM o 8 KM, do „setki” przyspiesza w 4,5 s, a na drodze zachowuje się bez porównania nowocześniej niż wszyscy jej przodkowie. Napęd 4x4 ma w tym znaczący udział, ponieważ w czasach przed wprowadzeniem wszystkich tych nadzwyczajnych systemów asystenckich, to właśnie on stanowi o różnicy. Na przednie koła za pośrednictwem sprzęgła wiskotycznego trafia 5-40 proc. napędu. W 1998 r. zeszło z taśm ostatnie chłodzone powietrzem 911 Turbo. Był to 5978. egzemplarz typu 993.
Porsche 911 Turbo – typ 996
Następca, typ 996, wprowadzał 911 Turbo w 2000 r. w nową erę. Przy tym chłodzone cieczą silniki były zaledwie detalem. Nadwozie, wnętrze, układ jezdny – prawie żadna część nie oparła się zmianom. Silnik w swojej zasadniczej konstrukcji pochodzi z wyczynowego samochodu GTI, który wygrał w 1998 r. 24-godzinny wyścig Le Mans. Moc 420 KM została w 2004 r. w wersji Turbo S powiększona o kolejnych 30 KM. Opcjonalna 5-stopniowa skrzynia Tiptronic zapowiadała zmierzch ręcznej zmiany biegów. Następcę 997 Turbo można było jeszcze zamówić z manualem, ale wraz z modernizacją modelu w 2008 r. ten etap historii również został zamknięty.
Porsche 911 Turbo – typ 997
Typ 997 stylistycznie nawiązywał do 993. Miał okrągłe światła przednie, co przez fani – zniesmaczeni reflektorami w kształcie jajek sadzonych u poprzednika – przyjęli z prawie euforyczną radością. Także tył nowego modelu został zaprojektowany z większą lekkością. Tylne światła stały się płaskie, tył – szerszy, skrzydło przylega do nadkoli.
Pod nim pracuje znów 3,6-litrowe B6 o krótkim skoku, teraz 480-konne. Modernizacja w 2008 r. zaowocowała wersją Turbo S (530 KM), a podstawowe 911 Turbo wzmocniono do 500 KM. Dzięki zmiennej geometrii turbiny reakcja na dodawanie gazu stała się jeszcze bardziej harmonijna. Przede wszystkim jednak maksymalny moment obrotowy 620 Nm stał się dostępny wcześniej. W 996 ostra jazda zaczynała się dopiero od 3500 obr./min, teraz cała siła dostępna była już od 2000 obr./min.
Porsche 911 Turbo – typ 991
Typ 991 pozwala na jeszcze dynamiczniejsze prowadzenie. Powiększony do 3,8 l silnik wykonał potężny skok – w naszym przypadku do 560 KM w Turbo S. Taka moc umożliwia rozwinięcie prędkości 318 km/h, a przyspieszenie do 100 km/h w 3,1 s zbliża się już do bariery 3,0 s.
Porsche 911 Turbo – typ 992
Jeśli te liczby robią na Was wrażenie, to rzućcie okiem na osiągi najmłodszego członka klanu 911 Turbo. Model 992 w wersji Turbo S rozwija moc 650 KM, do „setki” przyspiesza w 2,7 s, a jego dynamika poprzeczna robi na kierowcy jeszcze większe wrażenie. Przednie koła mocno trzymające się drogi, wchodzący w zakręt tył, wszystko prawie bez bocznych przechyłów. Można go prowadzić tak intuicyjnie i łagodnie, że każdy może jeździć szybko. To coś, co w czasach 930 było zupełnie niemożliwe.
Porsche 911 Turbo – komentarz
45 lat Porsche 911 Turbo i 8 samochodów, które w swoich czasach były ukoronowaniem sportowej gamy Porsche. Aktualny, typ 992, jest perfekcyjnym 911 Turbo. Ostatni chłodzony powietrzem, typ 993, najbardziej kultowym. Jeśli ktoś taki ma, nie powinien go nigdy sprzedawać – to lokata kapitału dająca najwięcej frajdy!
Galeria zdjęć
1/19 Frakcja 911 chłodzonych powietrzem (od lewej): pra-Turbo 930 przed 993, za nimi 964 z silnikiem 3.6, na końcu drugie 930 – z silnikiem 3.3 w wersji cabrio
2/19 Porsche 911 Turbo 3.0 (930, 1975-77) Silnik B6, turbo, z tyłu wzdłużnie • Poj. skok 2994 cm3 • Moc 260 KM przy 5500 obr./min • Maks. moment obr. 343 Nm przy 4000obr./min • Napęd tył/4b man. • Dł./szer./wys. 4291/1775/1320 mm • Masa własna 1195 kg (DIN) • 0–100 km/ 5,4 s • Vmaks 250 km/h • Cena (w Niemczech) 65800 DM (1975)
3/19 Cienkie koło kierownicy, długi drążek zmiany biegów: z dzisiejszą ergonomią auta sportowego 1. generacja (930) ma niewiele wspólnego. Jednak pierwotny charakter samochodu nadal cieszy
4/19 Tylko 1642 sztuk kabrioletu trafiło do klientów. Ten egzemplarz z ostatniego roku produkcji 1989 przejechał zaledwie 14 500 km. Porsche 911 Turbo 3.3 (930, 1978-89) Cabrio (1987-89) Silnik B6, turbo, z tyłu wzdłużnie • Poj. skok. 3299 cm3 • Moc 300 KM przy 5500 obr./min • Maks. moment obr. 430 Nm przy 4000 obr./min • Napęd tył/5b man. • Dł./szer./wys. 4291/1775/1320 mm • Masa własna 1335 kg (DIN) • 0–100 km/h 5,2 s • Vmaks 260 km/h • Cena (w Niemczech) 156500 DM (1989 r.)
5/19 Subtelnie zmodernizowane wnętrze z nową kierownicą, 5-biegowa skrzynia pojawiła się w 1989 r. Nowoczesne radio w stylu retro pochodzi z kolekcji zabytkowych akcesoriów
6/19 Zmiana w zarządzie firmy spowodowała, że radykalnie nowe 911 Turbo musiało pójść w odstawkę. Korzystniejsze pod względem kosztów okazało się 964 Turbo mocno nawiązujące do 930. Porsche 911 Turbo 3.6 (964, 1990-1994) Silnik B6, turbo, z tyłu wzdłużnie • Poj. skok. 3600 cm3 • Moc 360 KM przy 5500 obr./min • Maks. moment obr. 520 Nm przy 4200 obr/min • Napęd tył/5b man. • Dł./szer./wys. 4275/1775/1290 mm • Masa własna 1395 kg (DIN) • 0–100 km/h 4,8 s • Vmaks 280 km/h • Cena (w Niemczech) 207880 DM (1994) r.
7/19 Rozmieszczenie wskaźników w 964 jest prawie identyczne z tym z jego poprzednika 930, jednak sama deska rozdzielcza została zaprojektowana od nowa. Po raz pierwszy pojawił się airbag!
8/19 Bokser bitturbo z generacji 993 wymaga dużego intercoolera. Dlatego tylne skrzydło ma tak masywną podstawę. Porsche 911 Turbo (993, 1995-1997) Silnik B6, biturbo, z tyłu wzdłużnie • Poj. skok. 3600 cm3 • Moc 450 KM przy 6000 obr./min • Maks. moment obr. 585 Nm przy 4500 obr./min • Napęd 4x4/6b man. • Dł./szer./wys. 4245/1795/1285 mm • Masa własna 1500 kg (DIN)• 0–100 km/h 4,1 s • Vmaks 300 km/h • Cena (w Niemczech) 222500 DM (1998 r.)
9/19 W 993 pochodzenie wciąż można wyraźnie zidentyfikować. Nawet jeśli dźwignia zmiany biegów i kierownica są bardziej nowoczesne, to nadal są to lata 90.
10/19 45 lat rozwoju uczyniło z trudnej do poskromienia bestii łatwy do prowadzenia supersamochód. Na zdjęciu generacje z silnikiem chłodzonym cieczą (od lewej: 992, 991, 997, 996)
11/19 Spójrz mi w oczy! Reflektory okrzyknięte jajkami sadzonymi nie bardzo przypadły fanom do gustu Porsche 911 Turbo S (996, 2000-2005) Silnik B6, biturbo, z tyłu wzdłużnie Poj. skok. 3600 cm3 • Moc 450 KM przy 5700 obr./min • Maks. moment obr. 620 Nm przy 3500–4500 obr./min • Napęd 4x4/6b man. • Dł./szer./wys. 4435/1830/1295 mm • Masa włąsna 1590 kg (DIN) • 0–100 km/h 4,2 s • Vmaks 307 km/h • Cena (w Niemczech) 142248 Euro (2004 r.)
12/19 Rewolucja w kokpicie 996: daszek nałożony nad zegarami i prawie kwadratowy panel obsługi pośrodku z klimatyzacją i nawigacją powyżej
13/19 Świetne właściwości jezdne dzięki aktywnym amortyzato- rom. Porsche 911 Turbo (997, 2006-2013 Silnik B6, biturbo, z tyłu wzdłużnie • Poj. skok. 3600 cm3 • Moc 353 480 KM przy 6000 obr./min • Maks. moment obr. 620 Nm przy 1950–5000 obr./min • Napęd 4x4/5b aut. • Dł./szer./wys. 4450/1852/1300 mm • Masa własna 1620 kg (DIN) • 0–100/200 km/h 3,9/12,5 s • Vmaks 310 km/h • Cena (w Niemczech) 140 152 euro (2007 r. )
14/19 Tiptronic 5b w opcji 997 zapowiadał zmierzch ręcznej skrzyni biegów w 911 Turbo
15/19 Porsche 911 Turbo S (991, 2013-2019) Silnik B6, biturbo, z tyłu wzdłużnie Poj. skok. 3800 cm3 • Moc 560 KM pzry 6500-6750 obr./min • Maks. moment obr. 700 Nm przy 2100–4250/min • Napęd 4x4/7b. dwusprzęgł. • Dł./szer./wys. 4506/1880/1296 mm • Masa własna 1605 kg (DIN) • 0–100 km/h 3,1 s • Vmaks 318 km/h • Cena (w Niemczech) 195246 euro (2013 r.)
16/19 Aluminiowe łopatko do perfekcyjnej zmiany biegów i kontroli na zakrętach. Model 991 z sprzed liftingu ma 560 KM
17/19 Porsche 911 Turbo S (992, od 2020 r.) Silnik B6, biturbo, z tyłu wzdłużnie • Poj. skok. 3745 cm3 • Moc 650 KM przy 6750 obr./min • Maks. moment obr. 800 Nm przy 2500–4000 obr./min • Napęd 4x4/8b dwusprzęgł. • Dł./szer./wys. 4535/1900/1303 mm • Masa własna 1640 kg (DIN) • 0–100/200 km/h 2,7/8,9 s• Vmaks 330 km/h • Cena (w Niemczech) 221782 euro
18/19 Małe łopatki do zmiany biegów dobrze leżą w dłoniach. We wnętrzu 992 zrobiło się nowocześnie
19/19 Wszystkie generacje – od najmłodszej 992 (od lewej) po pra-Turbo 990 z silnikiem 3.0
