- Polskie autostrady należą do najszybszych w Europie, ale wkrótce może się to zmienić
- Czesi już podjęli decyzję. Na wybranych autostradach będą mogli jeździć o 20 km/h szybciej niż teraz
- Włoski rząd także planuje podwyższenie limitów prędkości na tamtejszych autostradach
- W wielu europejskich krajach trwają dyskusje nad obniżeniem obecnych limitów – nie chodzi tylko o bezpieczeństwo!
Informacja o tym, że Czesi chcą zmienić dotychczasowy limit prędkości na autostradach ze 130 km/h do 150 km/h wzbudziła ostatnio olbrzymią medialną burzę w całej Europie. Bo przecież w wielu krajach od dłuższego czasu trwają dyskusje o tym, żeby ruch na autostradach spowalniać, a 130 km/h to limit, który teraz obowiązuje w większości krajów Unii, a szybciej można było dotychczas jeździć w zasadzie tylko w Niemczech (na części autostrad nie ma ograniczenia prędkości, jest tylko tzw. prędkość zalecana "Richtgeschwindigkeit", która wynosi 130 km/h), w Polsce (ograniczenie do 140 km/h) i w Bułgarii (ograniczenie do 140 km/h na nowych autostradach, na pozostałych do 130 km/h).
Dalsza część tekstu pod materiałem wideo
Czesi chcą jeździć szybciej od nas, ale tylko na wybranych trasach
Argumentów za zaostrzeniem ograniczeń prędkości na autostradach jest wiele – od bezpieczeństwa, przez ekologię, zwiększoną płynność ruchu, kiedy różnice prędkości między poszczególnymi pojazdami są mniejsze, aż po znaczne ograniczenie zużycia paliwa, co w ciągu ostatniego roku stało się znów szczególnie ważne. Czeskie władze najwyraźniej widzą to inaczej, ale… może się okazać, że z wielkiej medialnej chmury spadnie tylko mały deszcz. Po dokładniejszej analizie tego, co ma się zmienić już wkrótce na drogach Czech, okazuje się, że nowy, wyższy limit prędkości ma obowiązywać na zaledwie ok. 50 km spośród 1250 km czeskich autostrad. Mają to być odcinki nowe lub świeżo wyremontowane, które spełniają podwyższone wymogi dotyczące bezpieczeństwa, a takich jest nie tak wiele. No i wbrew temu, co sądzą niektórzy, zmiana nie weszła jeszcze w życie i raczej nie stanie się to przed końcem stycznia 2024 r.
Włosi chcą jeździć tak samo szybko, jak Czesi
Okazuje się, że prawicowy rząd Czech nie będzie prawdopodobnie w tych zmianach odosobniony, bo nad podobną modyfikacją przepisów pracuje również rząd Włoch. Tamtejszy wicepremier i minister transportu, Matteo Salvini, zlecił przygotowanie reformy włoskiego kodeksu drogowego, tak aby również w tym kraju można było podróżować po autostradach z prędkością do 140 km/h. Co ciekawe, tamtejsze przepisy pozwalają na to już teraz, ale po spełnieniu surowych wymogów technicznych, a także po złożeniu odpowiedniego wniosku przez zarządcę autostrady, więc dotychczas opcja ta była w zasadzie teoretyczna. Teraz ma się to zmienić, podwyższony limit prędkości ma obowiązywać na większej liczbie odcinków. Spośród ok. 7 tys. km włoskich autostrad zmiany będą możliwe nawet na ok. 2 tys. km – czyli tam, gdzie autostrady mają po trzy pasy ruchu w jednym kierunku. Z medialnych doniesień i z wypowiedzi przedstawicieli włoskiego rządu wynika, że ograniczenie do 150 km/h ma obowiązywać na m.in. na trasach:
- A4: odcinek Mediolan – Brescia (ok. 130 km);
- A14: odcinek Bolonia – Bari (ok. 650 km);
- A26: odcinek Genua-Voltri – Gravellona Toce (ok. 200 km);
- A30: odcinek Caserta – Salerno (ok. 60 km).
W sieci zawrzało od komentarzy, że w ten sposób prawicowe rządy chcą walczyć z "lewicową" ekologią. W końcu Matteo Salvini uważany przez lata za "przyjaciela Rosji", pozujący jeszcze kilka lat temu na moskiewskim Placu Czerwonym w koszulce z podobizną Putina, niekoniecznie musi być zainteresowany np. zmniejszeniem europejskiego zapotrzebowania na ropę naftową.
W których krajach planują obniżenie limitu prędkości na autostradach?
Zarówno czescy, jak i włoscy politycy chętnie powołują się na przykład Niemiec, czyli kraju, w którym na wielu autostradach nie ma ograniczeń prędkości. Tyle że akurat w Niemczech od dłuższego czasu trwa dyskusja nad zmianą przepisów i wprowadzeniem ograniczenia przynajmniej na poziomie "europejskiej średniej", czyli do 130 km/h. Opór społeczny jest jednak olbrzymi, choć zwolenników wprowadzenia ograniczenia prędkości jest w Niemczech coraz więcej. I to nie tylko wśród całkowicie odrzucających motoryzację ekologów – np. w sondażu wykonanym wśród członków największego niemieckiego automobilklubu ADAC za wprowadzeniem ograniczenia prędkości było aż 54 proc. ankietowanych, a przeciwko – 41 proc. uczestników badania.
Z kolei w Holandii już ponad 3 lata temu zmniejszono limit prędkości ze 130 km/h do 100 km/h, przy czym nowe ograniczenie obowiązuje tylko w ciągu dnia, nocą nadal na większości tamtejszych autostrad można się poruszać z prędkością do 130 km/h. Pierwotnie ograniczenie wprowadzono w celu zmniejszenia emisji tlenków azotu, po trzech latach okazało się, że przy okazji zauważalnie spadła liczba wypadków, mówi się też o niższym zużyciu paliw. Tyle że przy wielkości Holandii, realne różnice w czasach przejazdu w przypadku podróży z prędkością 100 lub 130 km/h, nie są przecież duże.
Obniżenie limitu prędkości w Austrii: duże nakłady dla małego efektu?
Dyskusje dotyczące obniżenia aktualnego limitu trwają też w Austrii, gdzie na razie również obowiązuje ograniczenie do 130 km/h. Tam również podnoszone są głównie argumenty ekologiczne i ekonomiczne, które jednak są skutecznie obalane np. przez przedstawicieli tamtejszego automobilklubu OEAMTC. Wskazali oni, że wprowadzenie generalnego ograniczenia do 100 km/h przyniesie najwyżej marginalne efekty w skali całego kraju, m.in. ze względu na to, że tylko ok. 40 proc. ruchu odbywa się tam na autostradach i drogach ekspresowych, a na samych autostradach, na trasach o największym natężeniu ruchu już teraz obowiązują ograniczenia do 100 km/h, a na niektórych nawet do 80 km/h. Według wyliczeń ekspertów automobilklubu, ograniczenie prędkości przyniosłoby oszczędności zużycia paliwa, w najlepszym razie rzędu od 1 do 3 procent. Co ciekawe, na niektórych autostradach w Austrii obowiązują wyższe limity prędkości dla aut elektrycznych i wodorowych niż dla benzyniaków czy diesli.
Wolniej, znaczy bezpieczniej?
Patrząc na dane dotyczące bezpieczeństwa na europejskich drogach, trudno zauważyć bezpośrednią korelację między dopuszczalną prędkością na autostradach a liczbą ofiar śmiertelnych. W Niemczech, gdzie ograniczeń na wielu odcinkach nie ma, wypadków śmiertelnych jest mniej niż np. we Francji, Czechach czy w USA, gdzie – jak na europejskie realia, jeździ się bardzo powoli.
Kraj | Ograniczenie prędkości na autostradach | Ofiary śmiertelne wypadków na autostradach |
---|---|---|
Niemcy | brak | 1,48 ofiary/1 miliard kilometrów przebiegu |
Francja | 130 km/h | 1,56 ofiary/1 miliard kilometrów przebiegu |
Holandia | 100 (6.00 – 19.00)/130 km/h | 0,9 ofiary/1 miliard kilometrów przebiegu |
Austria | 130 km/h | 1,28 ofiary/1 miliard kilometrów przebiegu |
Szwajcaria | 120 km/h | 0,85 ofiary/1 miliard kilometrów przebiegu |
Czechy | 130 km/h | 2,53 ofiary/1 miliard kilometrów przebiegu |
USA | 88-136 km/h | 4,19 ofiary/1 miliard kilometrów przebiegu |
Źródło: ADAC |
Ograniczenia prędkości na europejskich drogach
W większości krajów w Europie po autostradach można się poruszać z prędkością do 130 km/h. Poza generalnymi limitami prędkości podanymi w tabeli, w poszczególnych krajach mogą obowiązywać też dodatkowe ograniczenia np. dla młodych kierowców, w określonych porach doby, dla określonych typów pojazdów – np. inne dla aut elektrycznych, a inne dla spalinowych.
Kraj | Ograniczenie prędkości na autostradach | Ograniczenie prędkości na drogach ekspresowych | Ograniczenie prędkości poza terenem zabuodwanym |
---|---|---|---|
Polska | 140 km/h | 100/120 km/h | 90 km/h |
Austria | 130 km/h | 100 km/h | 100 km/h |
Belgia | 120 km/h | 120 km/h | 70 km/h |
Bułgaria | 130/140 km/h | 90 km/h | |
Chorwacja | 130 km/h | 110 km/h | 90 km/h |
Czarnogóra | 100 km/h | 80 km/h | |
Czechy | 130 km/h | 110 km/h | 90 km/h |
Dania | 130 km/h | 80 km/h | 80 km/h |
Estonia | 90/110 km/h | 90 km/h | |
Finlandia | 120 km/h | 80/110 km/h | |
Francja | 130 km/h | 110 km/h | 80 km/h |
Grecja | 130 km/h | 90/110 km/h | |
Hiszpania | 120 km/h | 100 km/h | 90 km/h |
Holandia | 100/120/130 km/h | 100 km/h | 80 km/h |
Irlandia | 120 km/h | 100 km/h | 80 km/h |
Litwa | 110/130 km/h | 100/110 km/h | 90 km/h |
Niemcy | bez limitu (prędkość zalecania 130 km/h) | 130 km/h | 100 km/h |
Słowacja | 130 km/h | 90 km/h | |
Słowenia | 130 km/h | 110 km/h | 90 km/h |
Węgry | 130 km/h | 110 km/h | 90 km/h |
Włochy | |||
Źródło: ADAC, opracowanie własne |