- Pierwsza Łada powstaje w kwietniu 1970 roku. W tym samym roku w Polsce rozpoczyna nadawanie telewizja TVP2
- Auto, które jako pierwsze opuszcza fabrykę w niedzielę 19 kwietnia to wiśniowy WAZ 2101. Samochód montowano w nocy
- W zakładach zaprojektowanych do wytwarzania 600 tys. aut rocznie powstaje początkowo ponad 23 tys. samochodów (jeszcze w 1970 roku). W 1974 roku udało się uzyskać pierwszy milion
Sputnik, Poljot, Rubin, Zorka, Smiena, Zenit, Elektronika, Elektron i oczywiście Kałasznikow i Żiguli - kto jeszcze pamięta dzieła radzieckiej techniki? Pora przypomnieć jeden z nich. Miłośnicy historii mogą bowiem celebrować okrągłe urodziny jednego z radzieckich produktów - słynnej już Łady 2101, czyli Żiguli. Był to pierwszy radziecki samochód wyprodukowany przez Wołżańską Fabrykę Samochodów. W Rosji ochrzczono go nawet nazwą rosyjskiego samochodu stulecia (przegrała z nim m.in. Wołga GAZ-21).
Radziecka myśl techniczna, czyli włoska licencja
Oczywiście pierwsza Łada (jak i kolejne) ma niewiele wspólnego z radziecką myślą techniczną. Samochód ma bowiem włoski rodowód. Łada 2101 (nazywana w Rosji Żiguli) to nic innego jak licencyjny Fiat 124 z charakterystycznym znaczkiem z łodzią. A ściślej to auto dostosowane do trudnych warunków drogowych. Mając na uwadze stan rosyjskich dróg, zdecydowano się na modernizację podwozia i zawieszenia, wzmocniono skrzynię biegów i sprzęgło oraz zwiększono prześwit – w sumie doliczono się ponad 800 zmian konstrukcyjnych. Równie dobrze jednak, zamiast Fiata mogłaby to być popularna „Renówka”, ponieważ o względy władz ZSRR Fiat rywalizował właśnie z Renault.
Nietrudno zgadnąć, że już samo porozumienie zachodniej firmy z ZSRR było czymś szczególnym w latach 60. Zaledwie kilka lat wcześniej świat znajdował się przecież na skraju wojny atomowej za sprawą kryzysu kubańskiego. Cztery lata po słynnej konfrontacji obu mocarstw władze ZSRR wydają dekret o budowie zakładu w mieście Stawropol (nazwę zmieniono następnie na Togliatti).
W ciągu zaledwie kilku lat (budowę rozpoczęto w 1967 roku) powstaje nowoczesna fabryka o zdolności produkcyjnej do 600 tys. aut rocznie. Pierwszy samochód zjeżdża z taśmy 19 kwietnia 1970 roku. Wówczas w Polsce ważyły się losy Górnika Zabrze w Pucharze Zdobywców Pucharów. Kilka miesięcy później rozpoczyna nadawanie kanał telewizyjny TVP2, a Marek Piwowski świętuje premierę kultowego filmu „Rejs”.
Auto, które opuszcza fabrykę w niedzielę 19 kwietnia to wiśniowy WAZ 2101. Samochód montowano w nocy i zamiast od razu przewieźć do fabrycznego muzeum wybrano inną opcję. Pierwsza Łada odbyła inauguracyjną podróż w ramach stulecia Lenina. Wiśniowy egzemplarz trafił jednak ostatecznie do fabrycznego muzeum. Do końca miesiąca zbudowano jeszcze 6 sztuk.
Od 6 sztuk po milion - produkcja w ZSRR
Produkcja szybko się rozkręca – tak przynajmniej twierdzi sam producent. W zakładach, zaprojektowanych do wytwarzania 600 tys. aut rocznie, powstaje początkowo ponad 23 tys. samochodów (jeszcze w 1970 roku). W 1974 roku udało się uzyskać pierwszy milion. Rok później dwa miliony! W sumie WAZ wyprodukuje 4,8 mln egzemplarzy pierwszego modelu. Na wytworzenie 4 846 900 egzemplarzy potrzebuje 18 lat. Ostatni egzemplarz (WAZ-21011) pochodzi bowiem z 1988 roku. Już z czasów znacznie nowocześniejszej Łady Samary (kolejna rewolucja, gdyż oznacza przejście z tylnego napędu na przedni).
Rosjanie nie kryli dużych ambicji. Auto miało być bowiem także źródłem pożądanych dewiz, czyli obcych walut. Stąd samochód już w 1971 roku trafia na eksport. Na początek do „swoich” czyli Jugosławii oraz na „zgniły zachód” czyli do Belgii, Niderlandów i Finlandii. Wersje na eksport mają jednak inne emblematy. Używano bowiem nazwy LADA, gdyż uznano, że Żiguli nie będzie zbyt dobrze przyjęte za granicą. Zresztą w samym ZSRR samochód doczekał się także innych nazw. Pieszczotliwie nazywano go „kopiejka”, „pierwaja” czy „jediniczka”.
W 1971 roku za granicę trafi ponad 57 tys. samochodów. W sumie to ponad 1/3 rocznego eksportu aut z ZSRR. Rok później Łada miała już połowę udziałów.
Sowiecka rewolucja - pierwsza firmowa sieć serwisowa w ZSRR
Rewolucja w przypadku WAZ-2101 w ZSRR oznacza coś jeszcze. Łada chwali się, że to WAZ jako pierwszy w ZSRR stworzył firmową sieć serwisową. Plany znów były ambitne. Zakładano powstanie ogromnych centrów motoryzacyjnych. Każde z nich z 55 stanowiskami do obsługi aut. Ostatecznie powstały warsztaty z mniejszą liczbą stanowisk (15, 10 i 6). W ciągu pięciu lat od rozpoczęcia produkcji zbudowano 30 dużych centrów oraz 130 mniejszych stacji obsługi. Do dziś zostało ok. 300 dealerów już na terenie Rosji.
Z ponad 4,8 mln. wyprodukowanych aut ostało się całkiem sporo. Według danych producenta do dziś jest jeszcze ok. 400 tys. zarejestrowanych egzemplarzy. Ciekawe, ile przetrwa przez kolejną dekadę.
A jak wygląda historia Łady 2101 na zdjęciach? Rosjanie udostępnili bardzo interesujące archiwum zdjęć. Oto galeria z czasów ZSRR.
Początek produkcji. To najprawdopodobniej jeden z pierwszych egzemplarzy.
Zdjęcie z fabrycznego archiwum pierwszej wyprodukowanej serii Łady 2101.
Początki produkcji Łady. . W zakładach zaprojektowanych do wytwarzania 600 tys. aut rocznie powstaje początkowo ponad 23 tys. samochodów (jeszcze w 1970 roku).
Początek produkcji. To najprawdopodobniej jeden z pierwszych egzemplarzy.
Początek produkcji. To najprawdopodobniej pierwszy egzemplarz o ile nie interweniował wydział propagandy, czyli wczesna wersja marketingu.
Zdjęcie z fabrycznego archiwum pierwszej wyprodukowanej serii Łady 2101.
Początek produkcji. To najprawdopodobniej pierwszy egzemplarz o ile nie interweniował wydział propagandy, czyli wczesna wersja marketingu. Kwiecień 1970 roku.
Łada 2101 (nazywana w Rosji Żiguli) to nic innego jak licencyjny Fiat 124. A ściślej to auto dostosowane do trudnych warunków drogowych (mając na uwadze stan rosyjskich dróg zdecydowano się na modernizację podwozia i zawieszenia, wzmocniono skrzynię biegów i sprzęgło oraz zwiększono prześwit – w sumie doliczono się ponad 800 zmian konstrukcyjnych).
Produkcja szybko się rozkręca. Do końca kwietnia zbudowano jeszcze 6 sztuk. A potem.....
Żarty na bok. Oto jedno ze zdjęć z fabrycznego archiwum.
Produkcja w 1973 roku - Łada WAZ-2101
Produkcja w 1973 roku - Łada WAZ-2101
To już 5 milionów sztuk! Zdjęcie z lat 70.
Nie tylko auto zasługuje na uwagę.
Jedno ze zdjęć reklamowych.
Kolejna reklama. Tym razem z 1972 roku. Wersje na eksport mają inne emblematy. Używano bowiem nazwy LADA, gdyż uznano, że Żiguli nie będzie zbyt dobrze przyjęte za granicą.
Okolice Wołgi - tyle wiadomo z fabrycznego opisu.
Produkcja z latach 70.
Kolejna reklama z ZSRR.
Produkcja oczywiście w Togliatti. Dawniej Stawropol
Kolejna reklama z czasów ZSRR.
Produkcja w 1974 roku - Łada WAZ-2101. Końcowe badania auta.
Pora na montaż elementów dekoracyjnych. Data zdjęcia nieznana.
Rosjanie nie kryli dużych ambicji. Auto miało być bowiem także źródłem tak pożądanych dewiz, czyli obcych walut. Stąd samochód już w 1971 roku trafia na eksport.
W 1971 roku za granicę trafi ponad 57 tys. samochodów. W sumie to ponad 1/3 rocznego eksportu aut z ZSRR. Rok później Łada miała już połowę udziałów.
Wersje na eksport mają jednak inne emblematy. Używano bowiem nazwy LADA, gdyż uznano, że Żiguli nie będzie zbyt dobrze przyjęte za granicą. Zresztą w samym ZSRR samochód doczekał się także innych nazw. Pieszczotliwie nazywano go „kopiejka”, „pierwaja” czy „jediniczka”.