• Kobiety skarżą się na molestowanie przez kierowców taksówek "na aplikację" i lekceważący, a czasem wręcz niewłaściwy stosunek funkcjonariuszy przyjmujących zgłoszenia
  • Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich wystosowało w tej sprawie pisma do Komendy Głównej Policji i Prokuratury Krajowej. Po kontroli policjanci nie stwierdzili "naruszeń dyscyplinarnych"
  • Marcin Wiącek, Rzecznik Praw Obywatelskich, nie otrzymał jeszcze od prokuratury statystyk, o które poprosił we wrześniu 2022 r. Wysłał kolejne zapytanie w tej sprawie

Kobiety, które doświadczyły przemocy na tle seksualnym w taksówkach zamawianych przez aplikację, skarżą się na niewłaściwe i lekceważące podejście funkcjonariuszy przyjmujących zgłoszenia o molestowaniu. Rzecznik Praw Obywatelskich uznał to zjawisko za bardzo niepokojące, dlatego 19 września 2022 r. wystąpił w tej sprawie do Komendanta Głównego Policji oraz Prokuratora Krajowego. KGP udzielił odpowiedzi 20 października 2022 r., ale prokuratura dalej milczy.

Dalsza część tekstu pod materiałem wideo.

Molestowanie w taksówkach "na aplikację"

Przypomnijmy, że według danych Komendy Głównej Policji w ostatnich latach wzrasta liczba przestępstw o charakterze seksualnym popełnianych w taksówkach zamawianych przez aplikację. Podczas gdy w całym 2020 r. odnotowano siedem takich przypadków, w okresie od stycznia do września 2022 r. takich przestępstw było już 30. Wszystkie zgłoszone zdarzenia dotyczyły molestowania lub gwałtu, których ofiarami najczęściej były kobiety.

Pod koniec września 2022 r. Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich poinformowało, iż z napływających wniosków wynika, że obywatele nie tylko domagają się zwiększenia bezpieczeństwa pasażerek, ale też zagwarantowania respektowania ich praw w zainicjowanych przez nie postępowaniach karnych. Rzecznik przytoczył wówczas dwa przykłady. Pierwszy dotyczył pokrzywdzonej, po której zgłoszeniu sprawca jeszcze przez kilka miesięcy przebywał na wolności i zagrażał innym kobietom. Drugi dotyczył pasażerki, której funkcjonariusze wręcz sugerowali, że jest współwinna temu, co się wydarzyło.

Taksówka kontrolowana przez ITD Foto: GITD
Taksówka kontrolowana przez ITD

Odpowiedź KGP jest... wymijająca i dziwna

Nadinsp. Paweł Dobrodziej, zastępca KGP, poinformował RPO, że "problematyka zawiadomień o przestępstwach przeciwko wolności seksualnej popełnianych na pasażerkach taksówek »na aplikację«, już z chwilą odnotowania pierwszych przypadków tego rodzaju czynów zabronionych, spotkała się z natychmiastową reakcją kierownictwa Policji".

Z odpowiedzi KGP dowiadujemy się, że w kontaktach z osobami, które doświadczyły przemocy seksualnej, funkcjonariusze stosują zasady opracowane przez Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Równego Traktowania na podstawie materiału przygotowanego przez fundację Feminoteka w ramach projektu "Stop gwałtom" współfinansowanego przez Fundację im. S. Batorego.

Polska policja - zdjęcie ilustracyjne Foto: Soft Light / Shutterstock
Polska policja - zdjęcie ilustracyjne

Dobrodziej przekazał również, że "w wyniku czynności wyjaśniających" w żadnym z dwóch przytoczonych przez RPO przykładów nie stwierdzono "popełnienia przewinienia dyscyplinarnego przez z funkcjonariuszy Policji". Innymi słowy, ofiary nie mają prawa czuć się źle traktowane, bo... wszystko odbywa się zgodnie z procedurami.

RPO znów interweniuje w Prokuraturze Krajowej

Odpowiedź KGP może wydawać się niestosowna w odniesieniu do pokrzywdzonych kobiet. Dobrodziej zapewnił w niej jednak, że policja nie bagatelizuje sprawy, a inna przeprowadzona kontrola wykazała, że komendanci wojewódzcy stosują się do poleceń wydanych 11 maja 2022 r. przez nadinsp. Romana Kustera, także zastępcę KGP. Kuster zalecił w nich:

  • działania o charakterze informacyjno-edukacyjnym skierowane do społeczności lokalnej dotyczące bezpiecznych zachowań podczas korzystania z transportu świadczonego za pośrednictwem aplikacji internetowych;
  • bieżące monitorowanie i analizowanie przestępstw o podłożu seksualnym popełnianych w transporcie świadczonym za pośrednictwem aplikacji internetowych [...] oraz właściwe dostosowywanie aktywności w zakresie działań informacyjno-edukacyjnych;
  • wielopodmiotowe działania kontrolne ukierunkowane na szczegółowe sprawdzanie legalności wykonywania przewozów osób samochodami osobowymi przez kierowców i przewoźników, w szczególności korzystających z aplikacji mobilnych.

Tymczasem Prokuratura Krajowa nie udzieliła żadnej odpowiedzi. Marcin Wiącek, RPO, zapytał we wniosku o liczbę i stan postępowań przygotowawczych dotyczących przestępstw przeciwko wolności seksualnej na pasażerkach taksówek (lub przestępstw podobnych) prowadzonych w 2022 r. Do dziś nie dostał tych danych, dlatego 31 marca br. wysłał do prokuratury kolejne pismo w tej sprawie.