- RPO interweniuje w sprawie odmawiania przyjmowania dowodów cyfrowych (m.in. nagrań z kamer samochodowych) na innych nośnikach niż płyty CD/DVD
- Sądy preferują płyty CD/DVD, co jest niezgodne z prawem, a wynika z obaw co do autentyczności i integralności informacji
- RPO proponuje rozwiązania systemowe, by sądy nie bały się przyjmować filmów w innej formie
- Rzecznik zwraca się do ministra o rozważenie inicjatywy legislacyjnej w tej sprawie
Choć w 2024 r. nieco śmiesznie może brzmieć fakt, że sądy przyjmują nagrania tylko na płytach, do których wielu z nas nawet nie ma już odtwarzaczy, to ma to swoje wytłumaczenie. Takie wymogi sądów wynikają z wątpliwości co do autentyczności i integralności informacji z innego nośnika.
Dalsza część tekstu pod materiałem wideo
Dalszy ciąg artykułu pod materiałem wideoBez wątpienia jednak jest to dość poważne utrudnienie w czasach kart pamięci, nośników USB, e-maili czy po prostu internetowych stron umożliwiających transfer danych. Co ciekawe, dziś w przepisach nie ma formalnych ograniczeń co do rodzaju dopuszczalnych nośników na materiał dowodowy dla sądu. Mimo tego sądy często informują obwinionych, że nagranie może być dołączone do aktów sprawy jedynie na płycie, co jest sprzeczne z prawem. Jedyne uzasadnienie to zapewnienie jak najmniejszej szansy, że pliki będą bezprawnie modyfikowane.
- Przeczytaj także: Kolejny raz kierowcy źle używają manetek. Nie rozumieją, co jest źle, a potem trzeba wzywać lawetę
RPO przypomina: Z "analogami" było łatwiej. Teraz potrzeba zabezpieczeń
Jak wskazuje Rzecznik Praw Obywatelskich, zapis dźwięku w formie analogowej (np. kaseta), jest o wiele bezpieczniejszy, zważywszy na ograniczone możliwości manipulacji. Inaczej jest z zapisem danych cyfrowo, który dziś jednak jest standardem.
Niestety zabezpieczanie dowodów elektronicznych to proces wymagający stosowania urządzeń blokujących zapis, narzędzi programistycznych, a także precyzyjnego dokumentowania każdego kroku. Dodatkowo konieczne jest wyliczenie sumy kontrolnej zabezpieczonych danych za pomocą odpowiedniego algorytmu. Wszystko to ma na celu zapewnienie, że dowód nie zostanie uszkodzony lub zmieniony. Proces ten jest skomplikowany i łatwo w nim o błędy, a wszelkie nieprawidłowości w zabezpieczaniu dowodów elektronicznych mogą skutkować ich uznaniem za wadliwe, co grozi wykluczeniem z podstawy rozstrzygnięcia.
- Przeczytaj także: To bardzo prosty quiz ze znaków drogowych, ale nie każdy odpowie 10/10
Jest także możliwość skorzystania z opinii biegłego, jednak to trwa i kosztuje. Ponadto wystarczy sobie wyobrazić, jak wydłużyłby się czas oczekiwania na opinię biegłego, gdyby każde nagranie z kamery było przez niego sprawdzane. RPO proponuje więc, by rozważyć rozwiązania systemowe pozwalające automatycznie ustalić nagrania pod kątem ich autentyczności.
- Przeczytaj także: Najpóźniej w poniedziałek trzeba iść do urzędu, bo później będzie 9 tys. zł kary. Tak mówią
RPO proponuje rozwiązania systemowe
W ocenie RPO rozwiązaniem problemu mogłoby być wydanie rozporządzenia ministra sprawiedliwości upoważniającego sądy do przyjmowania jako dowodów plików cyfrowych (audio, wideo, foto) za pomocą urządzeń USB, e-maila czy przez transfer na serwer strony internetowej sądu — z jednoczesnym wprowadzeniem jednolitych standardów weryfikacji autentyczności, integralności i rozliczalności nagrań.
Rzecznik zwraca się do ministra o rozważenie zainicjowania działań legislacyjnych, aby upoważnić sądy do przyjmowania jako dowodów w sprawie plików cyfrowych na innych nośnikach niż CD/DVD. Chodzi o to, by w ten sposób przesądzić albo o braku konieczności zasięgania opinii biegłego co do autentyczności, integralności i rozliczalności takich plików, albo też o każdorazowej konieczności.
