- Produkcja Fiata 126 ruszyła we Włoszech w 1972 r. Rok później Bielsko-Biała zaczęła wytwarzać na licencji Polskiego Fiata 126p
- Różnice zewnętrzne wcale się nie kończyły na logo
- Początkowo Polski Fiat 126p kosztował równowartość ok. 25 średnich pensji. Dziś byłoby to… 154 tys. zł
- Więcej takich tekstów znajdziesz na stronie głównej Onetu
W grę wchodziło wiele opcji i wcale nie musiał być nią Fiat 126. Fabryka Samochodów Małolitrażowych (FSM) rozważała bowiem również licencyjną produkcję m.in. Toyoty Corolli I, Renault 5 I, VW Garbusa, Citroena Dyane i NSU 1000. W końcu wybrano Fiata i jego najmniejszy wówczas model, czyli 126.
Dalsza część tekstu pod materiałem wideo
Umowę licencyjną podpisano w październiku 1971 r. Wcześnie, bo jej bohater, czyli Fiat 126, zostanie pierwszy raz publicznie przedstawiony dopiero rok później, podczas salonu samochodowego w Turynie. W 1972 r. ruszy jego produkcja we włoskim Cassino, położonym 140 km na południowy wschód od Rzymu. Wytwarzanie licencyjnego Polskiego Fiata 126p rozpocznie się w Bielsku-Białej w czerwcu 1973 r., a w 1975 r. również w Tychach.
Początkowo samochód będzie kosztował w Polsce zawrotne 69 tys. zł, czyli równowartość ok. 25 ówczesnych średnich pensji. Ile byłoby to dziś? Jeśli wziąć pod uwagę ogłoszone przez Główny Urząd Statystyczny przeciętne wynagrodzenie w II kwartale 2022 r. (6 tys. 156 zł i 25 gr), to ten mikroskopijny 2-drzwiowy samochodzik z 23-konnym silnikiem o pojemności 594 cm sześc. kosztowałby dziś minimum… 154 tys. zł!
Produkcja Malucha we Włoszech skończy się w 1980 r., na Śląsku zaś – 20 lat później. Czy polskie 126 da się odróżnić od włoskiego na pierwszy rzut oka?
Polski Fiat 126p i włoski Fiat 126: różnice
Podstawowa różnica sprowadzała się do koloru przednich kierunkowskazów. Śląski fiacik miał pomarańczowe klosze, włoski – białe, ponieważ, w odróżnieniu od Polskiego Fiata 126 p, za nimi znajdowały się również światła pozycyjne, które w "naszym" Maluchu przeniesiono do głównego zespołu reflektorów.
Warto też spojrzeć między przednie lampy. Jeśli znajduje się tam pionowe biało-czerwone logo Polski Fiat, to sprawa jest jasna. Na dodatek, w najwcześniejszych Polskich Fiatach 126p za prawymi bocznymi drzwiami w Bielsku-Białej przyczepiano tabliczkę "Licencja Fiat", znaną już z Polskiego Fiata 125p.
Kolejna zmiana obnażała smutną prawdę o ówczesnej sytuacji na rynku paliw w Polsce. W Polskim Fiacie 126p korek wlewu paliwa (najpierw metalowy, później z tworzywa) był zamykany na klucz. W Cassino zamka w ogóle nie montowano.
Co jeszcze? "Nasz" mały Fiat miał ponadto tzw. chlapacze za tylnymi kołami. A jeśli nad tylnymi błotnikami nie widzisz żadnych wlotów, to masz do czynienia z ultrarzadkim prototypem włoskiego Fiata 126.
Polski Fiat 126p: chromowane zderzaki
Technicznie polski maluch też się nieco różnił od włoskiego. W aucie zmodyfikowano np. zawieszenie, bo nasze nawierzchnie były większym wyzwaniem niż włoskie. Wzmocniono więc przednie wahacze i zmodernizowano najdłuższe z piór resora. Była jeszcze kwestia P-4, czyli zderzaków.
Początkowo Maluchy miały stalowe zderzaki wykończone chromem. W 1978 r. na Śląsku zaczęto produkować Fiata 126 z większymi i znacznie modniejszymi czarnymi plastikowymi zderzakami typu P-4. Sęk w tym, że takie auta wysyłano na eksport i tylko w ramach wyjątku trafiały na polski rynek, jeśli zbudowany z myślą o zagranicznym kliencie samochód nie spełniał norm jakościowych. Dostępne w Polsce Fiaty 126p dostaną czarne zderzaki dopiero ok. 1985 r.
Były też wersje specjalne, produkowane wyłącznie we Włoszech, które nigdy się nie pojawiły na polskim rynku. Wśród nich znalazły się warianty Silver i Black (1979-1980). Można je poznać m.in. po:
- większych tylnych światłach z lampami cofania pod wspólnym kloszem;
- uchylanych tylnych bocznych oknach;
- delikatnie barwionych szybach: na zielono (Silver) lub turkusowo (Black);
- żółtym pasie biegnącym wzdłuż nadwozia na tle szarego (Silver) lub czarnego (Black) lakieru;
- napisach "Silver" lub "Black" na bocznej krawędzi przedniej pokrywy;
- szarych zderzakach i bocznych listwach (wersja Black; w Silver były one czarne).
Polski Fiat 126p zostaje Fiatem 126p
W 1980 r. Fiat zakończył wytwarzanie modelu 126 we Włoszech. Odtąd Polska została jedynym miejscem produkcji tego auta, co przyniosło dumny znak na klapie silnika "126 Made by FSM". W 1992 r. Fabryka Samochodów Małolitrażowych zmieniła nazwę na Fiat Auto Poland, a rok później Polski Fiat 126p został Fiatem 126p. Kolejne modernizacje przynosiły kolejne metamorfozy nazw: Fiat 126 el (1994 r.) i Fiat 126 elx Maluch (1997 r.).
Ogółem we Włoszech wyprodukowano 1 mln 325 tys. 912 sztuk Fiata 126, w Bielsku-Białej 1 mln 152 tys. 325 tych aut, zaś w Tychach – 2 mln 166 tys. 349 małych Fiatów.