Wyjaśnienie tej sytuacji warto zacząć od absolutnych podstaw. Fotoradary to urządzenia, które mają za zadanie kontrolować przestrzeganie ograniczeń prędkości, czyli mierzą prędkość przejeżdżających pojazdów, a tym, które jadą szybciej niż obowiązujące w danym miejscu ograniczenie - robią zdjęcie, na podstawie którego wystawiany jest mandat za przekroczenie ograniczenia prędkości. W ostatnich latach pojawiły się nowe technologie, które pozwalają na jeszcze dokładniejsze rejestrowanie wykroczeń. Sprawdzamy, jak działają różne typy fotoradarów i w jakich sytuacjach kierowca może próbować zakwestionować otrzymany mandat.
Poznaj kontekst z AI
Jak działają fotoradary? Od zasady ich działania zależy mandat
Większość fotoradarów w Polsce wykorzystuje głowicę radarową, która wysyła wiązkę w kierunku nadjeżdżających pojazdów. Po odbiciu się od samochodu fala wraca do urządzenia, a prędkość pojazdu obliczana jest na podstawie efektu Dopplera, czyli zmiany częstotliwości odbitych fal.
Ale to nie wszystko, bo są fotoradary i fotoradary. Najnowsze modele, takie jak Fotorapid PRO, są w stanie monitorować jednocześnie nawet kilkadziesiąt pojazdów, jednak w praktyce pomiar dotyczy najczęściej tego, od którego odbicie było najsilniejsze. To sprawia, że wynik może być podatny na zakłócenia.
Z tego powodu lokalizacja fotoradaru nie jest przypadkowa. Podczas wyboru miejsca montażu bierze się pod uwagę wiele czynników, takich jak odległość od linii energetycznych, kąt padania wiązki czy dystans od punktu pomiarowego. Im dalej od zakłóceń, tym lepiej dla pomiaru. Ale to nie wszystko, bo im dalej od źródła fali, tym szersza staje się wiązka emitowana przez radar. W efekcie, jeśli na zdjęciu z fotoradaru znajduje się kilka pojazdów, takie fotografie często są odrzucane już na etapie obróbki. W przypadku odmowy przyjęcia mandatu kierowca ma bowiem realną szansę na wygraną w sądzie. Dlaczego? Bo nie da się ze stuprocentową pewnością określić, którego ze sfotografowanych samochodów dotyczył pomiar, a kierowca w sądzie może argumentować, że przecież na zdjęciu jest kilka aut, i to z pewnością nie on, ale inny kierowca widoczny na zdjęciu przekroczył prędkość. Ale to niejedyny typ fotoradarów, które są stosowane na polskich drogach.
Jak działają fotoradary z pętlą magnetyczną?
Na polskich drogach coraz częściej pojawiają się fotoradary, które działają w oparciu o inną technologię. Dotyczy to zwłaszcza urządzeń monitorujących skrzyżowania pod kątem niestosowania się do sygnalizacji świetlnej. Przykładem takiego rozwiązania jest fotoradar Traffistar SR520.
W przypadku tego typu urządzeń liczba pojazdów widocznych na zdjęciu nie ma znaczenia. Operatorzy są w stanie precyzyjnie ustalić, który kierowca przekroczył prędkość lub wjechał na czerwonym świetle. Zamiast klasycznej głowicy radarowej, Traffistar SR520 wykorzystuje pętle indukcyjne zamontowane w nawierzchni drogi. Dlaczego? Bo system ten został pierwotnie zaprojektowany, by ograniczyć przypadki ignorowania czerwonego światła przez kierowców.
Jak to działa? Po uwzględnieniu czasu opóźnienia, każdy pojazd, który przekroczy pętle indukcyjne, zostaje zarejestrowany, a jego ruch dokumentowany jest w postaci dwóch zdjęć. Przy czym pomiar prędkości w fotoradarach z pętlą indukcyjną odbywa się inaczej niż w przypadku radarów mikrofalowych. Traffistar SR520 mierzy średnią prędkość pojazdu, a nie chwilową. Na każdym pasie ruchu, w określonej odległości, umieszczone są dwie pętle magnetyczne, które wykrywają przejeżdżające nad nimi samochody. System rejestruje czas przejazdu pomiędzy pętlami i na tej podstawie, z dużą precyzją, wylicza średnią prędkość. Każdy zestaw pętli obsługuje konkretny pas, co pozwala jednoznacznie wskazać sprawcę wykroczenia. Nie ma tu zatem mowy, aby podważać mandat tylko na podstawie faktu, że na zdjęciu znajduje się więcej, niż jeden pojazd, bo fotoradar i tak ze stuprocentową pewnością identyfikuje, który z nich poruszał się z prędkością wyższą, niż obowiązujące w danym miejscu ograniczenie prędkości.
Kiedy można podważyć zdjęcie z fotoradaru?
Wielu kierowców nie zdaje sobie sprawy z różnic w działaniu poszczególnych typów fotoradarów i zakłada, że jeśli na zdjęciu widocznych jest kilka pojazdów, można bez obaw odmówić przyjęcia mandatu. Jednak zanim podejmie się taką decyzję, warto dokładnie przeanalizować otrzymaną fotografię.
Na zdjęciu, zazwyczaj w prawym dolnym rogu, znajduje się informacja o rodzaju urządzenia, które zarejestrowało wykroczenie. Dzięki temu można szybko sprawdzić, czy mamy do czynienia z klasycznym radarem, czy z urządzeniem wykorzystującym pętle magnetyczne. Jeśli zdjęcie wykonał ten drugi typ fotoradaru, nawet jeśli na zdjęciu są dwa albo więcej samochodów, to takiego dowodu nie da się podważyć.
- Przeczytaj również: Taką tolerancję mają fotoradary. Niewielu kierowców w Polsce o tym wie
