Nowe naklejki dla kierowców

Zacznijmy od najważniejszej kwestii: czy naklejki, o których mowa, są obowiązkowe? Jeszcze nie teraz. A czy będą? Tak, ale tylko dla tych kierowców, którzy będą chcieli legalnie wjechać do stref czystego transportu. W tym momencie w Polsce żadna taka strefa nie obowiązuje. Kilka lat temu wyznaczył ją Kraków, ale szybko z pomysłu się wycofał. Niebawem jednak do niego wróci. Krakowska strefa nie będzie jednak jedyną, która będzie obowiązywać w polskich miastach. Wiemy już bardzo wiele nt. warszawskiej strefy czystego transportu, o czym za chwilę.

Wróćmy jednak do samych naklejek. Ich wygląd nie jest już żadną tajemnicą - został uregulowany wprowadzonym w ubiegłym roku rozporządzeniem.

Wzór nalepki uprawniającej do wjazdu do strefy czystego transportu Foto: Ministerstwo Klimatu i Środowiska
Wzór nalepki uprawniającej do wjazdu do strefy czystego transportu

Co można z niej wyczytać? Naklejka to zielony ośmiokąt. Na górze znajduje się informacja o roku produkcji pojazdu. Niżej znajdziemy oznaczenie odpowiadające rodzajowi paliwa, jakim jest napędzany pojazd:

  • P - benzyna;
  • D - olej napędowy;
  • M - mieszanka;
  • LPG - gaz płynny;
  • CNG - gaz ziemny sprężonym;
  • H - wodór;
  • EE - energia elektryczna.

Auta spełniające wymogi określone w gminnych obostrzeniach związanych z wjazdem do stref czystego transportu i wyposażone w naklejkę, będą mogły legalnie wjeżdżać do wspomnianych stref. Przekroczenie ich granic autem nieposiadającym naklejki, będzie się wiązało z mandatem w wysokości 500 zł. Na razie ani jeden taki mandat nie został wystawiony, bo aktualnie w żadnym polskim mieście nie obowiązuje strefa czystego transportu, ale niebawem się to zmieni.

Przeczytaj też: Koniec naklejek rejestracyjnych na szybach. Jak je odkleić?

Strefa czystego transportu w Warszawie

- mówił prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski podczas konferencji, na której ogłoszono plany dotyczące strefy czystego transportu w Warszawie.

Strefa ma ruszyć w połowie przyszłego roku – od lipca 2024 r. W pierwszym etapie granicą dla samochodów benzynowych będzie norma euro 2, dla diesli – euro 4. Oznacza to, że do strefy w pierwszym etapie nie wjadą samochody benzynowe starsze niż 27 lat i diesle starsze niż 18 lat. Dwa lata później mają wejść w życie ostrzejsze normy — euro 3 dla benzyniaków i euro 5 dla diesli, co oznacza granicę wiekową dla samochodów odpowiednio 25 i 16 lat. Kolejne ograniczenia mają wejść w życie w 2028 r. – euro 4 dla benzyniaków i euro 6 dla diesli (granica wiekowa odpowiednio 22 i 13 lat).

Obecne plany zaostrzania strefy sięgają 2032 r., gdy najstarsze auta mające prawo wjechać do strefy będą spełniać normę euro 6 (benzyniaki – ich maksymalny wiek to 17 lat) i euro 6d dla diesli (maksymalny wiek 11 lat).

Jak duża będzie strefa czystego transportu w Warszawie

Strefa czystego transportu w Warszawie ma obejmować część miasta w taki sposób, aby jej granice pokrywały się z "szybkimi" trasami okalającymi szeroko rozumiane centrum miasta.

Planowane granice strefy czystego transportu w Warszawie Foto: Maciej Brzeziński / Auto Świat
Planowane granice strefy czystego transportu w Warszawie

Prezydent Rafał Trzaskowski przekonuje, że wprowadzenia SCT nie da się uniknąć, gdyż wynika on z terminów przewidzianych przez różne akty prawne. Pierwszy to Krajowy Plan Odbudowy, który mówi o wprowadzeniu stref w co najmniej czterech miastach do 2025 r. Od stycznia 2026 r. na podstawie uregulowań ustawowych strefy powinny być wprowadzone we wszystkich miastach powyżej 100 tys. mieszkańców.

Strefa czystego transportu w Krakowie

Kraków — podobnie jak Warszawa — też ma opracowane konkretne wymogi stawiane pojazdom chcącym poruszać się po strefie czystego transportu. Pierwsze z nich zaczną obowiązywać 1 lipca 2024 r. Pełna wersja krakowskiej SCT (jak nazywa ją Zarząd Transportu Publicznego w Krakowie) zostanie wprowadzona dwa lata później, czyli 1 lipca 2026 r. Do SCT będą mogły wjechać wszystkie pojazdy, które spełnią wymogi zapisane w uchwale. To samochody z silnikami benzynowymi, diesla, hybrydy czy z instalacjami LPG. Warunkiem wjazdu będzie to, aby silnik spełniał odpowiednią normę emisji spalin.

Do 30 czerwca 2026 r. pojazdy zarejestrowane po raz ostatni przed 1 marca 2023 r. będą podlegały bardzo łagodnym ograniczeniom:

  • w przypadku pojazdów zasilanych benzyną (LGP) – minimum norma Euro 1/ Euro I lub odpowiadające im daty produkcji,
  • w przypadku pojazdów z silnikami Diesla – minimum norma Euro 2/ Euro II lub odpowiadające im daty produkcji.

Do 30 czerwca 2026 r. pojazdy zarejestrowane po raz ostatni po 1 marca 2023 r. będą podlegały następującym ograniczeniom:

  • w przypadku pojazdów zasilanych benzyną (LGP) – minimum norma Euro 3/ Euro III lub odpowiadające im daty produkcji,
  • w przypadku pojazdów z silnikami Diesla – minimum norma Euro 5/ Euro V lub odpowiadające im daty produkcji.

Od 1 lipca 2026 r. wszystkie pojazdy, niezależnie od daty ostatniej rejestracji, podlegać będą tym samym wymogom:

  • w przypadku pojazdów zasilanych benzyną (LGP) – minimum norma Euro 3/ Euro III lub odpowiadające im daty produkcji,
  • w przypadku pojazdów z silnikami Diesla – minimum norma Euro 5/ Euro V lub odpowiadające im daty produkcji.

Z wymogów stawianych przez strefę czystego transportu w Krakowie będą wyłączone:

  • motocykle,
  • pojazdy historyczne,
  • pojazdy specjalne,
  • pojazdy zarejestrowane najpóźniej przed 1 marca 2023 r., których właścicielami są osoby, które najpóźniej w dniu 1 stycznia 2023 r. ukończyły co najmniej 70 lat, prowadzone w trakcie wjazdu i poruszania się w SCT wyłącznie przez tych właścicieli.