Ucieczka Tavrią z Ukrainy – 2250 km bez awarii. Teraz auto jest do kupienia

Oleksandr Biłyj rozpoczął swoją ucieczkę 1 marca. Jego zegarek wskazywał prawie 12, ale w rzeczywistości było już krótko po. Jego rodzinne miasto Winnica leży w centralnej Ukrainie, 260 km na południowy zachód od Kijowa. Rakiety spadły tam już pierwszego dnia wojny. Wszystko, co 71-latek zabrał ze swojego mieszkania, to trochę ubrań i na wpół gotowy model łodzi. "Żaglówka z drewna, chciałbym ją jeszcze dokończyć" – mówi emerytowany inżynier. Miał też ze sobą zapas żywności na kilka dni, dla siebie i kota, którego zabrał ze sobą. Własnej roboty konfiturę z wiśni również włożył do bagażu. "Nie powinna wpaść w ręce Rosjan" – mówi z uśmiechem.

Tavrią do córki i wnuczki na Zachodzie

Jego córka, która od wielu lat mieszka w Dolnej Saksonii, skoordynowała jego ucieczkę. Wiedziała, że na przejściach granicznych z Polską są długie kolejki, więc wysłała go w kierunku Rumunii, by potem przekierować go na Węgry. Swoją leciwą 53-konną Tavrią Oleksandr przemierzył teren wojenny. Wielokrotnie musiał się zatrzymywać z powodu alarmu przeciwlotniczego. Wtedy po prostu zjeżdżał na prawo, zatrzymywał auto i siedział w nim. "Dokąd miałbym biegać?" – pyta. Po drodze wielokrotnie trafiał na blokady dróg. Do granicy miał 700 km, raz potrzebował na przejechanie 120 km aż 30 l paliwa, tak długo trwało przedzieranie się przez teren objęty wojną. W Ukrainie tankował jeszcze benzynę 92-oktanową, ale jego Tavria jest niewymagająca.

"Nocą nie mogłem jechać, bo światła musiały pozostać zgaszone" – opowiada. Gdy dotarł do hotelu, został odprawiony z kwitkiem. Była godzina policyjna, więc postanowił spać w samochodzie. A jego Tavria nie ma nawet zagłówków. "Są wprawdzie otwory w siedzeniach, ale fabryka dostarczała auto bez zagłówków". Oleksandr kupił ZAZ-a Tavrię w 2002 r. za równowartość 2400 dolarów amerykańskich – nowy samochód z produkcji w Ukrainie. Jeździł nim przeważnie na działkę i nad jezioro. "Lubiłem surfować, deskę przymocowywałem do dachu, żagiel mieścił się w środku wzdłuż po złożeniu tylnej kanapy." Znów się uśmiecha. Mówi po rosyjsku, to jego mowa ojczysta, i trochę po niemiecku. "Tego nauczyłem się z niemieckich magazynów dla surferów".

Przed Tavrią było Audi

Jest patriotą, ale to nie dlatego jeździ Tavrią. Przyczyny są natury finansowej. "Moja emerytura to w przeliczeniu 70 euro na miesiąc." Części zamienne były dostępne w jego mieście rodzinnym, małych napraw podejmował się sam. "W 1997 r. kupiłem w Niemczech używane Audi 100, ale ono było dla mnie za drogie w utrzymaniu".

Teraz jeździ więc Tavrią, samochodem, który pokazuje, jak mocno Ukraińcy i Rosjanie byli ze sobą związani. "Niektóre części od Lady do niej pasowały" – mówi Oleksandr, w Europie Zachodniej sprzedawana była w salonach Łady, a Ameryce Południowej nosiła nawet nazwę Łada. Przedsiębiorstwo zostało założone już w 1863 r. przez Rosjanina. "Wszystko jest tu ze sobą powiązane, więc dlaczego Rosjanie nas zaatakowali?" – pyta. Cieszy się, że udało mu się uciec przed wojną. "Dawniej, owszem, ćwiczyliśmy, jak postępować w przypadku ataku lotniczego. Ale wtedy to Amerykanie mieli być agresorami."

Oleksandr mieszka teraz u swojej córki i 9-letniej wnuczki. "Nie sądziłam, że uda mu się dojechać tym małym starym autem aż tutaj" – mówi córka Kateryna. Jednak mały cud się zdarzył i Tavria wytrzymała trudy ucieczki. Oleksandr wierzy, że będzie mógł wrócić do Ukrainy. Jednak jego wierna towarzyszka, Tavria, ma zostać na Zachodzie. Dlatego szuka dla niej nowego domu – najlepiej u kolekcjonera youngtimerów. Właściciel chce ją sprzedać, bo potrzebuje pieniędzy. Każde euro się przyda.

ZAZ-1102 Tavria Nova – dane techniczne