- Mija 56 lat od największej katastrofy tramwajowej w Polsce. W Szczecinie wykoleił się tramwaj pełen ludzi. W tragedii zginęło 15 osób
- W związku z katastrofą, trasa, na której doszło do wypadku, została zamknięta. Wprowadzony został również zakaz tworzenia składów złożonych z trzech wagonów
- Tamten dzień do końca życia odcisnął piętno na motorniczej. Choć próbowała zapobiec tragedii i niczemu nie zawiniła, nocne koszmary przypominały jej o przeszłości
- Więcej takich historii znajdziesz na stronie głównej Onetu
7 grudnia 1967 r. był w Szczecinie mokrym, zimnym i pochmurnym dniem. 34-letnia motornicza Krystyna Presseisen miała tego dnia przydzieloną linię 6 kursującą na Gocław. Była to bardzo popularna linia, zwłaszcza wśród studentów Wyższej Szkoły Morskiej oraz pracowników stoczni. Często jeździła przepełniona. Dla motorniczej nie była to spokojna noc, co później podkreślała w relacjach. Dręczyły ją koszmary, w których widziała przewracające się tramwaje. Gdy stawiła się w pracy, poprosiła jeszcze mechanika o sprawdzenie tramwaju złożonego z trzech wagonów, ponieważ miała wątpliwości co do jego sprawności. Od dyspozytora, któremu opowiedziała o śnie, usłyszała tylko śmiech. O 4.37 Presseisen, zapewniona, że wszystko jest w porządku, wyruszyła z zajezdni.
Stromy zjazd i ostry zakręt. Tramwaj wyskoczył z szyn i zmiażdżył ludzi
W filmie TVP "Czarny serial: Szóstką do śmierci" motornicza relacjonowała, że w czasie drugiego kursu spadł łańcuch łączący wagony. Tramwaj był przepełniony. Jechało nim ok. 500 osób. Część pasażerów jechała na tzw. winogrona, czyli na zewnątrz pojazdu, wisząc na stopniach. Jej prośba o to, aby przesiedli się do innego tramwaju jadącego z tyłu, spotkała się z atakami słownymi. Mając przeciwko sobie pasażerów i bez wsparcia w dyspozytorni, skierowała pojazd w kierunku ul. Wyszaka i Gocławia, gdzie czekał ją stromy zjazd, a następnie trzy zakręty. To tam doszło do tragedii.
W czasie zjazdu zepsuły się obwody hamulców. Presseisen, która chciała hamować, zobaczyła tylko iskry wylatujące z nastawnika. Na nic zdały się też próby hamowania konduktorek w dwóch tylnych wagonach. Na pierwszym zakręcie tramwaj się wykoleił. Pierwszy wagon przewrócił się i sunął po drodze, miażdżąc pasażerów, a na końcu uderzył w krawężnik. Drugi przełamał się na pół po zderzeniu z latarnią, a trzeci się przechylił. Relacje pasażerów tramwaju, które można usłyszeć w dokumencie "Czarny serial: Szóstką do śmierci" są wstrząsające. Wspominają o oderwanych kończynach i plamach krwi. Część osób, która widziała zdarzenie, od razu ruszyła na ratunek.
Motornicza czyściła tramwaj z błota i krwi własnym beretem
W rozmowie z TVN24 katastrofę wspominał fotoreporter Włodzimierz Piątek, który wówczas był instruktorem fotografii w szczecińskim Morskim Ośrodku Kultury. Opowiadał o widocznych kołach tramwaju przypominających sztangę. Wspominał widok odciętej dłoni i tego, co stało się później. Gdy dźwig zaczął podnosić jeden z wagonów, ten zerwał się i z wielką siłą z powrotem spadł na ulicę, miażdżąc ofiary wypadku, które jeszcze żyły i czekały na pomoc. Fotograf mówi również o motorniczej, która, będąc w szoku, zdjęła swój beret i zaczęła nim wycierać zabłocony i zakrwawiony tramwaj.
Śledztwo wykazało, że do tragedii przyczynił się trudny profil trasy i przepełnienie tramwaju oraz obecność w składzie aż trzech wagonów. W wypadku zginęło 15 osób, a 142 osoby zostały ranne. Skutkiem katastrofy był zakaz tworzenia trójskładów, kontrole hamulców w tramwajach oraz obowiązek instalacji hamulców szynowych i elektrycznie zamykanych drzwi. W samym Szczecinie została zamknięta trasa tramwajowa na ul. Wyszaka, a następnie całkowicie ją przebudowano pod tworzoną Trasę Zamkową.
Krystyna Presseisen, która zmarła kilka lat temu, nigdy nie wróciła za stery tramwaju w Szczecinie. Nie pozwolił jej na to psycholog. Wnuk motorniczej w rozmowie z TVN24 mówił, że tragedia prześladowała ją przez resztę życia. Choć nie była winna wypadkowi, nie chciała o nim rozmawiać i zdarzało się, że budziła się w środku nocy z płaczem, gdy koszmary przypominały jej o przeszłości.
Źródło: TVN24/YouTube.pl (TVP: Czarny serial: Szóstką do śmierci)/Wikipedia