Wszystko o silniku 1.6 TDI. Czy godnie zastąpił kultowe 1.9 TDI?

Silnik 1.6 TDI — niezła dynamika

Cechują się one niezłą efektywnością i niskim spalaniem – podczas spokojnej jazdy średnie wynosi ok. 5 l/100 km, choć oczywiście wiele zależy od masy własnej pojazdu, w którym są zamontowane. Gabaryty i ciężar auta jeszcze większy wpływ mają na dynamikę. Widać to na przykładzie Fabii II. 90-konna wersja osiąga setkę w blisko 12,6 s, natomiast 105-konna – w 10,9 s. Od 2012 r. w produkcji jest rodzina silników 1.6 TDI EA288, różniąca się m.in. osprzętem i normami czystości spalin (dostępne odmiany z katalizatorem SCR i dotryskiem AdBlue). W 2014 r. na rynku pojawiły się dwa nowe warianty mocy. Odmiana 110 KM zadebiutowała pod maską Sportsvana, natomiast 120-konna – w Passacie MY 2015. Od ok. 2020 r. silnik 1.6 TDI jest już wygaszany; jego miejsce zajmują słabsze wersje motoru 2.0 TDI EA288 Evo.

W codziennej eksploatacji silnik 1.6 TDI wypada lepiej niż zadowalająco. Owszem, na pytanie zadane mechanikom: "który silnik polecacie: 1.6 TDI czy 2.0 TDI?" znakomita większość opowiedziała się za większym dieslem. Główny powód? Mniej problematyczny układ wtryskowy. Nie chodzi o to, że w motorze 1.6 TDI wtryskiwacze, szyna common rail bądź pompa wysokiego ciśnienia często się psują. Okazuje się, że piezoelektryczne wtryski w jednostce 1.6 rzeczywiście są bardzo czułe na niską jakość paliwa. Zdarza się, że kończą żywot przed pokonaniem 100 tys. km. Pociesza to, że na rynku dość łatwo dostępne są wtryskiwacze po regeneracji (przeważnie 450-700 zł za sztukę). Radzimy więc tankować olej napędowy jedynie na zaufanych stacjach i wymieniać filtr paliwa nie co 60 tys. km (jak zaleca VW), tylko co 30 tys. km.

Silnik 1.6 TDI — częściej zmieniaj olej!

Inne problemy? Zdarzają się kłopoty z funkcjonowaniem filtra cząstek stałych, choć w tym przypadku wiele zależy od sposobu eksploatacji auta – w egzemplarzach często użytkowanych na długich dystansach to marginalny problem. Słyszeliśmy też o kłopotach z trwałością turbosprężarek, zaznaczamy jednak, że ich awaryjność nie jest alarmująca. Zdaniem niektórych mechaników niedomagania turbin to wynik długiego interwału wymiany oleju – tryb long life. Sugerują zatem interwał 15 tys. km i częstszą wymianę filtra powietrza. Warto przy tym wspomnieć, że skrócenie interwału wymiany oleju jest wskazane także ze względu na seryjny filtr cząstek stałych – zastosowano tzw. filtr suchy, w przypadku którego ryzyko rozrzedzenia oleju paliwem i częściowej utraty jego właściwości jest stosunkowo duże. Po przebiegach rzędu 200-300 tys. km konieczna może być wymiana lub regeneracja (chemiczne czyszczenie filtra sadzy).

Silnik 1.6 TDI — co warto sprawdzić?

Znamy przypadki wycieków oleju spod uszczelki pod głowicą. Owszem, problem nie jest nagminny, ale użytkownikom każdego nowoczesnego diesla (są drogie w naprawie!) radzimy kierować się zasadą "zaufanie plus kontrola". Tym bardziej że jednostce 1.6 TDI rzeczywiście można zaufać. Znamy auta flotowe, które przejechały blisko 250-300 tys. km bez większych kłopotów. Trzeba jednak zaznaczyć, że olej wymieniano w nich co 15 tys. km, duży serwis (z filtrami paliwa i powietrza) wykonywano co 30-45 tys. km, a samochody 70 proc. swojego życia spędziły w trasie.

Silnik 1.6 TDI — obeszło się bez dużych wpadek. Poza aferą spalinową

Generalnie trwałość silnika 1.6 TDI wypada dobrze – na razie nie słychać o wadach konstrukcyjnych, z którymi borykały się np. niektóre wersje 2.0 TDI z PD. Jeśli jednak miałoby się okazać, że samochód z silnikiem 1.6 TDI EA189 lub EA288 słabo jedzie i (lub) dużo pali, może to być kwestia nowego oprogramowania sterującego, które wgrano w ramach "naprawiania" skandalu związanego z aferą spalinową. Dodatkowo w układzie dolotowym 1.6 TDI serwisy montowały specjalną zwężkę – efekt jest taki, że silnik już nie truje atmosfery, ale kłopoty ma właściciel, bo poza spadkiem mocy i wzrostem spalania powszechne stają się też problemy z układem recyrkulacji spalin (EGR). Część użytkowników po prostu wraca do... oprogramowania fabrycznego lub oddaje auto do specjalisty od tuningu elektronicznego. Przed zakupem auta z 1.6 TDI warto więc dość dokładnie prześwietlić kwestie związane z Dieselgate.

Silnik 1.6 TDI — typowe usterki

Turbodiesel 1.6 TDI uchodzi za udany napęd, pozbawiony błędów technologicznych. Nie oznacza to, że jednostka ta jest wolna od problemów. Najczęstszym okazują się uszkodzenia wtryskiwaczy, które są bardzo czułe na niską jakość paliwa. Inne kłopoty występują raczej rzadko – spotkaliśmy się z przypadkami: zapchania filtrów cząstek stałych, niedomagań turbosprężarek, wycieków oleju z silnika (mogą być związane z uszkodzeniem uszczelki pod głowicą). Poza tym znamy losowe przypadki awarii dwumasowego koła zamachowego (mocniejsze wersje). Warto pamiętać o tym, że pompy wody często nie wytrzymują tyle, ile wynosi interwał wymiany paska napędu rozrządu.

Silnik 1.6 TDI — wycieki oleju

Objawy: uszkodzoną uszczelkę znaleźliśmy w aucie podczas testu długodystansowego.

Naprawa: zaznaczamy – problemu nie można zakwalifikować do typowych awarii. Jednak podczas rozmów z mechanikami wątek aut z przepaloną uszczelką (nieszczelności kanału olejowego) niekiedy się powtarzał. Zdecydowaliśmy się o tym wspomnieć, żeby osoby przymierzające się do zakupu aut z rynku wtórnego, które nie są już objęte gwarancją, zweryfikowały stan silnika także pod kątem wycieków z okolic połączenia bloku z głowicą. Przy okazji radzimy sprawdzić stan turbosprężarki – w przypadku egzemplarzy z długim interwałem wymiany oleju spotkaliśmy się z sygnałami o uszkodzeniach tego elementu.

Silnik 1.6 TDI — usterki układu wtryskowego

Objawy: spadek mocy, kłopoty z uruchomieniem silnika, nierówna praca.

Naprawa: uszkodzenia wtryskiwaczy to następstwo stosowania paliwa o niskiej jakości – taką odpowiedź usłyszeliśmy z ust większości mechaników. Podkreślali też, że piezoelektryczne wtryskiwacze silnika 1.6 TDI są znacznie wrażliwsze na czynniki zewnętrzne w porównaniu z motorem 2.0 TDI wyposażonym we wtrysk CR. Na szczęście rzadko się zdarza, żeby psuły się wszystkie naraz. Koszt ich regeneracji wynosi 450-800 zł. Mechanicy zalecają wymianę filtra paliwa co 30 tys. km!

Silnik 1.6 TDI — problemy z DPF-em

Objawy: zaświecenie się kontrolki filtra, nierówna praca silnika, spadek mocy.

Naprawa: problem szybko zapychających się filtrów DPF jest powszechnie znany i dotyczy głównie aut eksploatowanych na krótkich dystansach. W przypadku silnika 1.6 TDI sprawa wygląda podobnie – pojazdy użytkowane na dalekich trasach rzadko się zmagają z usterkami DPF-u, natomiast samochody eksploatowane w miastach zawodzą o wiele częściej. Radzimy nie zaniedbywać problemu – w takiej sytuacji zostaje wymiana lub regeneracja filtra. Już nie tak kosztowna, jak kiedyś.

Silnik 1.6 TDI — test długodystansowy

Do ostatniej prostej naszego maratonu 105-konny Seat Leon III 1.6 TDI jechał pewnie, nie dawał oznak słabości i zbierał pochlebne recenzje. Po przejechaniu 92 480 km pojawił się błąd układu start-stop, zniknął jednak po ponownym włączeniu zapłonu. Niestety, awaria skrzyni tuż przed metą zniweczyła szansę na świetny wynik. Pech? Niefart? Po wykryciu wady materiałowej łożyska skrzyni stwierdzamy, że prawdopodobnie tak. Ze względu na awarię skrzyni na końcowy demontaż do zakładów Seata pod Barceloną Leon dostał się jednak już na lawecie. Do 100 tys. km brakowało niewiele i nie chcieliśmy niepotrzebnie ryzykować. Końcowy demontaż ujawnił, że w silniku zgromadziła się nieco większa niż normalnie ilość nagaru na tłokach.

Silnik 1.6 TDI — technika

Silnik 1.6 TDI (EA189) powstał na bazie jednostki 2.0 TDI wyposażonej we wtrysk common rail. W odmianie 1.6 zastosowano układ wtryskowy common rail z piezoelektrycznymi wtryskiwaczami (PCR 2), które mogą pracować z maksymalnym ciśnieniem wtrysku dochodzącym do 1600 barów. Głowicę wykonano ze stopu aluminium i znajdują się w niej dwa wałki rozrządu (DOHC), które sterują 16 zaworami. Ważne: napęd rozrządu realizuje pasek zębaty – napędza jeden wałek, natomiast napęd na drugi przenosi przekładnia zębata (walcowa).

Luz zaworowy jest kasowany przez hydrauliczne kompensatory (brak konieczności okresowej kontroli i regulacji luzów zaworowych). Jeśli chodzi o ciekawostki konstrukcyjne w silniku 1.6 TDI, to warto wspomnieć o: modułowej budowie układu recyrkulacji spalin (zawór i chłodnica spalin to jeden element), kolektorze ssącym wykonanym z tworzywa sztucznego, a także o rozbudowanych hydraulicznych poduszkach silnika, które bardzo dobrze tłumią drgania typowe dla jednostek wysokoprężnych – dzięki temu nie trzeba było stosować wałka wyrównoważającego. Od 2012 r. w produkcji znajduje się wersja EA288, która różni się m.in. osprzętem, dostępne są też wersje wyposażone w układ selektywnej redukcji katalitycznej (SCR) z dotryskiem AdBlue.

Silnik 1.6 TDI — dane techniczne

*wybrane wersje; **silnik oferowany tylko w autach małych (np. Fabia i Polo); ***wersja mocy występująca w Caddy Maxi

Silnik 1.6 TDI — czynności obsługowe

*dane dla VW Golfa VI 1.6 TDI/105 KM; możliwy również serwis LongLife; **lub co 6 lat; ***pierwsza po 3 latach, kolejne co 2 lata

Silnik 1.6 TDI — interwały wymiany i zalecenia serwisowe

• Silnik 1.6 TDI interwały przeglądowe — wybór – jak dla większości aut Grupy Volkswagena – pomiędzy serwisami LongLife a stałymi okresami międzyprzeglądowymi (czyli co 15 tys. km lub co rok). Zdecydowanie polecamy to drugie rozwiązanie, podany okres jest wystarczający.
• Silnik 1.6 TDI wymiana paska rozrządu — można spotkać różne wskazania, zależnie od modelu. W przypadku przywołanego Golfa to 210 tys. km niezależnie od czasu. Uwaga: w przypadku dużego zapylenia Volkswagen sugeruje znaczące skrócenie czasu – do 120 tys. km.

Silnik 1.6 TDI — materiały eksploatacyjne

• Silnik 1.6 TDI smarowanie — nie ma wyboru – jedyna dopuszczalna lepkość oleju to 5W-30, zaś norma, którą ma spełniać to VW 507.00 (oczywiście olej musi mieć niską zawartość popiołów dla zabezpieczenia filtra cząstek stałych). Pojemność układu (z filtrem) to 4,3 l.
• Silnik 1.6 TDI napęd rozrządu — tradycyjnie dla silników TDI dość rozbudowany zestaw do wymiany rozrządu: poza paskiem to trzy rolki prowadzące oraz jedna napinająca. Tym samym paskiem napędzana jest pompa cieczy chłodzącej (zalecana wymiana – niska trwałość).
• Silnik 1.6 TDI układ chłodzenia — obsługa ogranicza się do sprawdzenia poziomu płynu i kontroli mrozoodporności. Pojemność układu zależy od modelu z silnikiem 1.6 TDI i wynosi od 8,0 do 9,4 l (z dodatkowym systemem grzewczym). Rodzaj płynu: G12 plus plus.

Silnik 1.6 TDI — ceny części

*dla silnika 1.6 TDI/105 KM (Volkswagen Golf)