Używane auta z komisu z gwarancją. Można brać w ciemno czy lepiej uważać?

Dalsza część tekstu pod materiałem wideo

"Gwarancja" w cudzysłowie, ponieważ...

Tak, działają już na polskim rynku firmy, które rzeczywiście oferują warunki, które można nazwać gwarancją. Są i takie, które oferują możliwość zwrotu kupionego samochodu w ciągu kilku dni od transakcji, niemniej ceny aut z takim pakietem świadczeń co do zasady są znacząco wyższe od średniej. Typowa "gwarancja" komisowa – celowo pisana w cudzysłowie – to jednak nie ten przypadek i to bez względu na zakres wyłączeń – czasem wcale nie tak duży. To produkt o cechach ubezpieczenia i już samo użycie słowa "gwarancja" może być uznane za nadużycie wobec końcowego klienta. Kupujący "używany samochód z gwarancją" może bowiem uważać, że sprzedawca lub ktoś w jego imieniu gwarantuje mu np. bezawaryjną eksploatację auta popartą przeprowadzeniem wcześniej gruntownego przeglądu samochodu i usunięciem występujących w nim usterek. Tymczasem nic takiego nie ma miejsca, a obietnica bezpłatnej naprawy samochodu stoi pod wieloma znakami zapytania.

Co to w ogóle jest gwarancja?

O zasadach udzielania "prawdziwej" gwarancji dużo mówi Kodeks cywilny. Najogólniej rzecz ujmując: udzielając gwarancji, sprzedawca udziela kupującemu zapewnień w odniesieniu do jakości czy stanu sprzedawanego towaru i obiecuje, że jeśli towar (np. samochód) jest niezgodny z oświadczeniem sprzedawcy (np. zepsuje się w czasie trwania gwarancji), to gwarant zapewni klientowi określone w gwarancji świadczenia; to może być bezpłatna wymiana towaru na nowy, naprawa, holowanie itp. Jeśli samochód się zepsuje i pozostanie w serwisie przez dwa tygodnie, to gwarancja ulega przedłużeniu o dwa tygodnie (przedłużenie gwarancji to żadna łaska, mówi o tym Kodeks cywilny). Gwarancja nie może umniejszać uprawnień klienta wynikających z rękojmi. Gwarancja ma szczególnie duże znaczenie, jeśli kupującym jest firma, ponieważ np. jednoosobowa działalność gospodarcza nie może liczyć na taką ochronę wynikającą z przepisów o rękojmi, jaka przysługuje osobie fizycznej.

Gwarancja czy ubezpieczenie?

To, co różni prawdziwą gwarancję udzielaną na różnego rodzaju rzeczy (także samochody) od ubezpieczenia udającego gwarancję, jest wyjściowe zapewnienie sprzedawcy: przy prawdziwej gwarancji sprzedawca zapewnia i zaręcza, że towar w chwili wydania klientowi jest w porządku – przynajmniej w jakimś, objętym gwarancją zakresie.

• Czytaj także: Pojechaliśmy do komisu w Zwoleniu po idealną Skodę Superb

"Gwarancja" będąca ubezpieczeniem tego nie gwarantuje. W tym wypadku za stosowną opłatą (ewentualnie "gwarancja" może być wliczona w cenę samochodu) gwarant zapewnia, że naprawi określone elementy samochodu wyszczególnione w umowie pod warunkiem, że zepsuły się samoistnie i – to chyba najważniejsze – pod warunkiem że w chwili kupna samochodu części te były całkowicie sprawne. No i – to kolejne istotne zastrzeżenie – że usterka części objętej "gwarancją" nie wynikła z usterki innego elementu, który nie jest objęty gwarancją. Przykład: samochód ma gwarancję na silnik (gwarancja wymienia części objęte ochroną, np. tłoki, korbowody), ale jeśli silnik uległ całkowitemu zniszczeniu w wyniku pęknięcia paska rozrządu, a pasek nie był objęty gwarancją, to darmowej naprawy nie będzie.

Najważniejsze jest jednak, że – podkreślmy to jeszcze raz – klient nie może liczyć na bezpłatną naprawę, jeśli jakaś część była uszkodzona w chwili kupna samochodu albo jeśli samochód nie był odpowiednio serwisowany. W momencie kupna gwarant w ogóle tego nie sprawdza – to jest po stronie klienta, on kupuje samochód na własną odpowiedzialność od początku do końca, ewentualnie może mieć pretensje do sprzedawcy. Gwarant zacznie "wnikać", dopiero gdy klient do niego wróci z informacją, że samochód się zepsuł.

• Czytaj także: Sprzedał powypadkowy samochód za 44 tys. zł. Sąd nakazał zwrócić kupującemu 100 tys. zł

Choć jest wyjątek: firma oferująca gwarancje GetHelp w jednym miejscu na swojej stronie pisze, że" każdy pojazd objęty Gwarancją GetHelp.pl jest sprawny w momencie zakupu", ale... zaraz dalej czytamy: "sama Gwarancja dotyczy jedynie usterek powstałych po zakupie auta, za wady ukryte, które były obecne w momencie sprzedaży, odpowiada sprzedawca z tytułu rękojmi". Czyli jedno przeczy drugiemu. No i praktyka przeczy temu, że wszystkie auta objęte gwarancją są sprawne. Niektóre mają drastycznie cofane liczniki, są zajeżdżone i byle jak naprawione po wypadkach, a mimo to mają gwarancję. To oczywiście nie jest wina firm sprzedających "gwarancje", tylko nie zawsze uczciwych handlarzy, no ale dla końcowego nabywcy samochodu to bez znaczenia.

Idziesz do komisu, a tam samochód z gwarancją...

Strona jednego z komisów oferujących auta z gwarancją: co najmniej jeden z tych samochodów z gwarancją ma cofnięty licznik i jest powypadkowyOTOMOTO

To, że stan przynajmniej części samochodów objętych gwarancją-ubezpieczeniem nie jest jakkolwiek weryfikowany przed udzieleniem gwarancji, jest faktem, codziennością wielu placów, na których oferowane są używane samochody. Większość firm udzielających "gwarancji" nie wymaga od swoich klientów (czyli handlarzy samochodami) przedstawienia historii serwisowej samochodu, który ma być objęty gwarancją, nie wymagają wizyty w warsztacie itp. Przed roszczeniami klientów swoich klientów (czyli nabywców samochodów) firmy oferujące za pośrednictwem handlarzy swoje gwarancje zabezpieczają się przedstawianymi do podpisu umowami, których osoby kupujące samochód i tak wcześniej nie czytają. Przykłady? Oglądaliśmy Skodę Superb 2.0 TDI z 2011 r. oferowaną przez komis w Zwoleniu: auto opisane jako serwisowane do końca i bezwypadkowe okazało się powypadkowe, miejscami wręcz "ulepione", a prawdziwy przebieg tego samochodu to mniej-więcej dwukrotność aktualnego stanu licznika. Ale gwarancja GetHelp – proszę bardzo, jest dostępna! Dalej: w tym samym miasteczku oglądaliśmy Volkswagena Passata z 2013 r. z "gwarancją" Car Gwarant Service. Sprzedawca zapewniał, że auto było regularnie serwisowane, jednak okazało się, że nie miał na to jakichkolwiek dokumentów, a cyfrowe ślady serwisowania, do jakich dotarliśmy, mówią o dwóch serwisach przez całe życie samochodu. To jednak nie przeszkadza sprzedawcy oferować na ów pojazd gwarancji. Gwarant spyta o historię serwisową pewnie dopiero wtedy, gdy dojdzie do usterki. A wtedy...

Zresztą zdarza się i tak, że auta są naprawiane w ramach gwarancji – niektóre warsztaty współpracujące z firmami-gwarantami dziwią się nawet, że to działa. No ale nie jest tak zawsze, a w przypadku odmowy normą jest zdziwienie klienta, który nie wiedział, co podpisuje.

Kto udziela gwarancji na używane samochody i na jakich warunkach?

Do firm, które obsługują znaczną lwią część "gwarancji" na używane auta udzielanych w prywatnych komisach należą: GetHelp, VIP gwarant i Car Gwarant Service. Próżno na stronach tych firm szukać szczegółowych warunków "gwarancji" udzielanych osobom kupującym samochody od handlarzy, bo też nie oni są klientami firm udzielających gwarancji. Klientami są handlarze, pośrednicy sprzedający używane samochody i to do nich skierowana jest oferta. "Zabezpieczasz swój biznes, podnosisz wiarygodność – kusi Car Gwarant Service. – Niezbędny atut przy negocjacji ceny". "Co daje gwarancja? – pyta swoich klientów GetHelp. I odpowiada: – Zwiększa przewagę konkurencyjną, zapewnia ochronę prawną, maksymalizuje zyski, buduje bazę zadowolonych klientów". Co do "ochrony prawnej", to GetHelp przestrzega sprzedawców, że ich klienci mają prawo do 24 miesięcy rękojmi, a jeszcze po stronie sprzedawcy leży obowiązek udowodnienia, że tej wady nie było. Wygląda na to, że firma niezadowolonych klientów "bierze na siebie". Z drugiej strony nabywcom samochodów firma tłumaczy, że za wady ukryte pojazdów odpowiada sprzedawca na zasadzie rękojmi. Dla każdego coś miłego.

Co do typowych warunków gwarancji-ubezpieczeń od usterki, to wyglądają one tak:

• ochronie "gwarancyjnej" podlegają jedynie te części, które w chwili kupna samochodu były sprawne;
• warunkiem uzyskania jakichkolwiek świadczeń jest korzystanie z samochodu w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i prawidłowe serwisowanie go; serwis samochodu powinien być udokumentowany
• usterki części podlegających gwarancji spowodowane usterkami części, które są wykluczone z gwarancji, nie są objęte gwarancją
• "gwarancja" dotyczy jedynie wybranych podzespołów samochodu, a w zależności od wybranego pakietu podzespołów objętych ochroną jest mniej lub więcej
• Poszczególne podzespoły składają się z wielu części – ochrona dotyczy jedynie wybranych elementów
• bezpłatna naprawa możliwa jest w warsztacie wskazanym przez gwaranta po uprzedniej weryfikacji, iż podlega one "gwarancji"

Co to znaczy gwarancja np. na układ chłodzenia?

Jest jeszcze jedna ważna rzecz, która sprawia, że nie wszyscy kupujący samochody z "gwarancją" mogą liczyć na darmową naprawę. Zakres takiej "gwarancji" jest różny w zależności od wybranego pakietu, droższe pakiety przynajmniej w teorii zwiększają prawdopodobieństwo, że usterka "podchodzi" pod bezpłatną naprawę. Tańsze warianty ubezpieczeń-gwarancji mogą obejmować np. tylko silnik i ręczną skrzynię biegów, droższe np. także układ chłodzenia, układ hamulcowy i koło dwumasowe, jeszcze droższe dodatkowo układ wydechowy i kierowniczy itp. Firmy oferujące gwarancje wymieniają szczegółowo, jakie części w obrębie poszczególnych podzespołów podlegają bezpłatnej naprawie.

W jednej z umów czytamy, że gwarancja na układ chłodzenia "obejmuje: sprzęgło wiskotyczne wentylatora, chłodnicę płynu chłodzącego". Tyle. Większości kierowców niewiele to mówi. Mało kto już dziś wie, że sprzęgło wiskotyczne to element w układzie chłodzenia odpowiedzialny za napęd wentylatora, jednak już 20 lat temu był on rzadkością, ponieważ wyparły go silniki elektryczne. Niewiele jest dziś aut, nawet 20-letnich, które mają sprzęgło wiskotyczne. A zatem gwarancja na układ chłodzenia w takim kształcie obejmuje w większości samochodów jedynie nagłe wycieki z chłodnicy, choć cały układ składa się z bardzo wielu części, a co ważne, chłodnica wcale nie należy do najdroższych. I najczęściej, gdy dochodzi do jej awarii, to albo w wyniku zużycia, albo w wyniku uderzenia kamieniem, albo usterki innych elementów, które powodują wzrost ciśnienia w układzie. Gwarant ma zwykle wiele powodów, aby odmówić pokrycia kosztów naprawy. To samo dotyczy silnika: jeśli "zmielił się" z powodu zerwania paska rozrządu, to pytanie, czy mamy potwierdzenie jego wymiany? A jeśli pasek był wymieniony niedawno, to na pewno usterka wynika z błędu warsztatu, który powinien ponieść odpowiedzialność... i tak dalej...

Oczywiście, nie każdy podzespół samochodu jest pod względem ochrony "gwarancyjnej" aż tak wybrakowany, no i każda firma oferuje inne warunki. Ale żeby wiedzieć, co podpisujemy, powinniśmy szczegółowo zapoznać się z umową, no i rozumieć, co tam jest napisane. Jeśli ktoś nie wie, z czego dokładnie zbudowany jest samochód, to nie podpisze takiej umowy ze zrozumieniem.

Kupujesz auto z gwarancją? Naucz się szybko czytać!

Większość firm oferujących "gwarancje" komisowe nie udostępnia na swojej stronie wzorów umów, które podpisują klienci. W ogóle, gdyby ktoś chciał się poznać warunki gwarancji przed kupnem samochodu, na stronach internetowych gwarantów nie znajdzie wielu informacji. Stosunkowo dużo danych zamieszcza Get Help (ale nie szczegółowe warunki), pozostali zamieszczają odpowiedzi "na typowe pytania" i niewiele więcej. Szczegółowe warunki możemy poznać u partnerów tych firm, czyli w komisach. No ale kupując stary samochód, mamy inne zmartwienia niż czytanie ze zrozumieniem skomplikowanych i długich umów gwarancyjnych, wystarczająco naszą uwagę absorbują negocjacje i podpisanie umowy ze sprzedawcą. "Gwarancję" bierzemy, bo dają i wydaje nam się, że to ochrona na wypadek, gdyby coś tam było zepsute. Niektórzy dają się namówić na dopłatę do wyższych wariantów tego ubezpieczenia (komis, aby nie mieć problemów z gwarantem, musi wykazać się sprzedażą umów), a potem zapominamy. Mało kto zdaje sobie sprawę, że aby w razie usterki coś uzyskać, powinien dostać z komisu historię serwisową samochodu, albo jak najszybciej wstawić samochód do warsztatu, zlecić jego kompleksowy przegląd i zadbać o to, aby otrzymać od mechanika rachunek ze szczegółowym potwierdzeniem wykonanych czynności.

Powtórzmy to jeszcze raz: to, co było zepsute w chwili kupowania samochodu, nie będzie naprawione w ramach gwarancji, która ma cechy ubezpieczenia (no, chyba że mechanik nie zorientuje się, że źródło usterki tkwi w samochodzie od dawna – bo może być i tak). To nie jest ubezpieczenie od kupna wadliwego samochodu, tylko ubezpieczenie od usterek, które mogą wydarzyć się w przyszłości.

Reasumując...

Nie ma nic złego w oferowaniu ubezpieczeń od usterki (choć firmy oferujące tę usługę unikają nazwy "ubezpieczenie" – działalność ubezpieczeniowa podlega licznym ograniczeniom) i nie ma nic złego w korzystaniu z takich ofert, zwłaszcza jeśli od początku rozumiemy jego zasady i wiemy, co podpisujemy. Problemem są warunki, w jakich często podpisywane są takie umowy: auta wcale nie są sprawne w chwili sprzedaży, a klienci nie wiedzą, co kupują. Słowo "gwarancja" robi jednak swoje: zwiększa wiarygodność sprzedawcy.

Rada: jeśli kupujesz używany samochód w przypadkowym komisie, to bez względu na to, czy ma on gwarancję, czy jej nie ma, sprawdź dokładnie stan samochodu przed kupnem. To podstawa! Gwarancja się skończy, a samochód – nie zawsze w zadowalającej kondycji i odpowiednio doinwestowany – zostanie z nami na dłużej.